Kalp Krizi Geçirirken Öksürmek Hayat Kurtarır mı?

→ Cough CPR adı verilen öksürük yoluyla kalp masajı yapma yöntemi ancak belirli tıbbi koşullar altında ve uzman sağlık çalışanları tarafından yapıldığında işe yarabilecek bir yöntem.

→ American Heart Association’a göre öksürükle kalp masajının hastane ortamı dışında yararlı olmadığı belirtilmiş.

→ Kalp krizi geçiren kişiler, vakit kaybetmeden hastaneye ulaştırılmalıdır.

İlgili X paylaşımı, 2 dakika 19 saniyelik bir video. Videoda kalp krizi geçirirken yapılması gerekenlere dair bir metin paylaşılmış. Metnin bu bölümlerinde yapılması gerekenler şöyle özetlenmiş:

“Kalp atışları düzensizleşen ve kendisini bayılacakmış gibi hisseden birinin bilincini yitirmeden önce yalnızca 10 saniye kadar zamanı vardır. Paniğe kapılmadan üst üste kuvvetlice öksürmeye başlayın. Öksürmeden önce her seferinde derin bir nefes alın. Öksürükleriniz güçlü olsun, derinden gelsin ve uzun sürsün. Tıpkı göğsünüzde birikmiş balgamı atmaya çalışır gibi öksürün. Her iki saniyede bir derin nefes alıp öksürün ve bunu ya yardım gelene dek ya da kalp atışlarınız tekrar normale dönene dek sürekli yapın. Derin nefes almak ciğerleri oksijenle doldurur. Öksürmek kalbe tazyik yapar ve kan dolaşımını rahatlatır.Kalbe uygulanan bu tazyik kalbin normal ritmine dönmesini kolaylaştırır.”

Hemen hemen bütün sağlık kuruluşları ve hekimler tarafından mutabık olunan bir konu, kendisinin ya da bir başkasının kalp krizi geçirdiğini düşünen kişilerin derhal acil servisi aramaları yönünde. Paylaşımda yer alan metinde ise acil servisin aranmasına dair herhangi bir uyarıda bulunulmuyor.

Kalp krizi, kalp kasının bir bölümüne giden kan akışında ani bir kayıp olduğunda meydana gelen ve hayati tehlikesi ancak hızlı bir şekilde hareket etmekle atlatılabilen bir rahatsızlıktır. Kalp akışında meydana gelen ani kayıp, kalbin ciddi şekilde hasar görmesine yol açabilir. Kalp krizinin belirtileri göğüs ağrısı, basınç, ağırlık, sıkışma veya göğüste sıkışma gibi çeşitlilik gösteren semptomlar içeriyor. Ancak bu belirtilerden hiçbiri görülmeden de kalp krizi geçirilebilir. 

Kalp krizi sırasında uygulanan yöntemlerden biri de Cough CPR, yani öksürük yoluyla kalp masajıdır. Bu yöntem Cleveland Clinic tarafından şöyle açıklanmış: 

“Şiddetli öksürük, öksürüğün uyguladığı basınç nedeniyle kanı göğüsten beyne doğru fiziksel olarak zorlar. Klinik bir ortamda, sağlık uzmanları belirli sorunlar tespit ederse, hastalara test sırasında şiddetle öksürmeleri söylenebilir. American Heart Association, öksürük kalp masajının hastaların sürekli olarak izlendiği kalp kateterizasyon laboratuvarında da düşünülebileceğini belirtmektedir.”

Öksürük ve kalp krizi ilişkisi ile ilgili British Heart Foundation, öksürüğün kalp masajını desteklediğine yönelik hiçbir tıbbi kanıt bulunmadığını söylüyor. Benzer bir açıklamayı Resuscitation Council UK’de de bulmak mümkün. Resuscitation Council UK, bu ‘tavsiye'yi yanlış bulduklarını ve kalp krizi geçiren insanların çoğunda kalbin durmadığını, bu nedenle öksürerek kalp masajı yapmaya çalışmanın hastanın durumunu daha da kötüleştirebileceğini belirtmiş. Aynı kurum ayrıca, ilgili açıklamasında bu efsane için hastanede yakın gözetim altında öksürerek kalp atışını sürdürebilen kalp krizi geçirmiş kişilerin vaka raporlarına dayanıyor olabileceğini söylemiş. Son olarak, American Heart Association da benzer doğrultuda bir açıklama paylaşarak Cough CPR yönteminin hastane dışında uygulanmasının doğru olmadığını belirtmiş. Kalp krizi ile ilgili acil bir durumda yapılması gerekenin vakit kaybetmeden ambulansı aramak olduğunu belirtmiş. 

T.C. Sağlık Bakanlığı’nın kalp krizi farkındalığına dair yayımladığı bir yazıda, acil durumlarda 112’yi aramanın önemine vurgu yapılmış ve ilk müdahale olarak öksürmekle ilgili herhangi bir tavsiye verilmemiş. Benzer şekilde Türk Kalp Vakfı’nın yayınladığı kalp krizi belirtileri yazısında da hastanın en kısa sürede hastaneye götürülmesinin yaşam kurtarıcı olduğu belirtilmiş.

Sağlıkla ilgili yanlış bilgilerin sosyal medyada geniş bir paylaşım alanı bulması ve doğru olarak kabul edilmesi, gerçek bir acil durumda zararlı olabilecek bilgiler içeriyor. Bu tavsiyelere uymaya çalışırken hastanın tedavisi gecikebilir veya durumu daha da kötüleşebilir. Bu nedenle ulusal veya uluslararası sağlık kuruluşları ile uzman hekimler tarafınan yapılan açıklamalar dışında yayılan bilgilere dikkatle yaklaşmakta fayda var.