Merkezi Fransa’da bulunan küresel bir pazar araştırması ve danışmanlık şirketi olan Ipsos, yıllık olarak “Türkiye Barometresi” başlıklı bir rapor yayınlıyor. Ipsos’un Sosyal Araştırmalar Hizmet Birimi tarafından sunulan bu raporda Türkiye’deki insanların yaşam standartlarından memnuniyeti, Türkiye ekonomisi ile ilgili beklentileri, Türkiye’nin en önemli sorunları ve hanelerin harcama artışlarının sebepleri gibi bulgular yer alıyor.
Ipsos’un yayınladığı son raporu incelediğimizde, ilk olarak karşımıza çıkan başlık insanların yaşamış oldukları hayat standartlarından ne kadar mutlu olduğu. Araştırmacılar tarafından “Genel olarak düşünüldüğünde Türkiye’nin şu anki durumundan memnun musunuz?” sorusuna 2015 yılında katılımcıların %39’u “memnunum” yanıtını verirken, bu oran 2016 yılında %25’e kadar düşmüştü. Raporda o yıl yaşanan bu düşüşün sebebi olarak Türkiye’de yaşanan terör olaylarının artış göstermesi öne çıkmıştı.
2017 yılında tekrardan %38’e yükselen memnuniyet oranı, 2018 ve 2019 yılı sonunda düşüş göstererek %24’e kadar geriledi. Bunun en önemli sebebi olarak da Türkiye’deki makroekonomik göstergelerin birçoğunda yaşanan negatif seyir vurgulandı. Buna ek olarak insanlara Türkiye’deki en önemli sorunun ne olduğu sorulduğunda, yıllar içerisinde değişen cevaplar da memnuniyet oranındaki düşüşün sebeplerinden biri olarak görülebilir.

Türkiye Ekonomisi Hakkında Beklentiler Negatif
Rapora göre Türkiye ekonomisi hakkında katılımcıların gelecekteki beklentisi yıllar içerisinde negatif seyrediyor. 2015 yılında “Türkiye ekonomisi gelecekte daha iyi olur” diyenlerin oranı %25 iken, 2019’a gelindiğinde bu oranın %10’a kadar düştüğü görülüyor. Ekonominin daha kötü olacağını düşünenlerin oranı ise 2017 yılında %20’ye kadar düşse de 2018 yılında TL’nin yabancı para birimlerine karşı değer kaybetmesiyle başlayan ekonomik krizle beraber 2019 yılında %32’ye yükseldi. Sonuç olarak katılımcıların ülke ekonomisi hakkındaki beklentilerinin yıllar içerisinde daha karamsar bir hal aldığını söyleyebiliriz.

Türkiye’deki En Önemli Sorun Ekonomi Olarak Görülüyor
Vatandaşlara yöneltilen “Sizce şu anda Türkiye’deki en önemli sorun nedir?” sorusuna verilen cevaplar da yıllar içerisinde oldukça değişiklik göstermiş. Özellikle geçtiğimiz yıllarda katılımcıların birçoğunun bu soruya “terör” yanıtını vermesi ve yıllar içerisinde bu cevabın “ekonomi” olarak değişmesi buradaki en ilgi çekici detay.
2015 sonunda insanların %34’ü bu soruya terör yanıtını verirken, 2016 yılı sonunda o yıl terör olaylarındaki artış sebebiyle bu oran %61’e kadar yükseldi. 2018 yılında %13’e kadar düşüş yaşayan terör yanıtını verenlerin oranı 2019 yılı sonunda az da olsa artarak %18’e çıktı. Son 2 yılda bu oranın çok düşük seyretmesinin bir sebebi de insanların ekonomiyi daha büyük bir sorun olarak görmeye başlaması. Rapora göre 2016 yılında Türkiye’nin en önemli sorunu sorusuna %15 ekonomi cevabını verirken, 2019 yılında ise bu oran %58’e yükselmiş.

Hane İçi Harcamalarındaki En Büyük Etken Enflasyon Oldu
Ipsos’un Türkiye Barometresi Raporu’nda hane içi harcama davranışlarındaki artışa da değinilmiş. Hane içi harcamaların 2019 yılında %25,6 oranında arttığını belirten rapor bunun büyük bir kısmının sebebini ise fiyatlardaki artış olarak belirtmiş. Araştırmaya göre bu oranın %17,1’i enflasyondan kaynaklanırken, %5,2’si alışveriş başına düşen harcama artışı, %1,6’sı popülasyon artışı, %1,3’ü ise satın alım sıklığındaki artıştan kaynaklanmış.