Regl Döneminde Duş Almanın Zararlı Olduğu İddiası Doğru mu?

Sağlıkla ilgili bilimsel araştırma temeli olmayan iddialar ve bazı şehir efsaneleri, sosyal medya platformları sayesinde geniş kitlelere kolayca ulaşabiliyor. Kimi zaman “tecrübe paylaşımı” veya “geleneksel bilgi” adı altında paylaşılan bu içerikler, bilimsel verilerle desteklenmediğinde yanlış yönlendirmelere neden olabiliyor. Özellikle tıp, hijyen ve beslenme gibi hassas konularda dolaşıma giren hatalı bilgiler, bireylerin doğru sağlık uygulamalarını terk etmesine yol açabiliyor. Bu durum, hem kişisel hem de toplumsal ölçekte halk sağlığını olumsuz etkileyen ciddi bir sorun haline geliyor.

İlgili gönderi de regl dönemleriyle ilgili bir iddiaya yer verilmiş. Regl dönemiyle ilgili çeşitli efsanelerden yaygın olanlardan biri, bu süreçte duş almanın zararlı olduğudur. İddiaya göre adetli iken banyo yapmak vücudun doğal ısısını bozarak halsizlik, yorgunluk, şiddetli adet sancısı ve düzensizliğe yol açabilir, doğurganlığı tehlikeye atabilir ve enfeksiyon riskini artırabilir. Ayrıca “rahmi üşütmemek” için ilk üç gün duş alınmaması gerektiği öne sürülür.

Gönderide yer alan iddiları bilimsel kaynaklar ışığında tek tek ele alalım. Öncelikle mevcut bilimsel literatürde, adet döneminde banyo veya duş almanın vücut ısısını bozarak regl sancılarını artırdığı ya da adet düzensizliğine neden olduğu yönünde bir kanıt bulunmuyor. Tam tersine, sıcak suyla duş almak kas gevşemesi sağlayarak dismenore (adet sancısı) şikayetlerini hafifletebildiği yönünde çalışmalar mevcut. UNICEF’in “Guidance on Menstrual Health and Hygiene” (Menstrüel Sağlık ve Hijyen Rehberi) isimli belgesinde de adet döneminde sağlıklı hijyen uygulamalarının bir parçası olarak, vücudun ve genital bölgenin suyla yıkanmasının önemine dikkat çekiliyor. 

Benzer şekilde, Healthline’da yayımlanan ve uzman görüşleriyle desteklenen bir yazıda da adet döneminde banyo yapmanın güvenli olduğu, hatta hijyen ve rahatlama açısından fayda sağladığı belirtiliyor. Yazıda, “banyo kanamayı artırır” veya “regl döneminde duş almak adeti durdurur” gibi yaygın inanışların bilimsel temelinin olmadığı, bu tür mitlerin kültürel tabuların bir mirası olduğu vurgulanıyor. Uzmanlar, banyo veya duşun adet kanamasını etkilemediğini, hatta sıcak suyun ise kasları gevşeterek krampları hafifletebileceğini, dolaşımı artırarak rahatlama sağlayabileceğini aktarıyor. Aynı yazıda ayrıca, adet döneminde düzenli temizlik uygulamalarının mantar enfeksiyonları, bakteriyel vajinozis ve idrar yolu enfeksiyonlarının önlenmesine yardımcı olabileceği ifade ediliyor.

Ayrıca, adet döneminde banyo yapmanın doğurganlığı tehlikeye atacağı iddiasının da bilimsel bir temeli yok. Üreme sağlığı, hormonal denge, yumurtlama düzeni, rahim ve fallop tüplerinin işlevi gibi biyolojik faktörlere bağlıdır ve kişisel hijyen uygulamaları bu süreçleri olumsuz etkilemez. UNICEF’in menstrual hijyen kılavuzlarında da adet döneminde banyo yapmanın doğurganlığa zarar verdiğine dair herhangi bir uyarı bulunmuyor. Aksine, sağlıklı hijyenin korunması teşvik edilir.

Son olarak, adet döneminde banyo yapmanın enfeksiyon riskini artıracağı yönündeki iddiayı da destekleyen herhangi bir bilimsel kanıt bulunmuyor. ABD’de 3.620 kadın üzerinde yapılan kapsamlı bir araştırmada, yalnızca vajinal duş (vajina içine su veya başka bir sıvı uygulama) yönteminin bazı enfeksiyon risklerini artırabileceği, ancak normal banyo veya duşun böyle bir etkisinin olmadığı görülmüş. Yani adetliyken banyo yapmak üreme sağlığına zarar vermez, aksine, hijyeni korumak için önemlidir.