Türkiye'de Sokağa Çıkma Yasağı Bulunan Kişi Sayısı

"Bu içerik 3 Aralık 2020 tarihinde güncellenmiştir."

2019 yılının sonunda Çin’de ortaya çıkan ve zaman içerisinde Avrupa’ya ve tüm dünyaya yayılan COVID-19 salgını aylardan beri Türkiye’yi ve tüm dünyayı etkilemeye devam ediyor. Virüsün yayılmasıyla beraber vaka ve ölüm sayılarında gün geçtikçe yaşanan artış ülkeleri önlemler almaya zorlamıştı. Yaz aylarında mevsimsel etkiler ile birlikte salgının ilk dalgasının etkisini azaltması ve vaka sayılarındaki düşüş nedeniyle önlemler gevşetildi ve normalleşme dönemine girildi.

Eylül ayıyla beraber artan vaka sayıları küresel ölçekte salgının 2. dalgasının habercisi oldu. Birçok ülke şubat, mart, nisan ve mayıs aylarında aldıkları katı önlemleri tekrardan yürürlüğe koydular. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 30 Kasım’da yaptığı açıklamayla Avrupa’da en çok vaka sayısına sahip olan Türkiye de önlemleri tekrar yürürlüğe koyan ülkeler arasına girdi. Alınan önlemlerden en dikkat çekeni de salgının ilk dalgasında birçok ülke ve Türkiye tarafından da uygulanan “sokağa çıkma yasağı”.

Türkiye’de ilk resmî COVID-19 vakasının görülmesinden on gün sonra 21 Mart akşamı İçişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan bir genelgeyle 65 yaş ve üzeri yaştaki bireylerin 22 Mart itibarıyla sokağa çıkmalarına kısıtlama getirilmişti. Vaka ve ölüm sayılarında yaşanan azalışla beraber bu yasak kaldırılmıştı. Fakat sonbahar mevsimiyle beraber artan vaka sayıları nedeniyle 11 Kasım’da yasak 10:00-16:00 dışındaki zamanlar için tekrar yürürlüğe kondu. 17 Kasım itibarıyla ise 65 yaş üstü için 10:00-13:00, 20 yaş altı için 13:00-16:00 dışında olmak üzere haftanın her günü sokağa çıkma kısıtlaması getirildi. Bununla beraber hafta sonu için 20:00-05:00 dışında tüm vatandaşlar için sokağa çıkma yasağı uygulamaya kondu. Vaka sayılarında iyileşme olmaması sonucunda 30 Kasım’da önlemler sıkılaştırıldı ve ek olarak tüm vatandaşlara hafta içi 21:00-05:00 arasında, hafta sonunu ise tamamen kapsayacak şekilde sokağa çıkma yasağı getirildi. Peki yürürlükteki sokağa çıkma yasağından kaç kişi etkileniyor? Sokağa çıkma yasağı bulunan kaç kişi istihdamda veya işsiz?

TÜİK tarafından açıklanan “Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2019” raporunda yer alan verilere göre hafta içi saat 21:00’dan önce sokağa çıkma yasağı bulunan 0-20 arasındaki ve 65 yaş üzerindeki toplam nüfus yaklaşık 33,1 milyon kişi. Bu da Türkiye’nin toplam nüfusunun yaklaşık %40’ı anlamına geliyor. 33,1 milyon kişinin 25,5 milyonu 0 ila 20 yaş aralığında bulunurken, geriye kalan 7,6 milyonunu ise 65 yaş ve üzeri bireyler oluşturuyor.

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi’nin en güncel 2019 yılına ait verilerine göre 20 yaş altı ve 65 yaş üstü en fazla nüfusa sahip büyükşehir İstanbul. Belirli saat aralıklarında sokağa çıkma yasağı bulunan 20 yaş altı ve 65 yaş üstü toplam nüfusun büyükşehirlerin toplam nüfusuna oranı ise %36-%37 seviyelerinde.

Belirli saatler dışında sokağa çıkma kısıtlaması getirilen bireylerin Ağustos 2020 itibarıyla işgücündeki durumları incelendiğinde, 15 ila 19 yaş aralığındaki bireylerin 65 yaş üzeri bireylere göre daha fazla istihdamda olduğu görülüyor.

Yaklaşık 6,3 milyon olan 15 ila 19 yaş aralığındaki gençlerin geçtiğimiz yıl 1,8 milyonu işgücünde yer alırken Ağustos 2020 itibarıyla 1,6 milyonu işgücünde yer alıyor. 1,6 milyon gençten 1,2 milyonu çalışmaktayken bunlardan 657 bini sadece istihdamda, 580 bini ise aynı anda eğitim ve istihdamda bulunuyor. Ayrıca 15-19 yaş aralığında gençlerden 479 bininin tarım, 224 bininin sanayi, 456 bininin hizmet sektöründe çalıştığı ve 351 bin gencin de işsiz olduğu TÜİK tarafından açıklanıyor.

65 yaş üzerindeki bireylerin işgücü istatistikleri incelediğinde ise 7,6 milyon olan 65 yaş üstü bireylerden yalnızca 799 bininin işgücüne dahil edildiği görülüyor. Ağustos 2020 itibarıyla istihdamda bulunan 65 yaş üzeri nüfus 772 bin kişi olarak açıklanmakta. İstihdamda bulunanlardan 511 bin kişinin faaliyet sektörünün tarım olduğu, 205 bin kişinin de hizmet sektöründe çalıştığı TÜİK tarafından belirtiliyor.

TÜİK geçtiğimiz günlerde “Çocuk İşgücü Araştırması” adında bir rapor da yayınladı. Sokağa çıkma kısıtlamasının da geldiği 5 ila 17 yaş aralığını kapsayan bu araştırmada ekonomik faaliyette bulunan çocuklara dair veriler paylaşılmış. 2019 yılında 5 ila 11 yaş aralığında 32 bin çocuğun ekonomik faaliyette bulunduğu belirtilirken, bu sayı 12-14 yaş arasında 114 bin, 15-17 yaş arasında ise 574 bin olarak açıklanmış Bununla beraber ekonomik faaliyetlerde bulunan çocukların %36’sının hanehalkına yardımcı olmak için, %34’ünün işi öğrenmek ve meslek sahibi olmak için, %23’ünün hanehalkı gelirine katkıda bulunmak için ve %6’sının da kendi ihtiyaçlarını karşılamak için çalıştığı aynı raporda açıklanmış.