Yazar:
Gül Hür
İddia şöyle;

Bir X hesabı tarafından 14 Nisan 2024’te yapılan paylaşımda yer alan videonun İran’ın İsrail’i hedeflyerek attığı füzelerin Tel Aviv’e isabet ettiği anları gösterdiği iddia edildi

İddia YANLIŞ

→ Video, 13 Mayıs 2021 yılında Tel Aviv yakınlarındaki Rishon Lezion’a yapılan bir roket saldırısını gösteriyor. 
→ Video, çeşitli medya kuruluşları tarafından paylaşılmış.
→ 2021 yılının Mayıs ayı İsrail ve Hamas arasında yaşanan çatışmalarla geçtiğinden bu dönemden kalan çok sayıda video bulunuyor.
Görüntüler 2021 Yılına Ait
İran, 13 Nisan 2024 gecesi İsrail’i hedef alan ve İran, ilk kez doğrudan İsrail topraklarına yönelik bir saldırı düzenlediğini açıklamıştı. İran’ın İsrail’e doğru 300’den fazla SİHA ve füze gönderdiği saldırı sonrasında sosyal medya çok çeşitli videolar, Tel Aviv başta olmak üzere İsrail’in bazı şehirlerinin vurulduğu iddiası ile dolaşıma sokulmuştu.
İlgili video da bu iddia ile sosyal medyada yaygınlık kazanan ve İran füzelerinin Tel Aviv’i vurduğu iddiası ile paylaşılan bir gönderi. Videodan alınan çeşitli ekran görüntüleri tersine görsel arama yöntemi ile Google Lens üzerinden aratıldığında bu görüntülerin 13 Mayıs 2021 yılında çeşitli haber kanallarının sosyal medya hesaplarında yayınlandığı görülebilir. Bunlardan ilki 24FM isimli Ramallah merkezli bir haber merkezi. 24FM’nin yayımladığı video haberde açıklama olarak Arapça şu ifade yer alıyor:
فيديو - سقوط صواريخ المقاومة على مستوطنة ريشون لتسيون قرب تل ابيب
Bu başlığın Türkçe çevirisi ise şöyle: “Direniş roketleri Tel Aviv yakınlarındaki Rishon Lezion yerleşimini vurdu.” Aynı video فلسطين الآن (Şimdi Filistin) isimli Filistin merkezli bir medya kuruluşu tarafından da benzer bir ifade kullanılarak paylaşılmış. شوارع القدس العتيقة (Kudüs Sokakları) isimli başka bir medya kuruluşu da aynı görüntüleri “Tel Aviv’in roketle vurulduğu anlar” açıklaması ile yayınlamış. Aynı video benzer tarihlerde Türkçe olarak da bazı sosyal medya hesaplarından Tel Aviv’in roketlerle vurulduğu şeklinde bir açıklama ile paylaşılmış. 
2021 Yılının Mayıs Ayında Neler Olmuştu?
Dönem dönem çeşitli sebeplerle nükseden İsrail - Hamas gerilimi, Mayıs 2021’de bir çatışma ve protestolar silsilesine dönüşmüştü. Bölgedeki tansiyonun yükselmesi ise İsrail Yüksek Mahkemesi'nin 10 Mayıs 2021’de açıklaması beklenen ve Doğu Kudüs’teki Şeyh Cerrah Mahallesi’nde bulunan bazı Filistinli ailelerin tahliyesi kararı öncesine tekabül ediyor. Davaya konu olan tartışmalı mahallelerin asıl sahibi olduklarını iddia ederek yüzyıl öncesine dayanan tapu belgeleri gösteren bazı gruplar, Filistinli aileleri yerlerinden etmeye çalışıyordu. Bu davanın mahkeme duruşması yaklaşırken davaya konu olan mahallelerde olası bir tahliye kararına karşı protesto gösterileri başlamıştı bile. Ancak dava henüz Yüksek Mahkeme’ye gelmeden önce, bir alt İsrail mahkemesi tarafından söz konusu arazinin 1948 Savaşı'ndan önce Doğu Kudüs'teki Yahudilere ait olduğuna hükmedilmesi hem Filistinlilerin hem de uluslararası toplumun tepkisini çekmişti. Bu dönemde İsrail’in hava saldırıları ve Hamas’ın roket saldırıları ile bir çatışma yaşanmıştı. İsrail mahkemesi geçtiğimiz günlerde 20 kişilik Filistinli bir ailenin Şeyh Cerrah'ta bulunan evi boşaltmaları için Temmuz ayına kadar süre verdiğini açıkladı. 
İran’ın 13 Nisan 2024 günü İsrail’i hedef alarak başlattığı roket saldırısının ardından 2021 Mayıs Çatışması gibi eski tarihli haberlerden görsel materyaller yeniden yayınlanarak İran’ın füzelerinin İsrail’in bazı şehirlerini vurduğu iddiasıyla paylaşılıyor. Böylesi güncel bir konuda neler yaşandığını anbean takip etmek isteyen okuyucular veya sosyal medya kullanıcıları da çoğu zaman bu görüntülerin orijinal kaynağını sorgulamadan paylaşıyor.

Sonuç olarak;

Video'nun İran’ın İsrail’i hedefleyerek attığı füzelerin Tel Aviv’e isabet ettiği anları gösteren güncel görüntüler olduğu iddiası yanlış.