Almanya’da Yapılan Covid-19 Yardımlarına Yönelik İddialar Doğru mu?

Bir Facebook sayfası tarafından 2 Mayıs 2021 tarihinde yapılan paylaşımda Almanya’da yapılan Covid-19 yardımlarına yönelik iddialar yer aldı. Paylaşımda geçen metin şu şekilde:

İddia ilk olarak bir Twitter kullanıcısı tarafından paylaşılmış ve paylaşan hesap Twitter kurallarını ihlal ettiğinden askıya alınmış. İddianın ekran görüntüsü ise başka kullanıcılar tarafından da kullanılmış.

2 Mayıs 2021 tarihinde paylaşılan iddiada Almanya’nın 6 aydır tam kapalı olduğu belirtilmiş. Ancak “tam kapanma” (total lockdown) durumunun tam olarak hangi kısıtlamaları içerdiği ülkeden ülkeye göre değişiyor. İdeal anlamıyla sokağa çıkma kısıtlamalarının bulunduğu ve temel ihtiyaçlar dışında dışarı çıkılamayan, okul ve işyerlerinin büyük ölçüde kapandığı, ülkeye giriş-çıkışların durdurulduğu durumlar “tam kapanma” olarak nitelendirilebilir. Our World In Data’nın ülkelerin Covid-19 salgınına yönelik kısıtlama politikalarını izlediği içeriğinde kısıtlamaların sıkılığına dair bir fikir edinmek mümkün. Aşağıdaki tablolarda Almanya’da işyeri kapanmaları ve sokağa çıkma kısıtlamalarına yönelik tarihsel değişimler görülebilir.

Our World In Data’nın verilerine göre, yaklaşık olarak 2021 ocak ayı başından beri günlük egzersiz, market alışverişi ve 'zorunlu' geziler için istisnalar dışında evden çıkmama gerekliliği getirildiği görülüyor. Buna karşın Almanya’da kurallar bölgesel olarak da değişebiliyor. Berlin’in de içinde bulunduğu bazı bölgelerde 21 Mayıs itibariyle bar, restoran ve kafeler tekrar açıldı.

Almanya’da Aralık 2020 sonundan Şubat 2021 sonuna kadar yalnızca hayati sektörlerde çalışanların işyerleri açıkken, şubat sonundan itibaren bu kısıtlama da hafiflemiş.

Bunun yanı sıra Almanya’da Mayıs 2020’den beri tam bir sınır kapama yapılmamış, ancak bu tarihten beri “yüksek risk bölgesi” olarak belirlenen ülkelerin seyahatine izin verilmiyor. Ülke içi seyahat ise, paylaşımın yapıldığı 2 Mayıs tarihinde 6 aydır kapalı değildi. Bölgeler ve şehirler arası seyahat yasak değildi, ancak mümkün olduğunca kaçınılması öneriliyordu. İdeal anlamını göz önünde bulunduracak olursak, Almanya’nın 6 ay kadar aralıksız kapalı kaldığı bir “tam kapanma” durumu olduğunu söylemek zor. Restoran, bar ve kafeler yaklaşık 6 ay gibi bir süre paket ve gel-al şeklinde servis dışında hizmet yapmamış, ancak bütün işyerleri 6 aydır tamamen kapalı değil. Ancak bütün faktörlerin bir arada değerlendirildiği “Government Stringency Index” grafiğine bakıldığında, Almanya’nın 2021 yılında Avrupa’da Covid-19 önlemlerinde en sıkı ülkelerden biri olduğu söylenebilir.

Çeşitli ülkelerdeki Covid-19 yardımları ile ilgili çeşitli iddialar ve karşılaştırmalar sıklıkla karşımıza çıkıyor. Söz konusu iddiada ise Almanya’nın emekli ve dar gelirli vatandaşlara iki maske vermek dışında bir yardımda bulunmadığı ifadesi yer alıyor.

Almanya, mali politikalar kapsamında COVID-19 kriziyle mücadele etmek ve ardından toparlanmayı desteklemek için federal hükümet üç ek bütçe kabul etti: Mart 2020'de 156 milyar € (GSYİH'nın %4,7'si), Haziran 2020'de 130 milyar € (GSYİH'nın %3,9'u) ve Mart 2021'de 60 milyar € (GSYİH'nın %1,7'si). Federal hükümetin mali paketine ek olarak, birçok yerel yönetim, ekonomilerini desteklemek için 141 milyar € tutarında doğrudan destek ve yaklaşık 70 milyar € devlet düzeyinde kredi garantileri tutarında kendi tedbirlerini açıkladı.

Almanya’nın Haziran 2020’de açıkladığı 130 milyar € destek paketi, şimdiye kadar Almanya’da yapılmış en büyük yardımlardan olmuştu. Haziran ayındaki teşvik paketi, geçici KDV indirimi, aileler için gelir desteği, en çok etkilenen KOBİ'ler için hibeler, yerel yönetimler için mali destek, ihracatçılar ve ihracat finansmanı sağlayan bankalar için genişletilmiş kredi garantileri ve yeşil enerji ve dijitalleşmeye yönelik sübvansiyonları/yatırımları içeriyordu. Ağustos ayında hükümet, kısa süreli çalışma ödeneklerinin azami süresini 12'den 24 aya çıkardı. Söz konusu pakette yer alan bazı maddeler şu şekilde:

•Tek ebeveynler için vergi indirimi 4.008 €'ya yükseltildi. Ailelere, çocuk başına aylık 185 €'ya kadar ödeme alabilir. •Almanya'daki tüketici talebini artırmak için Alman hükümeti, 1 Temmuz 2020 ile 31 Aralık 2020 arasında geçici bir KDV indirimi uygulamaya koydu. Yardım paketi, 1 Temmuz 2020 ile 30 Haziran 2021 arasında katma değer vergisinin %19'dan %7'ye düşürülmesiyle, ağır darbe alan yemek sektörü için vergi indirimini de içeriyor. Bu sayede yeme-içme ve hizmet sektöründe yaşanan gelir kaybının önüne geçilmek amaçlanıyor. Benzer vergi indirimleri küçük ve orta ölçekli işletmeler için de yapıldı.

•Teşvik paketi kısa çalışma ödeneklerinde bir artışa izin verdi: Kısa çalışma süresine bağlı olarak, Federal İş Kurumu kayıp ücretlerin %60-80'ini; ebeveynler için kayıp ücretlerin %67-87'si karşılamaktadır. Bu artışlar, 31 Mart 2021 tarihine kadar kısa çalışma ödeneği almaya hak kazanan tüm çalışanlar için 31 Aralık 2021 tarihine kadar geçerli olacak.

•İş arayanlar için temel gelir desteğine basitleştirilmiş erişim (hiçbir gelir testi yapılmadan) 2020'nin sonuna kadar uzatıldı. 

•Hükümet ayrıca, sosyal güvenlik katkı paylarının 2021'in sonuna kadar %40'ı geçmemesini garanti edecek. Bu %40'lık sınırı aşan maliyetler federal bütçeden karşılanacak. Bu, aynı zamanda işverenler için güvenilir bir çerçeve sağlarken, çalışanların net gelirlerini destekleyecek.

Devlet tarafından çeşitli işletmelerin kapanma tarihlerine ve kapalı kalış sürelerine göre yapılacak yardımlar ise ayrıntılı olarak tespit edildi ve paket kapsamında yayınlandı:

Bir Facebook sayfası tarafından 2 Mayıs 2021 tarihinde yapılan paylaşımda Almanya’da yapılan Covid-19 yardımlarına yönelik iddialar yer almıştı. Bu iddialarda 6 aydır tam kapanma halinde olan Almanya’da emekli ve dar gelirlilere hiçbir yardım yapılmadığına yönelik ifadeler kullanıldı. Almanya’nın 2021 başından beri “tam kapanma” (total lockdown) halinde olduğunu söylemek zor, çünkü bütün işyerleri kapalı değil ve ülke sınırları yüksek riskli bölgeler dışında açık. Ancak Almanya yine de 2021’nin ilk 5 ayında Avrupa genelinde en sıkı önlemler alan ülkelerden. Almanya, Mart 2020'de 156 milyar € (GSYİH'nın %4,7'si), Haziran 2020'de 130 milyar € (GSYİH'nın %3,9'u) ve Mart 2021'de 60 milyar € (GSYİH'nın %1,7'si). Federal hükümetin mali paketine ek olarak, birçok yerel yönetim, ekonomilerini desteklemek için 141 milyar € tutarında doğrudan destekte bulundu. Bu yardım ve teşvik paketleri, salgın dolayısıyla kapanmak zorunda olan işletmelerin kayıplarının en az yarıdan fazlasını karşıladı. Bazı durumlarda bu oran geliri salgın dolayısıyla azalan ebeveynlerde %87’ye kadar yükseldi. Çeşitli sektörlerde KDV indirimine gidilirken, tüketicilere de ek vergi indirimleri sağlandı. Açıklanan yardım ve destek paketlerinde halkın emekliler ve dar gelirliler de dahil olmak üzere her kesiminin refah ve alım gücünün yanında çeşitli servislere de ulaşımının kolaylaştırılması amaçlanmış.