Ekonomik İşbirliğinden Küresel Etkiye: BRICS’in Evrimi
Politika
İlk yayın :
2 Eylül 2024
Uluslararası organizasyonlar; işbirliği, belirli hedeflerin gerçekleştirilmesi, küresel sorunlara çözüm bulma amacıyla devletler ve ilgili aktörler arasında antlaşma-akit temelli bir kurumun inşasıyla oluşturuluyor. Ekonomik işbirliği, insan haklarını koruma ve hukukun üstünlüğünü sağlama, barış ve güvenlik, kültürel işbirliği, ortak bilimsel ilerleme gibi hedefler uluslararası organizasyonların kurulmasının başlıca motivasyonları.
2001 yılında ABD merkezli yatırım bankası Goldman Sachs tarafından, büyük fakat gelişmekte olan ekonomileri tanımlamak için kullanılan BRIC (Brazil, Russia, India and China - Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin) kavramı da günümüzde adından bahsedilen uluslararası organizasyonlardan birine dönüştü. Söz konusu ülkelerin ekonomik işbirliği amacıyla temaslarda bulunmasından bu yıl 4 yeni ülkenin katılımına BRICS’in gelişimini ele aldık.
2001
BRIC Kavramının Oluşumu
ABD merkezli yatırım bankası Goldman Sachs’ın “Küresel Ekonomi Raporu”nda ekonomist Jim O’Neill tarafından ortaya atılan “BRIC” kavramı, 21. yüzyılda dünya ekonomisinde etkili olacak ve ekonomik güç dengesini değiştirebilecek kapasiteye sahip hızlı büyüyen ekonomilerin tanımlaması yoluyla ortaya çıktı.
ABD merkezli yatırım bankası Goldman Sachs’ın “Küresel Ekonomi Raporu”nda ekonomist Jim O’Neill tarafından ortaya atılan “BRIC” kavramı, 21. yüzyılda dünya ekonomisinde etkili olacak ve ekonomik güç dengesini değiştirebilecek kapasiteye sahip hızlı büyüyen ekonomilerin tanımlaması yoluyla ortaya çıktı. O’Neill’a göre dünya üretiminin ve nüfusunun büyük bir kısmına sahip bu dört ülke, gelecekteki 10 yılda dünya ekonomisinde etkili olacaktı. O’Neill bu beklentileri doğrultusunda uluslararası politika yapıcı forumlarının yeniden düzenlenmesi ve özellikle G7'nin BRIC temsilcilerini de kapsayacak şekilde düzenlenmesi gerektiğini öne sürdü.
2006
Üst Seviyede İlk Temas
2006 yılında dört ülke New York’ta düzenlenen BM Genel Kurulu'nun Genel Müzakereleri sırasında dışişleri bakanlarının temasları ile başlayan düzenli bir gayriresmi diplomatik koordinasyon başlattı. Bu başarılı etkileşim, devam eden yıllarda diyaloğun yıllık zirvelerde devlet ve hükümet başkanları düzeyinde yürütülmesi kararına yol açtı.
2006 yılında dört ülke New York’ta düzenlenen BM Genel Kurulu'nun Genel Müzakereleri sırasında dışişleri bakanlarının temasları ile başlayan düzenli bir gayriresmi diplomatik koordinasyon başlattı. Bu başarılı etkileşim, devam eden yıllarda diyaloğun yıllık zirvelerde devlet ve hükümet başkanları düzeyinde yürütülmesi kararına yol açtı.
2010
İlk Genişleme
Güney Afrika'nın 2010 yılında BRICS'e katılım isteği, ülkenin küresel düzeydeki rolünü artırma ve ekonomik kalkınma hedeflerine ulaşma stratejisi çerçevesinde atılmış bir adımdı. 2010 yılının sonunda Çin’in daveti ve diğer BRIC üyelerinin de onaylaması ile Güney Afrika, BRICS'in tek Afrika üyesi oldu. Güney Afrika; Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin
Güney Afrika'nın 2010 yılında BRICS'e katılım isteği, ülkenin küresel düzeydeki rolünü artırma ve ekonomik kalkınma hedeflerine ulaşma stratejisi çerçevesinde atılmış bir adımdı. 2010 yılının sonunda Çin’in daveti ve diğer BRIC üyelerinin de onaylaması ile Güney Afrika, BRICS'in tek Afrika üyesi oldu. Güney Afrika; Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin gibi büyük gelişmekte olan ekonomilerle iş birliği yaparak ticaret ve yatırım olanaklarını genişletmeyi amaçladı. Bu katılım, Güney Afrika'nın çok taraflı diplomasiye olan bağlılığı ve kıtasal liderlik rolünü pekiştirme amacı da taşımaktaydı. 24 Aralık 2010’da tam üye olarak kabul edilen Güney Afrika, 2011 yılında Çin’de gerçekleşen BRICS Zirvesi’ne devlet başkanı seviyesinde katılım gösterdi.
2014
Yeni Kalkınma Bankası
2012 yılında BRICS üyeleri, IMF’nin borç verme kapasitesini artırmak amacıyla fona 75 milyar $ kredi taahhüt etti. Ancak bu kredinin onayı IMF karar alma mekanizmasında bürokratik engellere takıldı. Bunun üzerine 2013 yılındaki BRICS Zirvesi’nde kriz durumlarına karşı ortak bir fon oluşturma kararı alındı. Bu kararın takibinde IMF ve Dünya Bankası
2012 yılında BRICS üyeleri, IMF’nin borç verme kapasitesini artırmak amacıyla fona 75 milyar $ kredi taahhüt etti. Ancak bu kredinin onayı IMF karar alma mekanizmasında bürokratik engellere takıldı. Bunun üzerine 2013 yılındaki BRICS Zirvesi’nde kriz durumlarına karşı ortak bir fon oluşturma kararı alındı. Bu kararın takibinde IMF ve Dünya Bankası gibi “Batı” merkezli kuruluşlara alternatif olabilecek, 2014 yılına kadar açılması planlanan “Yeni Kalkınma Bankası” kurulması kararlaştırıldı.
2013 yılındaki BRICS Zirvesi’nde Çin’den 41 milyar $, Brezilya, Hindistan ve Rusya’nın her birinden 18 milyar $ ve Güney Afrika’dan 5 milyar $ miktarlarında ortak havuza bağış yapılması taahhüt edildi. Temmuz 2014'te düzenlenen altıncı zirvede BRICS, 100 milyar $ değerinde Yeni Kalkınma Bankası'nın kurulmasını ve 100 milyar $ değerinde bir rezerv para havuzunun kurulmasını öngören belgeyi imzaladı.
2024
Yeni Genişlemeler
Güney Afrika’nın katılımından sonra ekonomik işbirliğinin yanında başta uluslararası politika olmak üzere istatistik, haberleşme, tarım, gençlik ve kültür alanlarında da işbirliği yapıldı. 2023 yılında devam eden Ukrayna savaşından dolayı Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından tutuklama kararı olmasına rağmen Putin’in Güney Afrika’da düzenlenen BRI
Güney Afrika’nın katılımından sonra ekonomik işbirliğinin yanında başta uluslararası politika olmak üzere istatistik, haberleşme, tarım, gençlik ve kültür alanlarında da işbirliği yapıldı. 2023 yılında devam eden Ukrayna savaşından dolayı Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından tutuklama kararı olmasına rağmen Putin’in Güney Afrika’da düzenlenen BRICS Zirvesi’ne katılması halinde diplomatik dokunulmazlık verileceği duyuruldu. Bu gelişmeler, mevcut uluslararası hiyerarşide etkili olan kuruluşlara karşı BRICS’in işbirliği seviyesini gösterir nitelikte.
Ağustos 2023’te gerçekleşen zirvede Güney Afrika lideri Ramaphosa, büyüyen 6 ekonomiyi BRICS’e davet etti. Davet edilen ülkelerden Mısır, Etiyopya, İran ve Birleşik Arap Emirlikleri daveti onaylayarak 1 Ocak 2024 itibariyle BRICS üye ülkeleri arasında yerini aldı. Suudi Arabistan, BRICS’e katılım davetine henüz olumlu veya olumsuz bir yanıt vermedi. Organizasyona katılması beklenen Arjantin ise 2023 Kasım’daki genel seçimlerden sonra iktidara gelen Javier Milei’nin üyelik müzakerelerini sonlandırması üzerine BRICS üyeliğinden çekildi.
İLGİNİ ÇEKEBİLİR
Video Gana'daki Bir Altın Madenini mi Gösteriyor?
Video Hindistan’daki İsrail Büyükelçiliği’ne Yapılan Saldırıyı mı Gösteriyor?
Video Rusya’da Devlet Gözetiminden Kaçmak İçin Beyaz Maske Takan Kişileri mi Gösteriyor?
Video Hindistan'da Bir Mağarada Bulunan 188 Yaşındaki Bir Adamı mı Gösteriyor?
Video Hizbullah'ın Tel Aviv'e Saldırısı Sonucu Yanan Bir Binayı mı Gösteriyor?
Video Aşı Olmayı Reddeden Bir Hastanın Darp Edilmesini mi Gösteriyor?
Dünya’nın İklim Güvenliği Alarm Veriyor
Japonya'nın Otoparkların Çatılarında Yeşil Alanlar Oluşturarak Arılara Polenleme Alanları Sağladığı İddiası Doğru mu?
Çin’de Sosyal Kredi Sistemiyle İnsanlar Puanlanacak mı?
Papa Francis Satanizm’in Tanrı'ya Giden Geçerli Bir Yol Olduğunu mu Açıkladı?