6 Şubat Depremlerinden Şehirlerin Nüfusu Nasıl Etkilendi?

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) her yıl Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları başlığıyla Türkiye nüfusuna ilişkin çeşitli verileri yayımlıyor. TÜİK’in 6 Şubat depremlerinin yıldönümünde yayımladığı istatistiklere göre Türkiye nüfusu 31 Aralık 2023 itibarıyla bir önceki yıla göre 92 bin 824 kişi artarak 85 milyon 372 bin 377 kişi oldu. Toplam nüfusun yüzde 50,1’ini erkekler; yüzde 49,9’unu ise kadınlar oluşturdu. Ülke geneli nüfus artış hızıysa 2010 yılından bu yana var olan düşüş eğrisini sürdürdü. 2022 yılında binde 7,1 olan nüfus artış hızı 2023’te binde 1,1 olarak kaydedildi.

6 Şubat 2023’te dokuz saat arayla merkez üsleri Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri olan 7,8 Mw  ve 7,5 Mw  büyüklüklerindeki iki deprem sonucu resmi rakamlara göre 53 binin üzerinde insan hayatını kaybederken 107 binden fazla kişi yaralanmıştı. Yine resmi rakamlara göre 35 bin 355 bina yıkılmıştı. 6 Şubat depremlerinin ardından Kahramanmaraş, Adıyaman, Hatay, Malatya, Gaziantep, Adana, Kilis, Osmaniye, Diyarbakır, Şanlıurfa ve Elazığ deprem bölgesi ilan edilmişti. 

6 Şubat’ın yıldönümünde açıklanan verilerde de ilk dikkat çeken nokta deprem bölgesindeki nüfus değişimi oldu. 11 il arasından Adana, Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ve Osmaniye’de nüfus bir önceki yıla göre 307 bin 814 geriledi. 11 ilin tamamı hesaba katıldığında nüfusun 220 bin 450 kişi azaldığı görülmekte.  

6 Şubat depremlerinden etkilenen illerden biri olan Malatya, nüfusun oransal oranak en fazla gerilediği şehirler arasında öne çıkıyor. 2022 yılında 812 bin 580 olan nüfus 2023’te yüzde 8,6 azalarak 742 bin 725 olmuş. Depremlerden sonra nüfusu sayı olarak en fazla azalan ilin ise Hatay olduğu görülüyor. 2022 yılında Hatay’ın nüfusu bir milyon 686 bin 43 kişiyken, 2023 yılında 141 bin 403 kişi azalarak bir milyon 544 bin 640 olarak kaydedilmiş. 

2023 yılında Adana’nın nüfusunun üç bin 808, Adıyaman’ın 30 bin 191, Kahramanmaraş’ın 60 bin 818, Osmaniye’nin ise bin 739 gerilediği görülüyor. 

TÜİK tarafından yayımlanan bültenin dikkat çeken verilerinden biri, İstanbul nüfusu oldu. Beklenen Büyük Marmara Depremi'nin en fazla etkileyebileceği şehir olarak öne çıkan İstanbul, Cumhuriyet tarihinde ikinci kez nüfus kaybına uğradı. Altısı depremden etkilenen iller olmak üzere 10 ilin nüfus kaybına uğradığı 2023’te İstanbul, en fazla nüfus kaybeden şehirler arasında ilk sırada yer aldı. 

Bir kilometrekareye 3 bin 13 kişi düşen, Türkiye’nin yüzde 18,3’ünün ikamet ettiği İstanbul’un nüfusu 2022’de 15 milyon 907 bin 951 iken 2023’te 252 bin 27 kişilik azalışla 15 milyon 655 bin 924'e geriledi. Nüfusu 100’ün üzerinde ülkeden daha kalabalık olan İstanbul, Cumhuriyet döneminde yalnızca 2020 yılında 56 bin 815 kişilik nüfus kaybına uğramıştı.