Taze Zencefilin Rahim ve Yumurtalık Kanserini Tedavi Ettiği İddiası Doğru mu?

Sosyal medyada hızla yayılan yanlış sağlık bilgileri, özellikle kanser gibi ciddi hastalıklar söz konusu olduğunda halk sağlığını doğrudan tehdit ediyor. Bilimsel temeli olmayan doğal yöntemler ya da bitkisel kürler, insanları tıbbi tedaviden uzaklaştırarak hastalığın ilerlemesine ve tedavi şansının azalmasına yol açabiliyor. Paylaşılan Facebook gönderisinde de bu tarz paylaşımların bir örneği görülüyor. Zencefil çayının rahmi temizleyerek iltihap ve kist oluşumunu önlediği ve hatta rahim ve yumurtalık kanserini tedavi ettiği iddia edilmiş.

Peki, kanserin bazı türlerini tedavi ettiği gibi ciddi bir iddianın doğruluğu nasıl kontrol edilir? Böyle bir iddiayı kontrol etmek için öncelikle elimizdeki hastalıkların güncel tedavi yöntemlerine bakmak gerekir. Rahim (rahim ağzı ve rahim içi dahil) ve yumurtalık kanserleri için tıp dünyasında standart tedaviler cerrahi müdahale, kemoterapi, radyoterapi ve bazı durumlarda immünoterapidir. Bu yöntemler Amerikan Kanser Derneği gibi kurumların kılavuzlarında yer alan yöntemlerdir. Dolayısıyla yalnızca zencefil çayı değil, herhangi bir bitkinin tek başına bir kanser türünü tedavi edebileceğine dair bilimsel bir veri veya öneri bulunmuyor. Bilimsel araştırmalar, bazı bitkilerin etken maddelerinin belirli hastalıkların belirli aşamalarında iyileşme sürecine katkı sağlayabileceğini gösterse de bu, söz konusu hastalığın yalnızca o bitkiyle tedavi edilebileceği anlamına gelmez. Ne var ki bu tür araştırma sonuçları çoğu zaman sosyal medya platformlarında çarpıtılarak sunuluyor. Örneğin, zencefilin bazı bileşenlerinin laboratuvar ortamında rahim içi kanser hücrelerinin büyümesini durdurduğunu veya yumurtalık kanseri hücrelerinin yayılımını azalttığını gösteren çalışmalar mevcut. Ancak bu bulgular hücre kültürü seviyesindedir. Yani insanlarda zencefilin rahim içi kanseri iyileştirdiğini göstermiyor ve klinik bir tedavi önerisi sunmuyor. Başka bir araştırmada, zencefildeki 6-gingerol adlı madde tek başına çok etkili bulunmamış. Ancak kemoterapide kullanılan sisplatin adlı ilaçla birlikte verildiğinde, kanser hücrelerini daha kolay öldürdüğü gözlenmiş. Yani zencefil burada ilaca yardımcı olmuş gibi görünüyor. Fakat bu deneyler sadece laboratuvar ortamında ve hayvanlar üzerinde yapılmış. Bu çalışmadan da insanlarda “zencefil tek başına yumurtalık kanserini tedavi eder” sonucunu çıkarmak mümkün değil.

İnsanlar üzerinde yapılan sınırlı klinik araştırmalardan biri de sistematik derleme ve meta-analiz içeriyor. Araştıramnın sonuçlarında, kemoterapi gören yetişkinlerde zencefil takviyesinin (özellikle günde ≤1 g ve ≥4 gün alındığında) akut kusmayı biraz azaltabildiğini, ancak bulantı ve gecikmiş kusmada net bir fayda göstermediğini ve daha kaliteli çalışmalara ihtiyaç olduğunu bildirilmiş.

İddianın ikinci kısmında, zencefil çayının rahmi temizleyerek iltihap ya da kist oluşumunu önlediği bilgisi yer alıyori ancak bu iddianın bilimsel bir karşılığı bulunmuyor. Tıpta “rahmi temizlemek” diye bir kavram yok. Rahim dokusunun kendi biyolojik işleyişi var ve bunu bir bitki çayıyla değiştirmek mümkün değildir. İltihap ve kist oluşumu, hormon dengesi, enfeksiyon ya da genetik faktörler gibi çok daha karmaşık nedenlere bağlı. Akademik literatürde zencefilin bu tür oluşumları doğrudan engellediğine dair herhangi bir klinik kanıt yok. Var olan çalışmaların tamamı ya laboratuvar ortamında hücreler üzerinde ya da hayvan deneylerinde yapılmış ve bunlar da yalnızca olası biyolojik etkiler üzerine ipuçları sunuyor.