FDA, Covid-19 Aşılarının Kan Pıhtılaşmasına Sebep Olduğunu mu Açıkladı?

Benzer iddia yabancı sosyal medya hesaplarında da paylaşılmış. 

Paylaşılan iddiadaki bağlantı Aralık 2022’de Vaccine dergisinde yayınlanmış “Surveillance of COVID-19 vaccine safety among elderly persons aged 65 years and older” başlıklı bir araştırmayı gösteriyor. Araştırmada ABD’de Medicare ve Medicaid Services (CMS)’den alınan veriler kullanılmış. COVID-19 aşısını takiben ortaya çıkan 14 farklı sonuç 65 yaş üstü 30.712.101 kişi kapsamında değerlendirilmiş. Çalışma sonucunda 14 sonuç arasından dört sonuç "istatistiksel bir sinyal eşiği” yakalamış. 

Bunlar;

1-) “pulmonary embolism” → Akciğer embolisi: Akciğerde bulunan atardamarın kan pıhtısı nedeniyle tıkanmasıyla oluşur. 

2-) “acute myocardial infarction” → Kalp krizi: Kalbi besleyen koroner arterlere kan akışının azalması ve durması sonucu kalp kasına zarar vermesiyle sonuçlanan patolojik durum. 

3-) “disseminated intravascular coagulation” → Yaygın damariçi pıhtılaşma: Vücudun tümünde yaygın pıhtılaşma sonucu kan damarların tıkanma.

4-) “immune thrombocytopenia” → İdyopatik trombositopenik: Trombosit düşüklüğü nedeniyle kan pıhtılaşmasının olması gereken zamanda olmaması durumu. 

FDA, CMS ve özel kuruluşlara bağlı araştırmacılar tarafından yürütülen çalışmanın tartışma kısmında yazarlar araştırmanın geniş katılımlı olmasının önemini belirtirken çalışmanın, dört sonucun COVID-19 aşılamasıyla nedensel bir bağı olduğunun kesin kanıtı olmadığını vurgulamışlar. 

FDA’nın araştırma yayınlanmadan önce  12 Temmuz 2021 tarihinde konuyla ilgili bir açıklaması mevcut. “65 Yaş ve Üzeri Kişilerde COVID-19 Aşılarının Gerçek Zamana Yakın Güvenlik İzlemesinin İlk Sonuçları” adlı başlığında FDA, bu araştırmanın rutin bir tarama yöntemi olduğunu belirterek, Pfizer/Biontech aşısı ile aşılanmış 65 yaş üstü hastalarda potansiyel dört yan etki olabileceğinin saptandığını ifade etmiş. Bunlar da mevcut araştırmada istatiksel sinyal eşiğini geçen dört sonuç. Açıklamanın devamında FDA, bu dört sonuca gerçekten aşının sebep olduğuna dair net bir kanıtın olmadığını belirtiyor. FDA’nın bu bulguları şeffaf olarak paylaştığı ancak endişe edilecek bir durumun olmadığı da açıklamada ifade edilmiş. Açıklamada araştırmanın 65 yaş ve üstü pek çok yan hastalığı da sahip olan kişiler üstünde yapıldığı hatırlatılarak COVID-19 aşısının etkisini bu değişkenlerden izole edilmediğini vurgulamış. FDA açıklamasının sonunda COVID-19 aşılarının bilinen faydalarının yan etkilerine göre çok daha güçlü olduğunu da eklemiş. 

Araştırmanın sonuçlarını yanlış yorumlayan pek çok aşı karşıtı oluşum araştırmayı COVID-19 aşısının olumsuz etkilerini FDA’nın da kabul ettiğini belirten paylaşımlarla sosyal medyada yaydı. Bu paylaşımlardan biri de ABD’de aşırı sağcı ve komplocu yaklaşımıyla bilinen The Epoch Times’a ait. Gazete 2020 yılındaki ABD başkanlık seçimlerinde de pek çok yanlış bilgi paylaşmıştı. 

Bunun yanında sağlık alanında yaptığı doğruluk kontrolleriyle öne çıkan Health Feedback de araştırmadaki verilerin ilk COVID-19 dönemi olarak adlandırılan 1 Ocak 2020 ile 10 Aralık 2020 tarihleri arasında toplandığını ve bu nedenle bu araştırma sonucunda çıkan kan pıhtısının bizzat Covid-19 sebebiyle de olabileceğini belirtmiş. Utah Üniversitesi kan pıhtılaşma bozuklukları konusunda uzman bir hekim olan Yazan Abou-İsmail de şahsi Twitter hesabından araştırmayla ilgili bir tweet dizisi paylaşmış. Abou-İsmail araştırmanın COVID-19 aşılarının pıhtılaşmaya neden olduğunu göstermediğini vurgulamış. Neden olarak ise araştırmanın sadece yaş, ırk, cinsiyet, ve huzurevinde ikamet durumunu değişkenlerini kontrol ettiğini, araştırmada kontrol grubunun farklı bir zaman diliminden olduğunu, veritabanı üzerinden yapılan çalışmaların hatalı sonuçlara açık olduğunu ve korelasyonun nedensellik anlamına gelmediğini belirtmiş. 

Benzer iddiayı AFP de incelemişti 

Bir Twitter hesabından 19 Aralık 2022 tarihinde yapılan bir paylaşımda, FDA’nın kendi araştırmalarının  COVID-19 aşılarının pıhtılaşmaya sebep olduğunu gösterdiği iddia edilmişti. FDA’nın daha önce konuyla ilgili yayınladığı açıklama ve FDA araştırmacılarının da içinde bulunduğu araştırmacıların kaleme aldığı Aralık 2022’de akademik bir dergide yayınlanmış makale COVID-19 aşıları ile pıhtılaşma arasında nedensellik bağı kurmuyor. Hem FDA’ın hem de söz konusu makale yazarlarının vurguladığı nokta 65 yaş ve üstü kişilerde kontrol edilen değişkenler dışında pıhtılaşmaya neden olabilecek aşı dışında faktörlerin olabileceği. Pıhtılaşma alanındaki uzmanlar da bu araştırmanın bir korelasyon gösterdiğini fakat araştırma dizaynının COVID-19 aşısı ile pıhtılaşma arasından net bir nedensellik göstermeye uygun olmadığını belirtmiş.