İddia şöyle;

Bir X hesabı tarafından 3 Şubat 2024 tarihinde yapılan paylaşımda yer alan görselin Fransız çiftçiler tarafından Paris’teki Eyfel Kulesi çevresine bırakılan saman yığınlarını gösterdiği iddia edildi.

İddia YANLIŞ
→ Fransa’daki çiftçiler protesto kapsamında Paris sokaklarına saman bırakmış olsalar da, görüntü bu anlara ait değil.
→ Görüntü gerçek değil, bir Instagram kullanıcısı tarafından yapay zeka destekli görsel üretme aracı  Midjourney ile oluşturulmuş.
Görüntü Yapay Zeka ile Oluşturulmuş
Fransa Hükümeti geçtiğimiz günlerde ülkedeki çiftçilerin protestoları ile karşı karşıya kaldı. Fransız çiftçiler, düşük ödemeler ve çevre koruma düzenlemelerine tepki olarak protestolar düzenledi. Hükümetin gıda enflasyonunu düşürme çabaları; enerji, gübre ve taşıma maliyetlerini karşılamada zorluk yaşayan çiftçiler için büyük bir sorun. Ayrıca, Ukrayna'dan gelen büyük ithalat ve AB'nin Güney Amerika ile ticaret anlaşması yapma girişimleri, çiftçilerin sektördeki haksız rekabet endişelerini artırıyor. Çiftçiler, AB'nin tarım politikalarına ve tarım arazisinin %4'ünü boş bırakma zorunluluğuna da karşı çıkıyor. Çiftçiler ucuz ithalat, yetersiz sübvansiyonlar ve artan üretim maliyetleri nedeniyle artık geçimlerini sağlayamadıkları mesajını veriyor. 

Çiftçilerin sürdürdüğü protestolara dair görüntüler sosyal medyada yer alıyor. Çiftçiler tarafından Şanzelize Caddesi’ne bırakılan saman balyaları sosyal medyada pek çok kez paylaşılmış.

İddiaya konu olan görsel Şanzelize Caddesinde gerçekleştirilen saman bırakma protestosuna çok benziyor. İddiada Paris’teki Eyfel Kulesi’nin çevresine bırakılmış saman yığınlarını gösteren görselin Paris’te bir protestoya ait olduğu öne sürülmüş fakat görsel gerçek değil. Görsel, bir Instagram kullanıcısı tarafından bir yapay zeka aracı kullanılarak oluşturulmuş. 

Tasarımcı oluşturduğu birden çok görseli Türkçe olarak şu anlama gelen bir açıklama ile paylaşmış:
“Keşke Paris kırsal bölgemizin yankılarını duyabilseydi.
Sorumluluk Reddi: Bu seri Midjourney'de Yapay Zeka tarafından oluşturuldu.Yukarıdaki fotoğraflarla ilgili herhangi bir “sahte haberi” önlemek için, lütfen paylaşırken bunların gerçek olmadığını, yapay zeka tarafından oluşturulmuş resimler olduğunu belirtin.”

Paylaşan kişinin bu açıklamasına rağmen pek çok sosyal medya kullanıcısının görseli gerçek olduğunu öne sürerek paylaştığı görülüyor. Sosyal medyada karşımıza çıkan bu tür paylaşımlarda görsellere daha eleştirel bir gözle bakmak ve görseli irdelemek önemli. Şanzelize Caddesi’ne bırakılan saman balyaları ile yapay zekanın tasarladığı görseldeki saman balyalarının boyutu oldukça farklılık gösteriyor. Yapay zekanın tasarladığı balyalar normalden çok daha büyük boyutta. Görsel yapay zeka dedektörü ile incelendiğinde de “Bu görüntünün yapay zeka tarafından oluşturulmuş olması muhtemel” uyarısı ile karşılaşılıyor. 

Sonuç olarak;

Görselin Fransız çiftçiler tarafından Paris’teki Eyfel Kulesi çevresine bırakılan saman yığınlarını gösterdiği iddiası yanlış.