Çin'de İnsanların Üzerine Dronelar ile Bilinmeyen Sıvılar mı Sıkılıyor?

Çin Halk Cumhuriyeti, pandeminin başından beri sık kapanma uygulayan ülkelerden biri olarak öne çıkmıştı. Bu nedenle pandeminin başında diğer ülkelere göre Çin’de daha az ölüm oranı yaşandı. Sert kapanma uygulamalarıyla ülkeler virüsün yayılmasını yavaşlatmaya çalışırken bir taraftan da aşıların geliştirilmesi için zaman kazandılar. COVID-19 aşıları geliştirilip belli bir nüfus grubuna aşılamanın tamamlanmasının ardından kapanma uygulamaları kademeli olarak kaldırıldı. Bu adımlar en azından Çin dışındaki ülkeler için böyle gelişti. Fakat Çin, aşılanma sonrası farklı bir yolu seçti ve virüsü tam olarak baskılama yöntemi olarak anılan, “Sıfır Covid” politikasını uygulayacağını ilan etti. Bu politika kişilerin aşılanmış olsa bile karantina altına alınma ve sürekli teste tabii tutulma gibi önlemlerin devamını içeren ve virüsün tam olarak bitirilmesini hedefleyen bir projeydi. 

Yaklaşık 3 yıldır zaman zaman büyük kapanmalar uygulayan Çin’de 26 Kasım’da karantinadaki bir binada çıkan yangın sonucu 10’dan fazla kişinin ölmesi, halkta büyük bir tepkiye yol açtı. 27 ve 28 Kasım’da ise insanlar hükümet politikasını eleştirmek için sokağa çıktı:  

Protestolar devam ederken, sosyal medyada protestolar sırasında çekildiği iddia edilen birçok fotoğraf dolaşıma girdi. Bunlardan birisi de Çin hükümetinin insanların üzerine dronelar ile bilinmeyen sıvılar sıktığı iddiaları ve buna kanıt olarak gösterilen videolardı. Söz konusu videoda droneların bir sıvı püskürttüğü görülse de, çekim yapılan alanda herhangi bir karmaşa veya protestocu görülmüyor. 

Çin’de pandeminin başından beri dronelar aktif bir şekilde kullanılıyor ve birçok platforma göre Çin’in Covid-19 pandemisini görece iyi şekilde geçirmesinde dronelar büyük rol oynadı. Buna dair makaleler 2020 yılında dahi bulunabiliyor, yani Çin uzun zamandır droneları Covid-19’a karşı kullanmaktaydı. 

Covid-19’den önce Çin’de tarım için sık kullanılmaya başlayan dronelar, Covid-19 ile birlikte dezenfekte, yasakları kontrol etme ve hoparlör olarak da kullanıldı:

Bununla birlikte, Dünya Ekonomik Forumu’nun bulgularına göre, Çin’in pandemiye karşı teknolojiyi kullanması virüsün konrolü konusunda önemli bir örnek oldu: 

“Başlangıçta tarımsal uygulamalar için tasarlanan dronelar, Çin'de bazı kamusal alanlarda salgını önleme amacıyla dezenfekte edici kimyasallar püskürtmek üzere uyarlandı. Koronavirüs esas olarak solunum damlacıkları yoluyla bulaşır ve yüzeylere dokunarak da yayılabilir. Dezenfektan sprey bu bulaşma mekanizmalarını azaltmaya yardımcı olur.”

Kısaca, Çin hükümetinin Covid-19’a yönelik politikasında dronelar pandeminin başından beri aktif bir rol oynadı ve oynamaya devam ediyor. Videoda görülen dronelar da yüksek ihtimal denzenfektan spreylemesi için Çin sokaklarında dolaşıyor. Çin’de geniş kullanımı olan droneların protestoların kontrolü amacıyla kullanılması mümkün olsa da paylaşımdaki videoda bunu gösterecek bir kanıt bulunmuyor. 

26 Kasım’da başlayan protestoların birçok Çin kentine yayılmasının ardından Çin hükümeti “Sıfır COVID” politikasını terk etme sinyalleri vermeye başladı. Karantina uygulamaları gevşetilirken 2023 Ocak’tan itibaren Çin’e seyahatlerde uygulanan karantina uygulaması da kaldırıldı.    

Bir Twitter kullanıcısı tarafından yapılan paylaşımdaki videoda Çin’de protestolar sırasında insanların üzerine bilinmeyen sıvılar sıkıldığı iddia edilmişti. Video incelendiğinde spreyleme yapan dronelar görülmekle birlikte bu droneların sıvıları protestoculara sıktığına dair bir kanıta ulaşılamıyor. Çin'in pandeminin başından beri droneları Covid-19’a karşı aktif olarak dezenfekte, gözetleme ve hoparlör amacıyla kullandığı halihazırda bilinen bir gerçek.