İran'da Mollaların Kovalandığı Görüntüler Güncel mi?

İran’ın Tahran şehrinde 13 Eylül 2022’de “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad tarafından “kıyafet kurallarına uymadığı” gerekçesiyle gözaltına alındıktan sonra hastaneye kaldırılan “Mahsa Amini” 16 Eylül 2022 tarihinde hayatını kaybetti. Mahsa Amini’nin hayatını kaybetmesiyle birlikte İran genelinde mevcut sisteme karşı kitlesel protestolar düzenlendi. Ülkede protestolar sürerken bir kişinin bağırarak mollaları kovaladığı video, Mahsa Amini sonrasında ülkede yaşanan tepkilerden biri olduğu iddiasıyla sosyal medyada geniş yayılım ağı buldu. 

Videodan alınan ekran görüntüleri arama motorlarında tersten aratıldığında videonun uzun süredir farklı iddialarla internette dolaşımda olduğu görülüyor. Örneğin, söz konusu video 2020 yılında mollaların Covid-19 pozitif bir kişiden kaçtığı iddiasıyla da paylaşılmış. Yapılan aramalardaysa videonun ilk olarak 2017 yılının Haziran ayında internette yayınlandığı görülüyor. Teokrasi, yoksulluk, homofobi, sansür karşıtı eserler yazan ve İran’da 2012 yılında hakkında ölüm fetvası verilen Shahin Najafi’nin adıyla açılmış olan bir Instagram hesabı, 18 Haziran 2017’de videoyu “Kalbi dolu bir gençten mollanın kaçışı” başlığıyla paylaşmış. Aynı tarihte video, çeşitli Facebook hesapları tarafından da paylaşılmış. Bunun yanı sıra Aparat.com adlı internet sitesinde videonun uzun versiyonuna rastlanıyor. “Mollaları sokakta kovalayan gencin tutuklanması!” başlığıyla yayınlanan videoda, sosyal medyada dolaşımda olan kesitle birlikte mollaları kovalayan kişinin gözaltına alınma görüntüleri de bulunuyor. Kişinin mollaları kovalama gerekçesiyse bilinmiyor.

Bir Twitter hesabı tarafından 27 Eylül 2022 tarihinde yapılan paylaşımdaki bir kişinin bağırarak mollaları kovaladığını gösteren videonun İran’da Mahsa Amini’nin ölümü sonrası çekildiği iddia edilmişti. Video, 2020’de Covid-19 iddialarıyla da paylaşılmış. Yapılan aramalarda görüntülerin ilk kez 2017 yılında internete yüklendiği görülüyor ve Covid-19 veya Mahsa Amini’nin ölümüyle herhangi bir ilişkisi bulunmuyor.