Senegal Arapça'nın Resmi Dil Olarak Kabul Edildiğini mi Açıkladı?

→  Senegal'de resmi dil olan Fransızca, Arapça olarak değiştirilmedi. 

→ Cumhurbaşkanı Bassirou Diomaye Diakhar Faye'nin göreve başlamasının ardından yapılan kabine toplantılarında resmi dil değişikliğiyle ilgili herhangi bir karar alınmamış.

1 Mayıs’ta sosyal medyada, Senegal’de resmi dil olan Fransızca’nın Arapça olarak değiştirildiğine dair iddialar yayılım gösterdi. İddia farklı sosyal medya platformlarında çeşitli hesaplarca paylaşıldı. Resmi dili Fransızca olan Senegal’in Fransa ile teması 17. yüzyılda Fransa’nın Senegal topraklarına gelmesi ile başlıyor. Fransa’dan önce Senegal’e gelen birçok Avrupa ülkesi bulunsa da Fransa Senegal’i en fazla domine eden ülke olmuş. Arapça ise bölgede uzun yıllardır kullanılıyor. Müslüman nüfusun fazla olduğu Senegal, İslamiyet’le 11. yüzyılda tanışmış. Bölgede Arapça eğitim veren medreseler ve Kur’an okulları kurulmuş. Fransız sömürgesine karşı bölgedeki Müslümanlar El Haci Ömer liderliğinde direniş gösterseler de El Haci Ömer’in ölümü ile Fransızlar 19. yüzyılın sonunda bölgenin hakimiyetini tamamen ele geçirmiş. Fransa’nın himayesi altına giren Senegal’in ekonomik ve siyasi yapısı, Fransa’nın etkisi altında şekillenmiş. 1960 yılında Senegal Fransa’ya karşı verdiği bağımsızlık mücadelesini kazansa da Fransa ile ekonomi ve siyasi alanlarda işbirliğini sürdürmüş. 

İddianın bağlamı, Senegal ve Fransa arasındaki bu ilişkiye dayanıyor. Geçtiğimiz Mart ayında Senegal’de Cumhurbaşkanlığı seçimi gerçekleşti. Seçimin sonucunda muhalefetin adayı Bassirou Diomaye Faye, Senegal’in yeni cumhurbaşkanı oldu. Faye’nin, Fransa ile olan ilişkilerde bir “bağımsızlık” ve “kopma” çağı başlatacağı düşünülüyor. Başkan,  euroya sabitlenen ve Fransa tarafından desteklenen CFA frangı para birimini değiştireceğini belirtmişti. Başkan Faye, 4 Nisan 2024’te görevine başladı. Yeni başkanın Fransa’ya yönelik radikal kararlar alması beklenen bir zeminde ortaya çıkan bu iddia ise doğru değil. X platformunda paylaşılan gönderinin kaynağı bir haber sitesi olarak belirtilmiş. 

Kaynak gösterilen haber sitesine bakıldığında, “Arapça’nın resmi dil olarak kabul edilmesi” kararının bir kabine toplantısının ardından alındığı bilgisi yer alıyor. Bununla birlikte iddianın ilk olarak yabancı sosyal medya hesaplarından yayıldığı görülüyor. Bahsi geçen kabine toplantısına dönülecek olursa, Senegal Hükümeti’nin gerçekleştirdiği toplantılarının basın bülteni resmi internet sitesinde yer alıyor. Hükümet, toplantılarını haftalık periyotlarla gerçekleştiriyor. Buna göre iddianın yayıldığı tarihe en yakın kabine toplantısı 24 Nisan 2024’te gerçekleştirilmiş. 

Kabile toplantısında Başkan Bassirou Diomaye Diakhar Faye önderliğinde ülkedeki temel gıda ürünlerinin fiyatları, konut kiraları gibi yaşam maliyetlerinin artışı konu alınmış. Başkan Bassirou Diomaye Diakhar Faye önderliğinde ülkenin öncelikli konuları ele alınmış. Temel tüketim maddelerinin fiyatlarının düşürülmesi ve hükumetin bu konuda alacağı önlemler, toplantının ana konusu olmuş. Bununla birlikte toplantıda ülkenin dış ilişkileri masaya yatırılmış. Gambiya ve Moritanya ziyaretlerinin sonuçları konuşulmuş.

Fransızca ve Arapça eğitim gören gençlerin istihdamı, toplantı içinde Arapça’yı barındıran tek konu. Toplantıda Cumhurbaşkanı, Fransızca ve Arapça eğitimden mezun olan gençlerin hızlı bir şekilde profesyonel yaşama entegre edilmesini sağlayacak bir sistemin oluşturulmasının önemini vurgulamış. Kabine toplantısında resmi dil değişikliğine dair herhangi bir karar alınmamış. Cumhurbaşkanı Bassirou Diomaye Diakhar Faye göreve geldikten sonra gerçekleştirilen diğer iki kabine toplantısında da resmi dil değişikliğine dair bir karar yer almıyor.

İddia Afrika’daki doğruluk kontrolü platformu Africa Fact-Check tarafından da incelenmiş. Africa Check iddianın yanlış olduğunu X platformunda yaptığı paylaşımda belirtmiş. Senegal Anayasası’na göre ülkenin resmi dili hala Fransızca.