CNN ve BBC Çocuk Askerlerin Savaşa Katılması Hakkında Övgü Dolu Haberler mi Yaptı?

İddia farklı versiyonlarıyla sosyal medya platformlarında yayılıyor. 

İddiada bahsi geçen CNN ve BBC tarafından paylaşılan gönderilerde, CNN’in bir tweeti ve BBC’nin sitesinden paylaşmış olduğu haber görülüyor. İlk olarak CNN’in paylaşmış olduğu tweet incelendiğinde, tweetin dolaşıma bir Facebook kullanıcısının gönderisi üzerinden girdiği ortaya çıkıyor.

11 Nisan'da Facebook'ta paylaşılan bu görüntüde, CNN haber ağının Ruslarla savaşmak için gönüllü olan Ukraynalı çocuklar hakkında bir tweet gösterdiği iddia ediliyor. Tweet, Türkçe olarak "Ukrayna’nın Doğusundaki çatışmalar yoğunlaşırken, cesur çocuklar Rus işgalcilere karşı savaşmak için kaydoluyor" diyor. “İşgalci Rus birlikleriyle savaşmak için silaha sarılma hikayesini anlatan 12 yaşındaki Zaporizhzhia'dan Olga adında bir kızla konuştuk.” ifadeleri yer alıyor. 

Gönderide paylaşılan fotoğraf arama motorunda tersten aratıldığında, The Times tarafından Ağustos 2018'de yayımlanan bir makalede yer aldığı görülüyor. Makalede, 2014 yılında Kırım’ın Rusya’ya geçmesinin ardından gönüllüler tarafından kurulan Ukrayna Ulusal Muhafızları’na dahil edilen 7 ila 15 yaş arasındaki çocuklar için Azovets kampı kurulduğu ifadeleri yer alıyor. 

Check Your Fact’e konuşan CNN Stratejik İletişim Başkanı Matt Dornic, CNN’in söz konusu paylaşımının CNN tarafından yapılmadığını ve sahte bir ekran görüntüsü olduğunu açıkladı. CNN’nin söz konusu tweeti Twitter ve web arşivde arandığında herhangi bir paylaşım bulunmadığı görülüyor.

BBC’nin paylaştığı iddia edilen görüntüler ise 2014 yılında yayımlanan “Ukrayna Çatışması: Çocuk Askerler Savaşa Katıldı” isimli habere dayanıyor.

Paylaşılan birinci ekran görüntüsünde haberin tarihi 26 Ekim 2014 olarak görülüyor. Görseldeki yazının içeriğiyse Ukrayna’da yaşanan çatışmada çocuk askerlerin medyaya yansıması ile alakalı. 15 yaşında bir çocuk Rus medyasında kendine yer bulurken 17 yaşında bir çocuğun da Ukrayna medyasında haberi yapıldığından bahsediliyor.

İkinci ekran görüntüsünde ise Rus devlet televizyonlarında yayınlanan Donetsk’de görev yapan iki reşit olmayan asker haberinden bahsediliyor. İsimlerinin Royce ve Stark olduğu belirtilirken Finlandiya’daki YLE kanalında Royce’la yapılan röportajda, 15 yaşında olduğunu söylediği yazılmış. Ayrıca görseldeki Ukraynalı tabur komutanı da daha fazla çocuk askere ihtiyaç olduğuna dair açıklama yapmış.

İddiada BBC’nin yapmış olduğu haber için kullanılan üçüncü ekran görüntüsünde Ukrayna’da bir televiyon kanalı olan One Plus One’ın Rus medyasının çocuk askerlerin savaşa katılması hakkında yaptığı iyimser tonlu haberlere olan tepkisinden bahsedilmiş. Haberin devamında ise Ukrayina TV’de röportaj veren 17 yaşında bir gencin 2 ay boyunca çatışma bölgesinde yaşadıklarını anlattığından söz edilmiş. 

BBC’nin yapmış olduğu haberde çocuk askerlerin savaşa katılması hakkında herhangi bir olumlu ya da olumsuz bir görüş belirtilmemiş. Haber, 2014 yılında yaşanan Ukrayna-Rusya çatışmasındaki her iki ülkenin de medyasına yansıyan reşit olmayan askerlerle ilgili haberlerin bir derlemesi niteliğinde. 

İddia daha önce Check Your Fact tarafında da incelenmiş.

Bir Twitter hesabı tarafından yapılan paylaşımda CNN ve BBC’nin 12 yaşındaki çocuk askerlerin savaşa katılmasını övdüğü iddia edilmişti. Gönderide haberlerle alakalı dört farklı ekran görüntüsü kullanılmış, bu görüntülerin biri CNN’in Twitter üzerinden atmış olduğu bir gönderiyi gösteriyor. Ancak gönderi incelendiğinde bu görüntüyle oynandığı ve gönderinin de CNN tarafından hiçbir zaman paylaşılmadığı ortaya çıkıyor. Diğer üç ekran görüntüsü ise BBC’nin 26 Ekim 2014 tarihinde yapmış olduğu bir haberden alınmış. Bu haberin içeriği incelendiğinde ise 12 yaşındaki bir çocuk askerden bahsedilmediği ve herhangi bir övgüye de rastlanmadığı görülüyor.