COVID-19 Virüsünü, Yüzde Seksen Oranında Erkeklere mi Bulaşıyor?

Bir Facebook sayfasında 4 Ekim 2020 tarihinde yapılan paylaşımda COVID-19 virüsünün bulaştığı kişilerin yüzde 80 oranında erkekler olduğu iddia edildi. Bu içerik sonrasında elliden fazla defa tekrar paylaşılmış. Farklı platformlarda bahsedilen oranların kullanıldığı paylaşımlara rastlanmıyor ancak COVID-19 virüsünün bulaşıcılığında, ölüm oranlarında ve bulaştığı kişide hangi şiddette tecrübe edildiği ile ilgili cinsiyetin rolü hemen hemen pandeminin başından beri araştırmalara ve haberlere konu oluyor.

Cinsiyete göre ayrıştırılmış COVID-19 verilerinin takibi Londra Üniversitesi Akademisi (University College London) bünyesinde bulunan Küresel Sağlık ve Cinsiyet Merkezi tarafından desteklenen Global Health 50/50 girişimi tarafından yapılmakta. Bu girişimin açıkladığı ve son güncellenme tarihi 6 Ekim 2020 olan iki haftada bir yenilenen verilere göre Covid 19 virüsü bulaşan her 10 kadın için enfekte olan erkek sayısı 11. Aynı girişimin Dünya Sağlık Örgütü tarafından 18 Nisan tarihinde raporlanan verilerden yola çıkılarak yaptığı hesaplamadaysa vakaların cinsiyet oranı hemen hemen aynı.

Dünya Sağlık Örgütü’nün düzenli olarak yayımladığı COVID-19 durum raporlarının 5 Ağustos 2020 tarihli olanına göre cinsiyet ayrıştırması yapılarak raporlanan 5911819 vakanın %53’ü erkek %47’si kadın. DSÖ küresel ölçekte bahsedilen tarihte 16 milyondan fazla vakanın raporladığını ve DSÖ’ye 8 milyondan biraz fazla vaka hakkında bilgi aktarıldığını bunlardan da %70’nin cinsiyet bilgisi içerdiğini belirtmiş.

Hem Dünya Sağlık Örgütü’nün raporları ve verileri hem de Global Health 50/50 girişiminin istatistikleri dikkate alındığında ilgili Facebook paylaşımında belirtilen gibi vaka sayısının yüzde 80’nini erkeklerin oluşturmadığı görülebilmekte. İki kurumun da verilerine göre vakaların cinsiyete göre oranı neredeyse aynı.

COVID-19 cinsiyet bağlamında incelendiğinde dikkate değer fark vaka sayılarının dağılımında değil ölüm oranında ve virüs bulaşan kişinin hangi yoğunlukta hastalığı tecrübe ettiğinde ortaya çıkmakta. Global Health 50/50’nin verilerine göre virüs nedeniyle hayatını kaybeden her 10 kadın için 14 erkek hayatını kaybetmekte. Yoğun bakıma yatırılma oranında bu durum 10 kadın için 18 erkek olarak aktarılmış. Bu farkın sebepleri birçok araştırmaya konu olmuş, biyolojik farkların yanında davranışsal farklılıkların ve yaş değişkeni ile bahsi geçen diğer değişkenlerin kesişiminin önemli olabileceğine dikkat çekilmiş.

İddia YANLIŞ

COVID-19 virüsü yüzde seksen oranında erkeklere bulaşmıyor. Dünya Sağlık Örgütü ve Global Health 50/50’nin verileri dikkate alındığında virüsün bulaşma oranlarında cinsiyete bağlı olarak dikkate değer bir fark yok.