Bir Instagram hesabı tarafından 29 Nisan 2021 tarihinde yapılan paylaşımda ülkelerin koronavirüs ile mücadeleye milli gelirlerinden ayırdıkları paylara değinildi. Paylaşımda ABD’nin koronavirüs ile mücadele için milli gelirinin %25,4’ü kadar bir pay ayırdığı, İngiltere’nin %16,3, Almanya’nın %11, Hindistan’ın %3,1, Rusya’nın %2,9 ve Türkiye’nin de %1,1’lik pay ayırdıkları iddia edildi. Paylaşım 3 bine yakın beğeni alırken, 260 da yorum toplamış.
Paylaşımda geçen metin şu şekilde:
Ülkelerin Coronavirüs ile mücadeleye milli gelirlerinden ayırdıkları paylar:
🇺🇸 ABD %25.4
🇬🇧 İngiltere %16.3
🇩🇪 Almanya %11
🇮🇳 Hindistan %3.1
🇷🇺 Rusya %2.9
🇹🇷 Türkiye %1.1

Koronavirüsle mücadele kapsamında ülkelerin uyguladıkları destek politikalarına dair IMF’nin raporlarında yer alan bu sayılarla benzer haberler çeşitli medya kuruluşlarında da yayınlanmıştı. Ayrıca Doğruluk Payı’nın da daha önce benzer paylaşımlara yönelik doğrulama içeriği yer alıyor.
Listedeki Ülkelerin Koronavirüs ile Mücadeleye Milli Gelirlerinden Ayırdıkları Paylar Nasıl?
Uluslararası Para Fonu IMF Ocak 2021’de pandemi süresince devletlerin finansal desteklerini ve önlemlerini “Fiscal Monitor Database of Country Fiscal Measures in Response to the COVID-19 Pandemic” başlıklı raporuyla yayınladı. Nisan ayında aynı başlıkla yayınladığı 2. raporla da bu ülkelerin uyguladıkları politikaları, açıkladıkları destek ve önlemlere dair bilgileri güncelledi.
IMF raporunda devletlerin desteklerini “above-the line measures”, “below-the line measures” ve “contingent liabilities” başlıkları altında yayınlarken, doğrudan devlet desteklerini, vergilerde yapılan indirimleri ve vazgeçilen gelirleri “above-the line measures” başlığı altında yayınlıyor.
IMF’nin Nisan 2021’de yayınladığı güncel raporu incelendiğinde Türkiye’nin sağlık sektörüne doğrudan devlet desteği, vergi indirimleri ve vazgeçilen gelirleri kalemlerindeki toplam desteği 13,5 milyar $ seviyesinde. Bu da Türkiye’nin 2020 milli gelirinin %1,9’una denk geliyor.

Raporda ülkelerin bu kalemler üzerinde haritalandırılarak karşılaştırılması da mevcut. Burada da Türkiye kırmızı renkte ve vatandaşlarına en az yardım yapan ülkeler kategorisinde.

Bunların dışında paylaşımda yer alan diğer ülkelerin devlet desteklerine bu kalemler çerçevesinde bakıldığında ise Türkiye için de olduğu gibi bazı ülkelerin verilerin güncel olan nisan ayı raporundan değil de ocak ayındaki rapordan alınmış olduğu fark ediliyor. Ülkelerin “additional spending and forgone revenue” başlığındaki verilere göre haritalandırılarak karşılaştırmasının yapıldığı güncel rapora göre ABD’nin sağlık sektörü ve dışındaki devlet desteği ve vazgeçilen gelirleri toplamda 5 trilyon 328 milyar $. Bu da milli gelirinin %25,5’ine eşit.
Listedeki diğer ülkelerin bu başlıktaki toplam destek ve milli gelirleri gelirlerine oranı; Birleşik Krallık’ta 440 milyar $ ile %16,2, Almanya’da 419 milyar $ ve %11, Hindistan’da 90 milyar $ ve %3,3, Rusya’da 63 milyar $ ve %4,3.
İddia KISMEN YANLIŞ
Bir Instagram sayfası tarafından yapılan paylaşımda bazı ülkelerin koronavirüs ile mücadele için uyguladıkları desteklerinin milli gelirlerine oranına değinilmişti. Türkiye ile beraber ABD, Birleşik Krallık, Almanya, Hindistan ve Rusya’nın desteklerinin milli gelire oranlarına dair iddiaların yer aldığı bu paylaşımda Türkiye, Rusya ve Hindistan’ın bilgileri güncel Nisan ayı raporunun değil ocak ayında yayınlanan rapordaki bilgileri içeriyor. ABD, Birleşik Krallık ve Almanya’nın bilgileri ise güncel rapordan alınmış.

Sonuç olarak;

Ülkelerin koronavirüs ile mücadeleye milli gelirden ayırdıkları payların fotoğraftaki gibi olduğu iddiası kısmen yanlış.