Bir Instagram sayfası tarafından 9 Aralık 2020 tarihinde yapılan paylaşımda Pfizer-BioNTech koronavirüs aşı çalışmaları sırasında 6 kişinin öldüğü iddia edildi. Gönderi 5,5 milyondan fazla görüntülenme 2 binden fazla beğeni almış.
Paylaşımda geçen metin şu şekilde:
Son Dakika...2 Türk’ün keşfi Pfizer-BioNTech koronavirüs aşısıyla ilgili ilk analiz: 6 kişi öldü! ABD Gıda ve İlaç Dairesi, Pfizer ve BioNTech tarafından geliştirilen Covid-19 aşısıyla ilgili olarak ilk analizlerini paylaştı. Kurum, aşının ilk dozdan sonra yüzde 52 oranında etkili olduğunu, raporlama döneminde 6 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı
Pfizer-BioNTech Koronavirüs Aşısı Deneyleri Sırasında 6 Kişinin Öldüğü İddiası Doğru mu?
11 Aralık 2020 tarihinde ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), 16 yaş ve üzeri bireylerde koronavirüs hastalığının (COVID-19) önlenmesine yönelik bir aşı için ilk acil kullanım yetkisini verdi. Acil kullanım yetkisi ile Pfizer-BioNTech COVID-19 Aşısının ABD'de dağıtılmasına izin verilmiş oldu. Ayrıca aşı ile ilgili 10 Aralık 2020’de detaylı bir bilgilendirme dosyası paylaşıldı.

Bilgilendirme dosyasında “ciddi yan etkiler” kısmında 43.448 katılımcılı aşı çalışmasında altı ölümün bildirildiği belirtilmiş. Fakat hayatını kaybeden altı kişiden dördünün plasebo grubundan, yani Pfizer-BioNTech koronavirüs aşısını olmayan kişilerden olduğu vurgulanmış. Plasebo grubu genellikle ilaçların ne kadar işe yaradıklarını belirlemek için klinik ilaç deneylerinde kullanılır. Plasebo kullanılan kontrollü deneylerde iki farklı denek grubu gerekir. Bir grup denenen ilacı alırken diğer grup plasebo alır. Deneye bağlı olarak plasebo etkisiz bir bileşen içerebilir ya da aktif bir ilaç olabilir ama denenen ilaç değildir. Aşıyı olmuş diğer iki kişinin ise 55 yaş üstü olduğu ve çeşitli kalp hastalıklarına bağlı olarak vefat ettiği tespit edilmiş. Belgede sonuç olarak; “Tüm ölümler, meydana geldikleri yaş gruplarının genel popülasyonunda benzer oranda meydana gelen olayları temsil eder” denilmiş ve aşılamaya bağlı olan anormal bir duruma rastlanmadığı ifade edilmiş.
ABD Gıda ve İlaç Dairesi Raporuna Göre Aşının Başarı Oranı Nedir?
Hem ABD Gıda ve İlaç Dairesi’nin sitesindeki açıklamalara, hem de BioNTech’in CEO’su Uğur Şahin’in açıklamalarına göre Pfizer-BioNTech koronavirüs aşısının ikinci dozdan yedi gün sonra %95 etkiye ulaştığı üçüncü faz çalışmalarıyla kanıtlanmış durumda.

ABD Gıda ve İlaç Dairesi’nin raporundaki analizleri incelediğimizde ise paylaşımda söz konusu olan ilk dozdan sonra yüzde 52 oranında etkili iddiasının doğru olduğunu görüyoruz. Görselde verilen analizlere göre, ikinci doz verildikten sonra aşının etkisi hızla artıyor ve ikinci doz verildikten yedi gün sonra %94,8 oranına ulaşıyor.

Sonuç:
İddia YANLIŞ.
ABD Gıda ve İlaç Dairesi tarafından açıklanan rapora göre Pfizer-BioNTech koronavirüs aşı çalışmaları süresince altı kişinin öldüğü iddiası doğru. Fakat bu altı kişiden dördü aşı yerine plasebo aldıkları için ölümlerinin aşı ile bağlantılı olması mümkün değil. Diğer iki kişi ise 55 yaş üstü ve çeşitli kalp hastalıkları sebebi ile hayatlarını kaybetmiş. Bu ölümlerin, meydana geldikleri yaş gruplarının genel popülasyonunda benzer oranda meydana gelen olayları temsil ettikleri ve aşılamaya bağlı anormal bir duruma rastlanmadığı hem BioNTech-Pfizer hem de FDA tarafından ifade edilmiş. Aşılamanın birinci doz sonrası %52 oranında etkili olduğu iddiası da doğru, fakat bu oran ikinci dozdan sonra hızla artıp %95’e kadar çıkmakta. İddia bilgilendirme dosyasındaki bilgiyi eksik olarak verdiği için yanlış yönlendirici nitelik kazandığından yanlış.

Sonuç olarak;

Pfizer-BioNTech koronavirüs aşı çalışmaları sırasında 6 kişinin öldüğü iddiası