Burdur Kızılkaya’da Sebze ve Bitki Dikimi Yasaklandı mı?

Son yıllarda iklim değişikliği ve karbon salınımı, tarım ve hayvancılık politikalarının şekillenmesinde giderek daha fazla gündeme geliyor. Türkiye, Paris İklim Anlaşması’nı 2021’de TBMM’de kabul etmiş ve yasal mevzuatın anlaşmaya uyumlaştırılması için çalışmalar başlamıştı. Bu çalışmaların en sonuncusu Şubat 2025’te TBMM’ye sunulan İklim Kanunu Teklifi. Çevre Komisyonu’ndan geçmesinin ardından genel kurulda görüşülmeye başlanan teklif hem TBMM’de bulunan siyasi partilerden hem de kamuoyundan gelen eleştiriler nedeniyle geri çekildi. Eleştiriler Türkiye’nin en çok sera gazı salan ülkeler arasında yer almasına rağmen, teklif metninde sera gazı emisyonları ya da fosil yakıt kullanımıyla ilgili somut ve bağlayıcı hedefler yer almaması ve  teklifin iklim kriziyle mücadele açısından yetersiz kaldığı ve önceliğin ticari çıkarlara verildiği noktalarına odaklanıyordu. 

Sosyal medyada kanuna yöneltilen eleştirilerin beslendiği diğer bir damar ise dezenformasyon ve komplo teorileri üzerinden üretilen iklim değişikliği inkarcılığı. Kanunun gündem gelmesiyle sosyal medyada kanun metninde yer almayan fakat iklim değişikliği üzerine üretilen komplo teorileriyle beslenen birçok iddia dolaşıma girdi. Bu iddialar klasik Yeni Dünya Düzeni (New World Order) komplo teorisine atıfta bulunarak iklim değişikliğinin küresel elitlerin bir oyunu olduğu ve kanunun tarımı bitirmek ve karbon izleme uygulamalarıyla insanları dijital kimlik sistemine entegre etme planının bir ayağı olduğu üzerineydi. Söz konusu iddia da kanun görüşmeleri sırasında bir belediyenin aldığı kararın komplo çerçevesinde değerlendirilmesiyle dolaşıma girmiş. 

7 Nisan’da Facebook platformunda yapılan bir paylaşımda Burdur’un Bucak ilçesine bağlı Kızılkaya Belediyesi’nde Belediye Meclisi kararıyla sebze ve bitki dikimlerinin yasaklandığı ve yasağa uymayanlara cezai işlem uygulanacağı iddia edilmiş. Belediyenin bu kararının iklim kanunun gelecekteki uygulamalarının bir habercisi olduğu iması da paylaşıma eklenmiş. 

Kızılkaya Belediyesi’nin sosyal medya hesapları kontrol edildiğinde, söz konusu belediyenin 7 Nisan 2025 tarihinde Instagram hesabından yaptığı bir paylaşım bulunuyor. Paylaşımda belde sınırlarında sebze ve bitkilerin dikiminin içme suyu ile sulandığı takdirde yasaklandığı ve yasağa uymayanlara cezai işlem uygulanacağı duyurusu yapılmış.

Belediyenin bir sonraki paylaşımında ise; alınan kararın bölgedeki mevcut su sıkıntısından dolayı olduğu, kararın geçici bir önlem olduğu ve su kaynaklarının normale döndüğünde yasağın kaldırılacağı bilgisi verilmiş. 

Kızılkaya Belediyesi’nin paylaşımının dışında yerel haber kaynakları araştırıldığında; söz konusu yasakla ilgili haberlere ulaşılıyor. Burdur ve çevre iller kapsamında yayıncılık yapan NNC Haber’in 7 Nisan tarihli haberinde Kızılkaya Belediye Başkanı İlkay Güngör’ün yasakla ilgili bilgilendirmesine yer verilmiş. Haberde beldede ciddi su kıtlığı yaşandığı, bunun yanında yaz aylarında beldede nüfus yoğunluğunun arttığı ve vatandaşların temel su ihtiyaçlarının karşılanması adına bu kararın alındığı bilgisi verilmiş.

Belediyede oy birliğiyle alınan karar doğrultusunda; bahçelerde içme suyuyla sulama yapıldığından sebze ve bitki dikiminin geçici olarak yasaklandığı, özellikle evlerde üst katlara su çıkmaması gibi sorunların azaltılması hedeflendiği ve temel ihtiyaçlar için gerekli suyun korunmasının amaçlandığı aktarılmış. Belediye Başkanı Güngör’ün açıklamasının son bölümünde alınan kararın geçici bir önlem olduğu ve su kaynaklarının normale döndüğünde yasağın kaldırılacağı bilgisi de yer alıyor. 

Bunun yanında, alınan kararın teklif aşamasında olan İklim Kanunu ile herhangi bir ilişkisi de yok. Kanun metninde bu tür yasaklamalardan bahsedilmiyor.