Vergi Affının Bütçeye Katkısı Ne Kadar Olacak?

Devlet harcamalarının gelirleri aşması ile ortaya çıkan bütçe açığı, Türkiye ekonomisi üzerinde büyük bir yük ortaya çıkarıyor. Devlet gelirlerin önemli bir kısmını oluşturan vergi akışındaki kesintiler ciddi boyutlara ulaştığında alınacak önlemler arasında mükelleflerin borçlarını ödeme kolaylığı sağlayacak borç yapılandırılma tekliflerinin sunulması ve kamu harcamalarında kesinti yapılması seçenekleri öne çıkıyor. İlk seçenek olan vergi borçlarının yeniden yapılandırması uygulamalarının sonuncusu 27 Ağustos 2018 gece yarısında son buldu.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, bu son yapılandırma sürecinden 5 milyon 484 bin mükellefin faydalandığını ve toplam 60,5 milyar liralık borcun yapılandırıldığını ifade etti. Albayrak bu yapılandırma ile bütçe dengesine büyük öneme sahip bir gelir katkısı sağlandığını da ekledi. Her ne kadar Bakan Albayrak’ın “büyük öneme sahip” ifadesinde atfedilen önemin ne kadar büyük olduğu ölçülebilir olmasa da, elde edilecek vergi gelirinin genel devlet bütçesine katkısının ne oranda olduğu incelenebilir.

Kalkınma Bakanlığı verilerine göre, 2002 yılında gerçekleşen devlet harcamaları 146 milyar 267 milyon lirayken, aynı yıl gelirlerin toplamı 108 milyar 509 milyon lira seviyesindeydi. 2002’de genel devlet bütçesindeki açık 37 milyar 758 milyon liraydı. 2017 yılına gelindiğinde gelir kalemleri toplamı 1 trilyon 11 milyar seviyesine, harcamalar 1 trilyon 85 milyar seviyesine yükseldi ve açık miktarı 74 milyar 260 milyon lira oldu. Söz konusu genel devlet geliri başta vergiler olmak üzere faktör gelirleri, sosyal fonlar, özelleştirme ve vergi dışı gelirler olmak üzere beş kalemden oluşuyor. Vergi gelirleri oransal olarak 2002’den bu yana toplam gelirlerin yarısından fazlasını oluşturuyor.

Peki vergi borçlarının yeniden yapılandırılması uygulaması ile elde edilmesi planlanan 60,5 milyar liralık gelirin genel devlet bütçesine katkısı ne oranda olacak? Kalkınma Bakanlığı yıllık programına göre 2018’de elde edilmesi planlanan vergi gelirlerinin toplamı 613 milyar 766 milyon lira seviyesinde. Dolayısıyla 60,5 milyarlık yapılandırılmış ilave vergi gelirinin, 2018 için planlanan vergi gelirine yaklaşık %10’luk bir katkı yapması söz konusu olacak. Yapılandırılmış vergiden elde edilecek gelirin öngörülen harcamalara oranı ise %5 seviyesinde olacak.