Türkiye’nin İlk Uzay Yolculuğu: Axiom 3 Misyonu

Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, İsveç ve İtalya'dan gelen astronotlarla birlikte, SpaceX uçuşuyla Uluslararası Uzay İstasyonu'na(ISS) tarihi bir olayla uzaya fırlatıldı. Gezeravcı, SpaceX Falcon roketine entegre Dragon uzay aracıyla NASA'nın Kennedy Uzay Merkezi'nden havalanarak Türkiye’nin uzay yolculuğunda önemli bir dönüm noktasını başlattı.

Axiom ve SpaceX şirketleri ile Avrupa Uzay Ajansı(ESA), İtalya ve Türkiye işbirliği ile, SpaceX’in ISS’e yaptığı üçüncü fırlatma gerçekleşti. Ücretli koltukların üçünün de zengin kişiler yerine ulusal ajanslar tarafından satın alındığı ilk fırlatma olması, önümüzdeki yıllarda ülkelerin ve uzay teknolojileri şirketlerinin uzay programlarıyla ilgili politikaları hakkında ipucu veriyor. 

Dragon aracında 4 mürettebat bulunuyor; İsveçli ESA astronotu Marcus Wandt, İtalyan astronot Walter Villadei, İspanyol-Amerikan Axiom şef astronot Michael Lopez-Garcia ve Türk astronot Alper Gezeravcı. Lopez-Garcia, Axiom misyonları kapsamında önceki dönemde de astronot olarak görev yapmış. Gezeravcı ve ekip arkadaşlarının ortak özelliği ise geçmişte askeri pilotluk yapmış olmaları. 

Mürettebat iki hafta boyunca ISS laboratuvarında kalacak ve bu süre zarfında yaklaşık 30 deney yapacak. Deneyler; mikro yerçekimi araştırmaları, genetik çalışmalar, metal alaşımı, uzay yaşamının metabolizma üzerine etkileri, propolisin bakterilerle etkileşimi ve alglerin uzayda oluşturabileceği faydalar gibi konuları kapsıyor.

Bunların yanında teknoloji gösterileri, öğrencilerle görüşmeler ve sosyal yardım katılımları da astronotların görevleri arasında yer alıyor. Misyon ayrıca gelecekteki uzay yolculuğuna ve araştırmalarına katkıda bulunacak önemli bulgular sağlamayı amaçlıyor.

Gezeravcı’nın uzaya götürdüğü eşyalar arasında Türk bayrağı ve Yörük kültürüne ait el yapımı semboller bulunuyor. Mürettebat ayrıca İsveç'ten Nobel Ödülü madalyası ve İtalya'dan fusilli(burgu) makarna taşıyor.

Uzay daha öncesinde ülkelerin uzay programları çerçevesinde ulaşılabilen bir yerdi. ABD’li girişimci Denis Tito’nun 2001’de 20 milyon dolar karşılığında Soyuz aracıyla yörüngeye çıkması uzay turizminde bir dönüm noktası oldu. SpaceX, Blue Origin ve Virgin Galactic uzay taşımacılığı alanında ülkeler dışında faaliyet gösteren şirketler olarak öne çıktılar. 

Axiom 3 misyonun Türkiye için maliyeti de kamuoyunda sıklıkla tartışılan konuların başında geliyor. Yolculuğun her ülke için maliyeti, 2018 yılında 1 yolcu için yaklaşık 55 milyon dolar olarak hesaplanmış. Fakat güncel maliyetiyle ilgili resmi bir açıklama yapılmadı. Axiom 3 misyonu yorumcular tarafından ticari uzay yolculukları çerçevesinde devrimci bir adım olarak nitelendiriliyor. Axiom Space şirketinin bir sonraki amacı ise 2028’e kadar yörüngede ticari uzay yolculukları için bir istasyon inşa etmek.