Video Ukrayna’da Moskova Patrikliği’nin Otoritesini Kabul Eden Kiliselerin Yakılmasını mı Gösteriyor?

Aynı video benzer iddialarla sosyal medyada dünya genelinde paylaşılıyor.

Nisan ayının başından beri yayılmakta olan iddiada, Rusya bağlantılı bir Ukrayna Ortodoks Kilisesinin (UOC), Ukrayna Kilisesi’ne bağlı radikaller tarafından yakıldığı ifadeleri yer alıyor. Ukrayna’da iki büyük kilise yapılanması bulunuyor ve bu yapılardan biri Moskova Patrikliği’nin otoritesini kabul ederken diğeri ise bu otoriteyi kabul etmeyen kiliselerden oluşuyor. Moskova Patrikliği’nin otoritesini kabul etmeyen kiliselerin oluşturduğu bağımsız Ukrayna Ortodoks Kilisesi’ne 2018’de İstanbul Ekümenik Patrikliği tarafından autocephalus, yani Moskova Patrikliği’nden bağımsızlık tanınmıştı. Fakat bu kararı Moskova Patrikliği kabul etmemişti. Moskova Patrikliği’nin Rusya’nın Ukrayna işgalini destekleyici açıklamaları ise bu krizi daha da derinleştirmişti. 

Ukrayna içindeki kiliseler arasındaki çatışma üzerinden bağlamlanan bu iddia dünya genelinde yayıldı. Aynı zamanda Londra'da bulunan Rusya Büyükelçiliği’nin Facebook hesabından da paylaşılmış. Bu paylaşımda da görüntülerin Ukrayna’nın Novopoltavka köyünde bulunan Moskova Patrikliği’nin otoritesini kabul eden bir Ukrayna Ortodoks Kilisesi'ni (UOC) yakıldığı anları gösterdiği iddia edilmiş. Paylaşım şu an silinmiş durumda. 

Ancak video güncel değil ve 10 sene önce YouTube’da bir kullanıcı tarafından paylaşılmış. 23 Ocak 2013 tarihinde paylaşılan videonun başlığı “Ilyinka 4’te yanan kilise” şeklinde. Ilyinka da Ukrayna’da değil, Rusya'nın Astrahan Oblastı'na bağlı Ikryaninsky Bölgesi'nde bulunan bir yerleşim yeri. BBC muhabiri Shayan Sardarizadeh de yayılan iddialar üzerine orijinal videonun Rusya'nın Astrakhan bölgesinden olduğunu ve 2013 yılında çekildiğini belirten bir paylaşımda bulundu. Sardarizadeh paylaşımında 2013’te Rusya’da gerçekleşen kilise yangının ardından düzenlenen raporlarda yangın sebebi olarak mum ya da elektrik sorunlarının belirtildildiğini de söylüyor: 

“Londra'nın doğrulanmış Rus büyükelçiliği Facebook hesabı, videoyu yanlış bir şekilde Ukrayna'nın Novopoltavka köyünde yanan bir kiliseyi gösterdiğini iddia ederek paylaşıyor. Video 2013 yılında Ilyinka, Rusya'dan. Yerel raporlar, yangını ya bir mumun ya da elektrik sorunlarının başlattığını söyledi.”

Bir Twitter hesabı tarafından yapılan paylaşımda yer alan videonun, Ukrayna’da Moskova Patrikliği’nin otoritesini kabul eden kiliselerin yakıldığını gösterdiği ve güncel olduğu iddia edilmişti. Ancak video ilk olarak 2013’te paylaşılmış ve Ukrayna’dan değil. Video, Rusya’nın Astrahan Oblastı'na bağlı Ikryaninsky Bölgesi'nde bulunan bir yerleşim yeri olan İlyinka’dan. 2013’te düzenlenen raporlarda yangın sebebinin mum ya da elektrik sorunları olduğu belirtilmiş.