Olimpiyat Komitesi’nin Lia Thomas’ı Gerekçe Göstermeden Diskalifiye Ettiği İddiası Doğru mu?

→ Paylaşımda Lia Thomas’ı gösterdiği iddia edilen fotoğraf görsel manipülasyon araçlarıyla değiştirilmiş. 

→ Uluslararası Yüzme Federasyonu, Haziran 2022'de yaptığı duyuruda erkek ergenliği geçirmiş trans bireylerin kadınlar kategorisinde yarışmasının yasak olduğunu açıkladı.

→ Konu ile ilgili Spor Tahkim Mahkemesi’ne başvuran Lia Thomas’ın dava talebi Paris 2024 öncesinde reddedildi.

Olimpik sporlarda trans bireylerin yarışması uzun yıllardır bir tartışma konusu. 2009 yılında Güney Afrikalı sporcu Caster Semenya'nın kadınlar 800 metrede Dünya şampiyonu olması büyük ses getirmişti. Şampiyonadan sonra erkek olduğu iddia edildi ve test yaptırılması istendi. Bu durum bazı kesimlerce ırkçılık olarak kabul edildi. Test yaptıran Caster Semenya'nın çift cinsiyetli olduğu ortaya çıktı. 2019 yılında Dünya Atletizm Birliği’nin aldığı karar ile kadın atletlerin kan testosteron seviyesini litre başına 5 nanomol seviyesine düşürmelerini ve yarışmadan önce 12 ay boyunca sürekli olarak bu eşiğin altında kalmalarını şart koştu. Caster Semenya ilaçları kullanmayacağını belirtti ve yarışmalara katılamadı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi söz konusu kararın ardından ayrımcılık yapıldığına hükmetti.

Yıllar sonra olimpiyatlarda benzeri bir tartışmaya konu oldu. Uluslararası Boks Birliği tarafından yarışmalara katılmaları engellenen, kadınlar kategorisinde mücadele eden Cezayirli boksör Imane Khelif ve Tayvanlı Boksör Lin Yu-ting’in trans birey oldukları iddia edildi. İki boksörün de yarı finale yükselip Paris 2024’te madalyayı garantilemesi tartışmalara yol açtı. Tayvan tarafı ve Cezayir tarafı trans iddialarını kesin bir dille reddediyor.

Uluslararası Boks Birliği yaptığı açıklamada diskalifiye işlemleri için yapılan testlerin testosteron seviyeleriyle ilgili olmadığını açıkladı ancak gizlilik nedeniyle ne tür testler uygulandığını belirtmedi. Her iki boksör de, Uluslararası Boks Birliği'nin (IBA) erkek XY kromozomlarına sahip sporcuların kadın müsabakalarında yarışmasını engelleyen uygunluk kurallarını yerine getiremedikleri için 2023 Yeni Delhi Dünya Şampiyonası'ndan diskalifiye edilmişti. 2022 senesinde ulusal serbest stil yarışlarını kazanan ilk trans atlet olan Amerikalı yüzücü Lia Thomas ile ilgili iddialar da söz konusu tartışmalar devam ederken ortaya atıldı.

Gönderideki fotoğraf tersine görsel arama metoduyla aratıldığı zaman kullanılan fotoğrafın yurt dışındaki hesaplar tarafından 2022 yılından beri dolaşımda olduğu görülüyor.  Ufak bir araştırma ile söz konusu iddiadaki fotoğrafın orjinaline ulaşılabiliyor. Haberdeki fotoğrafın altında ise ‘Hunter Martin/Getty Images’ ibaresi yer alıyor. Fotoğrafın kaynağına ulaşmak için Getty Images üzerinden Hunter Martin Lia Thomas sorgulaması yapılabilir. Getty Images üzerinden arama yapıldığı zaman ise söz konusu iddiadaki fotoğrafın görsel manipülasyon araçlarıyla değiştirildiği anlaşılıyor. Fotoğraf, 16 Kasım 2019'da Philadelphia, Pensilvanya'daki Pennsylvania Üniversitesi kampüsündeki Sheerr Pool'da çekilmiş.

Söz konusu iddiada Lia Thomas’ın gerekçe gösterilmeden olimpiyatlardan diskalifiye edildiği de iddia ediliyor. Aslında Lia Thomas’ın Paris 2024 öncesinde olimpiyatlara katılamayacağı kesinleşmişti. 

Uluslararası Yüzme Federasyonu, Haziran 2022'de Dünya Su Sporları, yarışmaları için yeni bir uygunluk politikası yayınladı Trans sporcuların yalnızca erkek ergenliğinin herhangi bir bölümünü yaşamadıklarını kanıtlayabilmeleri durumunda kadın kategorilerinde yarışmaya uygun olacaklarını belirtti.

Olimpiyatlarda yer alabilmek için Spor Tahkim Mahkemesi’ne başvuran yüzücünün açtığı dava Paris'te düzenlenecek olimpiyat oyunları başlamadan Haziran 2024’te reddedildi. 

Özetle, Fotoğrafında görsel manipülasyon yapılan Lia Thomas’ın gerekçe gösterilmeden olimpiyatlardan diskalifiye edildiği iddiası yanlış.