Pfizer Kalp Krizini Geciktirmek İçin Aşılara Trometamin Ekledi mi?

Bir Twitter sayfası tarafından 1 Kasım 2021 tarihinde yapılan paylaşımda Pfizer’in kalp krizini geciktirmek için aşılara Trometamin kattığı iddia edildi.

Paylaşımda geçen metin şu şekilde:

İddia Twitter’da birçok kullanıcı tarafından paylaşılmış. İddia ayrıca AAP ve Reuters tarafından da incelenmiş.

29 Ekim 2021 tarihinde Amerikan İlaç ve Gıda Dairesi’nin (FDA) Pfizer aşısını 5-11 yaş için uygun bulmasıyla birlikte internette çocukların aşı olması hakkında farklı iddialar gündeme gelmeye başladı. Bunun en son örneği de Pfizer’in çocuk aşılarına kalp krizini geciktirdiği söylenen kimyasal Trometamin eklediği oldu.

Trometamin; biyolojik tamponların hazırlanmasında kullanılan, yani çözeltinin belirli bir denge aralığında kalmasını sağlayan, metabolik asidoz tedavisinde bazı durumlarda kullanılabilen bir organik bileşik. Bunun yanında tris tamponu olarak bilinen yaygın bir stabilize edici bileşen olan Trometamin, aşılarda, ilaçlarda ve diğer tıbbi olmayan ürünlerde de yer alıyor.

Paylaşılan gönderilerde ise Pfizer’in çocuk aşısına Trometamin eklendiği, böylece aşı yüzünden yaşanacak kalp krizinin geciktirildiğine yönelik iddialar ortaya atılmış.

İddiayı doğrulamak adına ilk olarak Trometamin’in ne işe yaradığına bakılabilir. Tris olarak da bilinen ürünün birçok farklı kullanım alanı olsa da genel kullanım amacı ilaçların son kullanma tarihini uzatmak, yani raf ömrünün arttırılması. Pfizer’in ürettiği aşı bir mRNA aşısı olduğundan dolayı saklama koşulları oldukça zor. Bu nedenle Pfizer, aşının daha uzun süre boyunca saklanabilmesi için aşılara tris tamponu ekledi. Böylece aşılar, buzdolabı gibi saklama yerlerinden 2-8°C’de 10 haftaya kadar saklanabiliyor.

Bunun yanında, Pfizer bu tamponu ilk kullanan ilaç firması değil. Moderna’da da böyle bir stabilize edici tampon hâlihazırda bulunmaktaydı. Ek olarak önceden üretilmiş olan Ebola, çiçek hastalığı aşısı ve diyabet ilacında da belirtilen tampon var. Son olarak kozmetiğin belli alanlarında dahi tris tamponu yer alıyor.

Yetişkinlere yönelik aşılarda ise Pfizer, aşının içindeki sıvının sabit pH'ının korunmasına yardımcı olması için fosfat tamponlu salin (PBS) kullanıyordu. Yani buna benzer bir tampon yetişkinlerin aşısında da bulunmaktaydı. FDA, Dünya Sağlık Örgütü ve aşının kullanılmasına izin veren bütün sağlık otoriteleri de bahsedilen tamponların güvenilir olduğu konusunda hem fikir.

İnternette dolaşan bazı gönderiler FDA ve Pfizer’in tris tamponunu kamuoyuna bildirmeden gizlice aşıya eklediğini iddia etmişti. Fakat FDA’nın 29 Ekim günü yaptığı duyuruda açık bir şekilde Pfizer’in aşıya tris tampon eklediği, bunun aşının saklama ömrünü uzattığını ve FDA’nın da bu değişikliği onayladığı belirtilmiş.

2 Kasım 2021 tarihinde bir Twitter kullanıcısı tarafından Pfizer’in kalp krizini geciktirmek için aşılara Trometamin eklediği iddia edilmişti. Trometamin’in çocuk aşısıyla birlikte eklendiği iddiası doğru fakat Tromematin’in aşılanma sonrası yaşanacak kalp krizlerini ertelemek için aşıya eklendiği iddiası yanlış. Tromematin, başta ilaç ve aşılar olmak üzere birçok alanda kullanılan bir ürün ve Pfizer aşısına da ürünün saklama ömrünün daha fazla uzatılması için eklenmiş.