Türkiye’de Akademide Kadınlar

8 Mart dolayısıyla Türkiye’de kadının iş hayatındaki yerine bakmaya devam ediyoruz. Bu özel içerikte ise Türkiye’de kadınların akademik dünyadaki yerlerini inceleyeceğiz. Çeşitli zamanlarda Türkiye’de kadın akademisyenlerin sayısının yüksekliği gündeme geliyor. Biz de TÜİK ve YÖK aracılığıyla derlediğimiz konuyla ilgili verileri inceleyerek, bu konuyu bazı istatistikler aracılığıyla sizlere aktaracağız.

YÖK’ün 2014-2015 eğitim yılına ilişkin yayınladığı verilere göre, Türkiye’de toplam 148 bin 903 akademisyen var. Bu akademisyenlerin %43’ü kadın. Diğer bir deyişle, Türkiye’deki akademisyenlerin neredeyse yarısı kadın. Devlet üniversiteleri ve vakıf üniversiteleri arasında bir karşılaştırma yaptığımızda ise karşımıza şu resim çıkıyor:

Görünen o ki, vakıf üniversitelerinde devlet üniversitelerine göre daha fazla kadın akademisyen oluşu, toplamdaki oranı da yükseltmiş.

Bu oranlara bir de üniversitelerdeki bölümler özelinde bakacak olursak:

Bu ikinci tabloya göre, kadın akademisyenlerin oransal olarak en yoğun oldukları bölümler Eğitim Fakültelerinde. Eğitim Fakültelerini, Beşeri Bilimler ve Sanat, Fen Bilimleri, Matematik ve Bilgisayar gibi temel bilimlere dair bölümler takip ediyor. Sosyal Bilimler, İş ve Hukuk bölümlerinde ise kadın akademisyen oranı %41. Kadın akademisyenlerin en az yer aldığı bölümler ise Mühendislik, İmalat, İnşaat bölümleri ile Tarım ve Veterinerlik bölümleri oldu.

Kadın akademisyen oranları neredeyse %50’ye yaklaşsa da istatistiklere bir de akademik pozisyonlar açısından bakmak faydalı olacak:

Tablodan da görüleceği üzere, ortalama kadın akademisyen oranı yüzde 43 olsa da, akademik ünvanlar yükseldikçe, kadın oranında da düşme söz konusu. Türkiye’de üniversitelerde kadın profesör oranı %29, doçent oranı %34, ve yardımcı doçent oranı ise %40. Yani akademik olarak gelinebilecek yüksek seviyedeki pozisyonlarda kadınların oranı, ortalamanın altında. Bu da, kadınların akademik hayata başladıklarında, yani araştırma görevlisi olduklarında erkeklerle eşit oranda olduklarını ancak akademik hayatlarına devam ettikçe, üst seviyelere gittikçe sayılarının azalabildiğini gösteriyor.

Kaynaklar

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Öğretim Elemanları Sayıları İstatistikleri

YÖK Bölümlere Göre Öğretim Elemanları Sayıları İstatistikleri