Besin Değerlerine Göre Gıda Enflasyonu

Son ayların en önemli gündemini yükselen fiyatlar oluşturuyor. Yüksek enflasyon oranları özellikle gıda sepetinde ortalama gelire sahip birçok tüketiciyi zorlayacak seviyelerde. 2018 Ağustos döneminde 100 TL değerindeki bir alışveriş sepeti 2019 Ağustos itibariyle 117 liraya ancak alınabiliyor. TÜİK'in referans olarak kullandığı madde sepetindeki gıdalara yakından baktığımızda ise tekil olarak farklı fiyat dalgalanmaları var. Bu bültende günlük gıda tüketimimizde farkında olmadan da dikkat ettiğimiz besinlerin makro değerleri temelinde enflasyon değişimine bakacağız.

Normal şartlar altında bir insanın günlük kalori ihtiyacı 1800-2400 kalori arasında değişiyor. 100 gram fındık ezmesinde ortalama 652 kalori olduğunu düşündüğümüzde 300-400 gram fındık ezmesiyle insanın günlük ihtiyacı sağlanmış oluyor. Bu aşamada ikinci bir boyut olarak gıdaların makro besin değerlerini de dikkate almak gerekli. Besinlerin karbonhidrat, yağ ve protein değerleri birçok farklı diyetin de temel aldığı günlük ihtiyaç referanslarını belirliyor. Örneğin 652 kalori içeren 100 gram fındık ezmesinin 63 gramını yağ, 12 gramını protein ve 11 gramını ise karbonhidrat oluşturuyor. Oransal değerler diyetten diyete değişse de insanın günlük ihtiyacında üç farklı besinden de alması elzem.

2003 Ocak'ta 100 kalorilik bir gıdanın fiyatı 15 kuruştu ve normal bir kişi kalori günlük kalori ihtiyacını 2,8 ila 3,7 TL'ye karşılayabilirdi. 2019 Ağustos itibariyle ise 100 kalorilik gıdanın ortalama fiyatı 78 kuruş. Günlük ihtiyaç için harcanması gereken miktar ise 14-18 lira arasında değişiyor.

Üç temel besinden en ucuz alabileceğimiz karbonhidratlar. 100 gram karbonhidratı 2003'te 1,5 TL'ye alabiliyor iken 2019'da 7,7 TL'ye alabiliyoruz. 100 gram yağ ise 2003'te 2,7 TL iken 2019'da 13.9 TL. En pahalı besin protein ise 16 yılda 5.5 TL'den 27,6 TL'ye çıkmış durumda.