İETT Otobüsünün Üst Geçide Sıkıştığını Gösteren Video Güncel mi?

→ 16 Nisan 2024 tarihinde bir otobüs Yenikapı’daki bir üst geçide sıkışmış. Kaza sonucu yaralanan kimse olmamış. Aynı üst geçitte daha önce 2015 yılında iki farklı otobüs kazası yaşanmış.

→ İddiadaki videoda görülen ilk iki görüntü güncel bir kazayı gösteriyor. Diğer görüntüler ise 20 Eylül 2015 tarihinde yaşanan kazaya ait. 

→ Videoda “3.00 m” yazılı görüntüler güncel, “2.80” yazanlar ise arşiv görüntüleri. Çevrimiçi haritalardan üst geçidin sokak görüntüsüne bakıldığında Ekim 2015’te üst geçitteki uyarının “2,80 metre” olduğu ve Mart 2018’de “3.00 metre” olarak değiştirildiği görülüyor. En güncel olan Şubat 2024 görüntüsünde de tabela “3.00 metre”.

16 Nisan 2024 tarihinde sosyal medya platformlarında ve haber sitelerinde bir İETT otobüsünün üst geçide sıkıştığına dair haberler yer aldı. Sosyal medya gönderilerinde ve haberlerde kaynak olarak İhlas Haber Ajansı (İHA) gösterildi. 16 Nisan 2024 tarihinde bir İETT otobüsünün üst geçide sıkıştığı haberi doğru. Olay Yenikapı’da bulunan Namık Kemal Caddesi üzerinde meydana gelmiş. Sabah saatlerinde içinde yolcu bulunmayan bir İETT otobüsü, caddenin üzerindeki üst geçide çarparak sıkışmış. Otobüsün sıkışma anı bir vatandaş tarafından kameraya alınmış. Otobüsün önünden ve arkasından çekilen güncel görüntüler, takipçilerinden gelen olay videolarını toplayan Instagram hesapları tarafından paylaşılmış. 

Fakat gönderilerde ve haberlerde yer alan videonun tümü, gerçekleşen olayı göstermiyor. İddiaya konu olan gönderilerden birini mercek altına alalım. Gönderide “Yenikapı’da İETT otobüsü üst geçide sıkıştı.”  açıklaması ile bir video yer alıyor. Videonun kaynağı ise İHA’nın X hesabındaki paylaşım. Pek çok farklı kesiti bulunan videonun süresi 1 dakika 4 saniye. Bu sürenin ilk 12 saniyesinde yer alan görüntüler güncel fakat geriye kalan sürenin tamamı arşiv görüntüler ile hazırlanmış. İhlas Haber Ajansı, arşivindeki farklı görüntüleri birleştirip yeni bir video oluşturmuş. İHA’nın X hesabından yaptığı paylaşım “#Yenikapı’da İETT otobüsü üst geçide sıkıştı!” açıklaması ile paylaşılmış ve paylaşımda görüntülerin bir kısmının arşiv olduğuna dair bir bilgi verilmemiş.  Bağlamından koparılarak güncelmiş gibi gösterilen arşiv görüntülerin izini internetteki eski tarihli haber ve videolardan sürdük.

Namık Kemal Caddesi’ndeki üst geçitte meydana gelen bu olay, yaşanan ilk otobüs kazası değil. Aynı üst geçitte daha önce iki kez daha otobüs kazası yaşanmış. Biri 21 Haziran 2015’te diğeri 20 Eylül 2015’te yaşanan otobüs kazasına dair haberler, internette anahtar kelime araması ile bulunabiliyor. 21 Haziran 2015’te yaşanan kazada otobüs üst geçide çarpmış. Çarpmanın etkisiyle patlama yaşanan otobüste yangın çıkmış. Otobüste yolcu bulunmadığı için sürücü dışında kimse yaralanmamış.

20 Eylül 2015’te aynı noktada yaşanan kazada otobüsün içi doluymuş. Yenikapı miting alanında yapılacak “Teröre Karşı Tek Ses” mitingi için görevli polisleri taşıyan otobüs, üç ay önceki kazada olduğu gibi üst geçide çarpmış ve otobüs sıkışmış. Sıkışma sonucu meydana gelen patlamada 26 kişinin yaralanmış. Olay yerine çok sayıda itfaiye ve ambulans ekibi gelmiş. Kazaya dair internette birçok haber ve görüntü bulunuyor. İddiada yer alan videodaki kesitlerden bazıları, 20 Eylül 2015’teki kaza sonrasında çekilmiş görüntüler.

İddia videosundaki iki kesit, 2015 yılında paylaşılmış bir youtube videosunda yer alıyor. Youtube’daki görüntülerin üzerinde İHA’nın eski logosu var.

Bir başka kesit ise 2015 yılında CNN Türk’ün yayımladığı haberin içindeki videoda yer alıyor. 

Eylül 2015’te gerçekleşen otobüs kazasına dair farklı ajansların çektiği çeşitli görüntüler de mevcut. Bu görüntülerdeki açılarda ufak farklılıklar olsa da, İHA’nın son paylaştığı videodaki görüntülerin bir kısmı ile aynı olay yerinde çekildiği belli oluyor.

Videonun bir başka versiyonu, Facebook platformunda dolaşıma girmiş. Facebook’taki videolarda da güncel kaza görüntülerinin ardından arşiv görüntülerinin kullanıldığı ve üzerinde İHA logosu olduğu görülüyor. 

İddiaya konu olan videodan farklı olarak bu videoda yerde oturan ve ambulansta tedavi gören yaralıların görüntüsü yer alıyor. Bu iki görüntü de 20 Eylül 2015 tarihinde gerçekleşen kazaya ait. Youtube platformunda 2015 yılında paylaşılan bir videoda, 2024 yılında güncelmiş gibi paylaşılan karelerin birebir mevcut olduğu görülüyor.

Yeni gerçekleşen kazanın haberini İHA’nın servis ettiği videolar ile paylaşan bir haber sitesi, videodaki ilk iki kesitten sonraki görüntülerin arşivden olduğunu belirterek paylaşmış.

  Videodaki arşiv görüntüler, güncel görüntülerden nasıl hızlıca ayırt edilebilir?

Namık Kemal Caddesi üzerinde bulunan üst geçidin çevrimiçi haritalardan görüntüsüne bakıldığında Ekim 2015 yılında düşük köprü yazan uyarı tabelasının olmadığı görülüyor. En güncel görüntü olan Şubat 2024’te ise tabela mevcut. Videodaki ilk görüntüde tabela net şekilde görülüyor. Bir diğer değişiklik ise üst geçidin üzerinde bulunan ve metreyi belirten tabela.

Ekim 2015’te “2.80 metre” yazan yazı Mart 2018’de “3.00 metre” olarak değiştirilmiş. Şubat 2024 görüntüsüne bakıldığında da hala “3.00 metre” yazdığı görülüyor. Videodaki ilk iki görüntüde üst geçidin üzerindeki kare tabelada “3.00 m”, diğer videolarda ise “2.80 m” yazıyor.