Tuvalette Uzun Süre Oturmanın Karaciğer Hastalıkları ve Basura Yol Açtığı İddiası Doğru mu?

Tuvalette uzun süre oturmanın sağlığa zararları ile ilgili çeşitli şehir efsaneleri uzun süredir dolaşımda. Tuvalette uzun süre oturmanın basur (hemoroid) oluşumuna etkisi bu efsanelerden en sık dile getirileni ve tıbbi ve bilimsel literatürde de sıkça tartışılan bir konu. İlgili gönderide ise tuvalette uzun süre oturmanın hem hemoroid hem de karaciğer hastalıklarına yol açtığı iddia edilmiş.

Öncelikle hemoroid, anüs ve rektum çevresindeki damarların şişip iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. İç hemoroidler rektumun alt kısmında yer alırken, dış hemoroidler anüs çevresinde gelişir. Hemoroid, rektum ve anüsteki damarların genişlemesi ve iltihaplanması sonucu oluştuğundan otururken bu bölgedeki basınç artar.Tuvalette uzun süre oturmak, özellikle klozet tipi tuvaletlerde, anüs çevresindeki damarlar üzerine sürekli baskı yapar. Bu baskı, damarların şişmesine ve genişlemesine neden olabilir, bu da basur oluşumuna zemin hazırlar. Uzmanlar, tuvalette geçirilen süreyi kısaltmanın ve mümkünse klozet dışında fazla oturmamanın hemoroid oluşumunu önlemeye yardımcı olabileceğini belirtiyorlar. Öneriler arasında tuvalette geçirilen süreyi beş dakika ile sınırlamak, zorlanmadan kaçınmak ile lifli gıdalar tüketmek ve bol su içmek gibi yaşam tarzı değişiklikleri yer alıyor.

Bu uyarıların yanında bazı bilimsel çalışma, tuvalette uzun süre oturmanın hemoroid gelişimi ve ciddiyeti ile ilişkili olduğunu ortaya koymuş. Çalışma sonuçları, tuvalette geçirilen sürenin hemoroidlerin derecesi ile doğrusal bir ilişki gösteriyor. Makalede ayrıca bu alışkanlığın değiştirilmesinin hem tedavi hem de önleyici bir adım olarak önerilebileceğini vurgulanıyor. Özetle gönderide yer alan iddianın bu kısmı doğru. 

İddianın ikinci kısmı olan tuvalette uzun süre oturmanın karaciğer hastalıklarına yol açtığıan dair bilimsel bir çalışma bulunmuyor. Ancak hareketsiz geçen bir yaşamla karaciğer hastalıkları arasındaki bir ilişki bulunabileceğine dair bilimsel araştırmalar mevcut. Uzun süre oturmanın obezite, diyabet ve kalp hastalıklarıyla bağlantılı olduğu bilinirken, Güney Kore'de yapılan bir araştırma, bu durumun alkole bağlı olmayan yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD) riskini de artırabileceğini ortaya koymuş. Araştırmaya göre, günde 10 saatten fazla oturan kişilerin bu hastalığa yakalanma riski, 5 saatten az oturanlara göre %9 daha fazladır. Fiziksel olarak aktif olan kişilerde ise bu risk %20 daha düşük bulunmuş. Çalışma, uzun süre oturmanın fiziksel aktivitenin sağladığı korumayı tam anlamıyla ortadan kaldırabileceğini ve oturma süresini azaltmanın NAFLD riskini düşürmek için önemli olduğunu vurguluyor. Günde 10 saatten fazla oturan kişilerin bu hastalığa yakalanma riskinin arttığı ve fiziksel aktivitenin bu riski azalttığı vurgulanmış. Özetle iddianın bu ikinci kısmı yanlış.