2022’de Gerçekleşen Sporcu Ölümlerine Dair İddialar Doğru mu?

Benzer iddialar dünya genelinde sıklıkla paylaşılıyor. 

Sosyal medyada Ocak 2022’de yayılmaya başlayan ve viral olan paylaşımlarda, 1966-2004 yılları arasında 1100 sporcunun hayatını kaybetmesinin yanında, yalnızca 2022 yılında 1598 sporcunun kalp krizi geçirdiği ve 1100’ünün öldüğü iddiaları yer alıyordu. Bazıları ABD’li doktorlar tarafından yapılan paylaşımlar binlerce görüntülenme alırken, paylaşımın büyük çoğunluğunda ölümlerin sebebinin COVID-19 aşıları olduğu iması bulunuyordu. İddialar ABD’li sporcu Damar Hamlin’in maç sırasında fenalaşması üzerine yayılmaya başladı. Damar Hamlin’in kalp krizi geçirmesinin de COVID-19 aşıları olduğu iddiaları da ortaya çıkmış ve doğruluk kontrolü platformları tarafından yanlışlanmıştı. 

Viral olan ve birçok dile çevrilip yayılan paylaşımlardan biri COVID-19 ile ilgili daha önce de yanlış bilgi yaymasıyla bilinen America’s Frontline Doctors isimli gruba üye Dr. Simone Gold tarafından yapıldı. Gold, aynı zamanda 6 Ocak 2021'de ABD Kongre Binası'na düzenlenen saldırıya karıştığı için de tutuklanmıştı. Bir diğer viral paylaşım da 

yine daha önce COVID-19 aşıları ile ilgili yanlış bilgi paylaştığı tespit edilen Peter McCullough tarafından yapılmıştı. Ardından gelen birçok paylaşım, bu iddiaların birebir çevirisiydi ve aynı kaynakları kullanıyordu. 

Bu kaynaklardan biri, Aralık 2006 tarihinde European Journal of Preventive Cardiology isimli dergide yayımlanan "Sporcularda ani kardiyak ölüm: Lozan Tavsiyeleri" başlıklı makale. Makalede Uluslararası Olimpiyat Komitesi'ne bağlı araştırmacılar, genç sporcular arasında kalp fonksiyon kaybı olan ani kardiyak ölüm (SCD) vakalarını incelemek için Medline ve PubMed gibi veritabanlarındaki raporları analiz etmişler. Çalışma sonucu 1966-2004 yılları arasında, ani kardiyak ölüm durumunun 35 yaşından küçük sporcuları içeren 1.101 rapor edilmiş vakada meydana geldiğini buldular. 

Ancak iddialarda yer alan ve 2022’ye yönelik olduğu iddia edilen veriler doğru değil. Bu verilerin kaynağı, Goodsciencing.com isimli sitede yer alan “1598 Athlete Cardiac Arrests, Serious Issues, 1101 of Them Dead, Since COVID Injection” isimli yazı. Söz konusu web sitesi, anonim bir "araştırmacılar, haber editörleri, gazeteciler ve gerçeği arayanlar" grubu tarafından sürdürülüyor. 

Ancak söz konusu site, bilimsel bir nitelik taşımıyor ve yapılan sözde “araştırma” da bilimsel standartta değil. Bu yazı, 1.598 sporcunun ani kalp durması ve diğer ciddi sorunlar yaşadığını ve bu gruptan 1.101 sporcunun COVID-19 aşısının piyasaya sürülmesinden bu yana öldüğünü iddia ediyor. Bu yazı kanıt olarak, kalp krizi geçirdiği iddia edilen farklı yaş ve tıbbi koşullara sahip - bazıları sporcu olmayan - kişilerin bir listesine işaret ediyor. Örneğin, kalp rahatsızlığıyla ilgili komplikasyonlardan ölen bir futbol koçu olan 61 yaşındaki Mike Leach ve kanser tedavisi gören bir güreşçiden alıntı yapıyor. Ayrıca, lösemi teşhisi konulduktan kısa bir süre sonra öldüğü bildirilen 61 yaşındaki İtalyan bir atletizm antrenörü hakkında bir haberden alıntı yapılıyor. Yani bu yazı, bilimsel bir nitelik taşımamasının yanında, çeşitli ölüm ilanlarını da çarpıtarak kullanıyor. Yapılan listede 6 yaşından 80li yaşlara kadar birçok sebepten ölmüş ve profesyonel sporcu olmayan birçok insan yer alıyor. Ayrıca bu ölümleri COVID-19 aşısına bağlayabilecek bir kanıt da söz konusu değil. 

Ulusal Futbol Ligi, Ulusal Basketbol Birliği, Ulusal Hokey Ligi ve Major League Soccer ile çalışan bir spor kardiyoloğu olan Matthew Martinez, "Bugüne kadar profesyonel sporlarda COVID-19 aşısı sebebiyle gerçekleşen tek bir kardiyak komplikasyon ile karşılaşmadım” şeklinde açıklama yapmış. 

Aynı iddia dünya genelinde yayılması üzerine daha önce AP, AFP Fact Check, PolitiFact, USA Today ve FactCheck.org gibi birçok doğruluk kontrolü platformları tarafından da incelenmiş. 

Bir Twitter hesabı tarafından yapılan paylaşımda 1966-2004 yılları arasında 1100 sporcu ölmüşken, yalnızca 2022’de 1100 sporcunun kalp krizi sebebiyle öldüğü iddia edilmişti. Ancak 2022’ye yönelik veriler bilimsel bir kaynaktan değil, anonim bir "araştırmacılar, haber editörleri, gazeteciler ve gerçeği arayanlar" grubu tarafından sürdürülen bir web sitesinden alınmış. Sitede yayımlanan yazıda 6 yaşından 80’li yaşlara kadar, birçok sebepten ölmüş insanların listesi yer alıyor. Bu kişilerin bir çoğu profesyonel sporcu olmamakla beraber, ani kardiyak ölüm dışı sebeplerle hayatını kaybeden sayısız isim bulunuyor. Bu ölümleri COVID-19 aşısına bağlayacak bir kanıt bulunmamakla beraber, çalışmanın hiçbir bilimselliği bulunmuyor. Yazıda 2022’de 1100 sporcunun COVID-19 aşısı kaynaklı kalp krizi sebebiyle öldüğünü kanıtlayan hiçbir veri mevcut değil.