Yazar:
Gül Hür
İddia şöyle;

Bir Instagram hesabı tarafından 23 Haziran 2025’te yapılan bir paylaşımda yer alan videonun Yeni Zelanda Meclisi'nin İklim Kanunu tasarısına verdiği tepkiyi gösterdiği iddia edildi

İddia YANLIŞ
Videodaki kişi, Yeni Zelanda Parlamentosu'nda Te Pāti Māori milletvekili olan Hana-Rāwhiti Maipi-Clarke.
Video, 14 Kasım 2024’te Yeni Zelanda Parlamentosu’nda “Treaty Principles Bill” adlı yasa tasarısına karşı düzenlenen Haka protestosunda kaydedilmiş.
“Treaty Principles Bill”, 1840’ta Māori halkı ile Britanya Kraliyeti arasında imzalanan Waitangi Antlaşması’nın ilkelerini yeniden tanımlamayı amaçlayan bir yasa tasarısıdır. Māori toplulukları, kazanılmış haklarını zayıflatacağı gerekçesiyle tasarıya karşı protesto düzenlemiş.
Video Kasım 2024 Tarihli “Treaty Principles Bill” Karşıtı Bir Parlamento Protestosundan
Sosyal medyada sıkça karşılaşılan bir durum, bazı videoların bağlamından koparılarak yanlış veya yanıltıcı bilgilerle birlikte paylaşılması. Genellikle dikkat çekici sahneler içeren bu içerikler, gerçek bağlamı dışına çıkarıldığında kullanıcıların ilgisini daha fazla çekiyor ve bu sayede hızla yayılabiliyor. Oysa videonun orijinal içeriği çoğu zaman farklı bir olayı, amacı ya da zamanı yansıtıyor. Bu tür paylaşımlar, yanlış anlaşılmalara yol açtığı gibi, toplumsal algıları da yanıltabiliyor.
İlgili gönderide yer alan video da çeşitli sosyal medya platformlarında yoğun olarak paylaşılmış. Görüntülerde Haka dansı yaparak kağıt yırtan vekillerin ilk etapta tam olarak neye tepki verdiklerini anlamak zor görünüyor. Videodan alınacak bir ekran görüntüsünün Google Lens üzerinden aratılmasıyla bu görüntüyü içeren oldukça fazla sonuçla karşılaşmak mümkün. Öncelikle ilk saniyelerde görülen kadın vekilin Hana-Rāwhiti Maipi-Clarke olduğu anlaşılıyor. Maipi-Clarke, Yeni Zelanda Parlamentosu'nda Te Pāti Māori'yi temsil eden bir milletvekili. Te Pāti Māori, Yeni Zelanda’daki yerli Māori halkının haklarını, kültürünü ve çıkarlarını savunmak amacıyla kurulmuş, Māori odaklı siyasal bir partidir. 2023 seçimlerinde seçilerek ülke tarihindeki en genç ikinci milletvekili olan Maipi-Clarke, maramataka (Māori ay takvimi) üzerine yazdığı kitap ve genç yaşta yürüttüğü kültürel çalışmalarla da dikkat çekiyor.
Maipi-Clarke ile ilgili daha fazla araştırma yapıldığında 2024 yılında yapılan bir Haka Protestosu’nda da bulunduğu anlaşılıyor. Bu protesto, Yeni Zelanda Parlamentosu'nda Te Pāti Māori milletvekillerinin “Treaty Principles Bill” adlı yasaya karşı yaptığı sembolik bir eylem. Bu yasa, Māori halkı ile Britanya Kraliyeti arasında 1840'ta imzalanan Waitangi Antlaşması’nın ilkelerini yeniden tanımlamayı hedefliyordu. Māori toplulukları, bu girişimin kendi kazanılmış haklarını zayıflatacağını savundu. 14 Kasım 2024'te Maipi-Clarke, partisi adına yasaya karşı oy kullandığını beyan ettikten sonra mecliste yasa tasarısını yırtıp meşhur "Ka Mate" hakasını başlattı. Protesto nedeniyle meclis oturumu kısa süreliğine durduruldu ve Maipi-Clarke bir günlüğüne meclisten uzaklaştırıldı. Olayın ardından protesto videosu sosyal medyada milyonlarca kez izlendi ve paylaşıldı.
Ancak ilgili iddiadan da anlaşılacağı gibi bu meclis protestosu bazen bağlamından koparılarak da paylaşılıyor. Bu gönderide de video, Yeni Zelanda’da iklim yasası karşıtı bir protesto olarak paylaşılmış. Ancak videonun bu konuyla hiçbir ilgisi bulunmuyor.

Bu konuda şu içeriği faydalı bulabilirsin

Komplo Teorileri Gölgesinde İklim Kanunu Teklifi
İklim Kanunu karşıtı komplo teorileri, iklim değişikliğinin bir aldatmaca olduğunu ve bu yolla vatandaşların tarım yapma, seyahat etme ya da mülkiyet hakkı gibi temel özgürlüklerinin kısıtlanacağını öne sürüyor. Sosyal medya paylaşımlarında sıkça, yasa metninde yer almayan “sosyal kredi sistemi” gibi kavramlara atıf yapılıyor ve karbon takibi, yapay gıdalar ve dijital kimlik gibi temalarla korku atmosferi oluşturuluyor. Bu anlatıları desteklemek içinse çoğu zaman yanlış, çarpıtılmış ya da bağlamından koparılmış bilgi ve görseller sosyal medya platformları üzerinden dolaşıma sokuluyor. 

Sonuç olarak;

Videonun Yeni Zelanda Meclisi'nin İklim Kanunu tasarısına verdiği tepkiyi gösterdiği iddiası yanlış.