Türkiye’de Uzaktan Eğitim

Sağlık Bakanlığı’nın Türkiye’de ilk COVID-19 vakasını kamuya duyurmasının hemen ardından Millî Eğitim Bakanlığı 12 Mart 2020’de tüm okullarda uzaktan eğitime geçeceğini açıkladı. Bu açıklamadan sonra Bakanlık eğitimde üç farklı uzaktan eğitim modeli uygulandı. İlk olarak, akışı 12 sınıf seviyesi için planlanan EBA TV, ulusal düzeyde yayın yapmaya başladı. İkinci olarak, asenkron eğitim modeli ile öğrenciler EBA çevrimiçi portalını internet üzerinden kullanabildiler. Son olarak ise senkron eğitim modeli ile EBA canlı sınıf üzerinden öğrenciler saat sınırı olmaksızın öğretmenler ile sınav hazırlığı ya da soru cevap çalışması yapma imkanı elde etti. 30 Nisan 2020’den sonra ise tüm seviyeler için canlı ders planlandı.

Türk Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV), “COVID-19 Döneminde TEGV Çocukları Uzaktan Eğitim Durum Değerlendirme Raporu” yayınladı. Hazırlanan bu raporda vakıf, Türkiye’nin 31 ilinden 368 veli ile görüşmeler yapmış. Sosyo-ekonomik olarak dezavantajlı bölgelerdeki çocukların ve velilerin uzaktan eğitim tecrübelerini değerlendirmiş.

TEGV raporuna göre;

TÜİK verilerine göre, 16-74 yaş grubundaki bireylerde internet kullanım oranı %79,0. Hanelerin %90,7’si evden internete erişim imkanına sahip. 16-24 yaş arası grubun internet kullanım oranı 2020 yılında %91,8 olarak gerçekleşti. Bu veriler ışığında, öğrencilerin yüksek oranda internete erişim sorunu yaşamadığı gözlemlenebilir ancak OECD 2018 raporuna göre, Türkiye’de çocukların okul çalışmaları için bilgisayara erişim oranı %33. İnternete erişim oranı ise, %50 olarak belirtilmiş. Yine OECD’nin, COVID-19 döneminde uzaktan eğitim ile ilgili yayınladığı raporda, Fas, Vietnam ve Türkiye’de her dört öğrenciden birine bilgisayar düştüğü rapor edilmiş.

UNICEF tarafından 27 Ağustos 2020 tarihinde yayınlanan rapora göre, dünyada okul çağındaki çocukların en az üçte biri, yani 463 milyon çocuk COVID-19 salgını nedeni ile uzaktan eğitime erişim sağlayamadı. Raporda yer alan veriler, okulların kapalı olduğu dönemde uzaktan eğitime dair endişe verici bir tablo oluşturuyor. UNICEF, öğrencilerin, uzaktan eğitim için gerekli teknoloji ve araç gereçlerin evde mevcut olduğu hallerde bile çocukların uzaktan eğitimi alamayacaklarını belirtiyor. Bu durumlar, hane içi sorumlulukları yerine getirmek durumunda kalmak, çalışmaya zorlanmak, öğrenmeyi desteklemeyen ev ortamının bulunması, çevrimiçi ya da televizyon aracılığı ile sunulan müfredatın uygulanması için yeterli desteğin bulunmaması yer alıyor. Dünyada, bölgeler arasındaki eşitsizlikler öğrencilerin uzaktan eğitim sürecinden ne kadar etkilendiklerini gösteriyor. Örneğin, Sahra Altı Afrika’da yaşayan okul çağındaki çocukların yarısına uzaktan eğitim ile erişmenin mümkün olmadığı ifade ediliyor.

Rapora göre, en yoksul hanelerde ve kırsalda yaşayan okul çağındaki çocuklar uzaktan eğitime erişimi en zor grubu oluşturuyor. Dünya genelinde en yoksul hane halkına mensup okul çağındaki çocukların %72’si canlı gerçekleştirilen uzaktan eğitime erişim sağlayamıyor. Üst ve orta gelirin hakim olduğu ülkelerde en yoksul hane halkına mensup ve uzaktan eğitime erişim sağlayamayan okul çağındaki çocukların oranı %86. Dünya genelinde, kırsal bölgelerde yaşayan okul çağındaki çocukların dörtte üçü canlı olarak yayınlanan uzaktan eğitime erişim sağlayamıyor.

Birleşmiş Milletler’in nisan ayında yayınladığı rapora göre ise, dünya çapında salgından etkilenen öğrenci oranı nisan aynın ortasındaki verilere göre %94. Bu oran anaokulundan yüksek öğretime kadar 1,58 milyar çocuk ve gence eş değer. Dünya çapında neredeyse 40 milyon çocuğun COVID-19 sebebi ile anaokulu eğitiminden mahrum kaldığı belirtilmiş. Yüksek gelir düzeyine sahip ülkelerde uzaktan eğitimin uygulanma oranı %86 iken, bu oran düşük gelir düzeyine sahip ülkelerde %50’den az olarak gözlemleniyor. Birleşmiş Milletler bu durumu, dezavantajlı ülkelerde yaşayan insanların elektrik ve teknolojik altyapıya erişiminin; velilerin ve eğitmenlerin dijital okur yazarlık oranlarının sebep olduğunu belirtiyor.