Aşılamadan Sonra Covid-19 Nedeniyle Ölen İnsanların Oranı Arttı mı?

Bir Twitter hesabı tarafından 21 Aralık 2021 tarihinde yapılan bir paylaşımda aşılardan sonra Covid-19 virüsünün öldürme oranının %3’ten %25’e çıktığı iddia edildi.

Paylaşımda geçen metin şu şekilde:

Aralık 2021 itibarıyla toplamda 4,5 milyar kişi geliştirilen Covid-19 aşılarıyla aşılandı. Aşılanma oranları ülkeden ülkeye büyük farklılıklar gösterse de kamuoyundaki önemli tartışma konularından biri aşıların ne kadar işe yaradığı. Covid-19 aşıları sonrası ölüm oranlarına dair çeşitli verileri bulmak mümkün. CDC tarafından paylaşılan verilere göre ABD’de uygulanan 485 milyon doz aşı sonucunda 10,483 ölüm bildirilmiş. Bir başka deyişle, Covid-19 aşısı olmuş 1 milyon kişiden herhangi bir nedenden dolayı hayatını kaybeden sayısı 22. İngiltere’de açıklanan başka bir veriye göre Covid-19 kaynaklı ölümlerin sadece binde 9’u iki doz olmuş kişiler olurken %75’ini aşısızlar oluşturuyor.

Avrupa ve İsrail’de yapılan bir çalışma da aşıların yeni varyantlara karşı %70’ten fazla ölümlere karşı koruma sağladığını gösteriyor. Bu açıdan, aşıların ölümleri ciddi oranda azaltabildiği görülüyor. Bir başka çalışmada ise hatırlatıcı dozu olanlarda aşıların ölümlere karşı %90 daha fazla dayanıklı olduğunu ortaya koyuyor. Nitekim aşıların uygulanmasından öncesi ve sonrası kıyaslandığında virüsün öldürme oranında çok ciddi bir düşüş olduğu görülebilir. Örneğin, İtalya’da koronavirüsün bir ara öldürme oranı %14,48’e kadar çıkmışken, aşılardan sonra öldürme oranı %2,5 seviyesine inmiş durumda. Keza, İsveç’te %12 seviyelerine kadar çıkmış ölüm oranı aşılarla %1,2 oranına kadar geriletilmiş durumda.

Mutasyonlar virüslerin konak içerisinde kendisini üretirken ortaya çıkan ‘arızalar’ olarak tanımlanıyor. Bunlar virüsün daha hızlı adapte olmasını sağlayabileceği gibi daha zararsız hâle gelmesini de sağlayabilir.

Virüslerin mutasyona uğraması ise beklenmedik bir durum değil. Hatta, virüslerin mutasyona uğramasını engellemek de mümkün değil. Fakat virüslerin mutasyona uğrayabilmesi için belirli sayıda kendisini üretmesi lazım. Bir başka deyişle, virüslerin yayılması gerekiyor. Aşılarla hedeflenen mutasyonların bu şekilde kendini üretmesini engellemek. Böylece, virüsün mutasyona uğrama hızını düşürmek mümkün hâle gelebiliyor.

Bu bağlamda, aşıların mutasyona yol açtığı iddiası da gerçeği karşılamıyor. Nitekim, ilk defa Hindistan’da tespit edilen Delta varyantı ülkede Ekim 2020’de duyurulmuşken hükümet aşılamaya daha başlamamıştı. Aşılama Ocak 2021 tarihinde başlatıldı.

Covid-19 virüsünün bu kadar çok mutasyona uğramasının nedeni ise aşılananlar değil, tam aksine aşı olmayanlar. Aşı olmayanlara giren virüs burada kendisine ‘beslenme’ alanı buluyor, kendisini çoğaltıyor ve bu sırada mutasyona uğruyor. Nitekim, mutasyonların tespit edildiği Hindistan, Brezilya ve Güney Afrika gibi ülkelerde tam aşılanma oranları oldukça düşük seyrediyor. Buralarda hızlıca yayılan virüs zayıf bağışıklık sistemlerini aşabiliyor ve daha iyi adapte olabiliyor.

Bir Twitter hesabı tarafından yapılan bir paylaşımda aşılardan sonra Covid-19 virüsünün öldürme oranının %3’ten %25’e çıktığı iddia edilmişti. Aşılama oranının artışıyla beraber Covid-19 ölüm oranlarının önemli şekilde düştüğü birçok ülkede yapılan çalışmalarla örneklenebiliyor.