TFF’nin 25 Yaş Kararı: Gençler Futbolcu Bile Olamıyor

Türkiye’de ekonomik krizin etkileri her alanda hissedilirken, en çok etkilenen kesimlerden biri de gençler. 18-24 yaş aralığında işsizlik, TÜİK verilerine göre %15, DİSK’e göre ise %37’nin üzerinde seyrediyor. Ekonominin daraldığı, işsizliğin yaygınlaştığı böyle bir dönemde, Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) 3. Lig için oldukça tartışmalı bir karar aldı: 2025-26 sezonundan itibaren, takımlar kadrolarında en fazla 5 adet 25 yaş ve üzeri futbolcu bulundurabilecek.

TFF 3. Lig’de 64 takım, 16’şar takımlı 4 grup halinde mücadele ediyor. Bu gruplarda şampiyon olan takımlar bir üst lige çıkarken, 2-6. sıralardaki takımlar play-off oynuyor, son 3 sıradaki takımlar ise amatör lige düşüyor. Yeni düzenlemeye göre, her takım sadece 5 adet 25 yaş ve üstü futbolcuya lisans çıkarabilecek. Hâlihazırda 5'ten fazla bu yaş grubunda oyuncusu olan kulüpler, bu oyuncularıyla devam edebilecek; ancak yeni transfer yapamayacak.

Kulüplerin mevcut yaş ortalaması 25,1. Bu da kararın, profesyonel kariyerinin başlarında olan yüzlerce oyuncuyu etkileyebileceği anlamına geliyor. Takım bulamayan futbolcular amatör liglerde düşük ücretlerle oynamak ya da 25 yaşında jübile yapmak zorunda kalabilir. Hayatını futbola adamış bir genç için, profesyonel kariyerin tam da olgunlaşma aşamasında bu karar, bir anlamda meslekten ihraç anlamı taşıyor.

Tartışmalı karar, play-off finalleri sırasında açıklandı ve futbolcular sahaya protestoyla çıktı. Maç başladıktan sonra orta sahada bir dakika sessiz kalarak tepkilerini ortaya koydular. Ardından TFF’nin Riva’daki binası önünde bir protesto daha düzenlendi.

Türkiye Profesyonel Futbolcular Derneği Başkanı Saffet Akyüz, 3. Lig oyuncularının maaşlarının düşük olduğuna dikkat çekerek, "Bir çocuk 3. Lig’de forma giyiyorsa işçidir. Oyuncunun ailesi var, 15 yıllık futbolculuk kariyeri var. 25 yaşından sonra yeni bir hayata başlamak bu ülkede kolay değil," sözleriyle kararı eleştirdi. Akyüz, kararın en az 5 yıl sonrası için duyurulması gerektiğini belirtti.

Fenerbahçe'den İrfan Can Kahveci, Galatasaray'dan Yunus Akgün, Benfica'dan Kerem Aktürkoğlu, Çaykur Rizespor'dan Samet Akaydın ve Bodrum FK'dan Taylan Antalyalı da sosyal medyada paylaşım yaparak 3. Lig futbolcularına destek verdi.

Uluslararası Futbolcular Birliği FIFPro da açıklama yaparak kararın 1280 futbolcuyu işsizlik riskiyle karşı karşıya bıraktığını belirtti ve futbolculara destek verdi.

Kararın arkasında ekonomik nedenler olduğu açıkça görülüyor. Türkiye, kulüp borçları ve FIFA'dan alınan transfer cezaları nedeniyle dünyanın en sorunlu futbol ekonomilerinden biri konumunda. 3. Lig’de gelirleri yok denecek kadar az olan kulüpler için bu karar, ekonomik açıdan bir rahatlama olarak görülse de, futbolun emeğe dayalı yapısını zedeliyor.

EMBED | Borç, Ceza, Yeniden Doğuş: Türk Futbolunda Bitmeyen Kısır Döngü

Bazı kulüpler kararı destekliyor. 2008’de kapanan Ağrıspor’un yerine kurulan Ağrı 1970 Spor, altyapıya yönelik bir adım olarak karara olumlu baktığını açıkladı. Aynı şekilde, Çorluspor 1947 de altyapı vurgusuyla karara destek verdi. Karabük İdman Yurdu Başkanı Adem Aydın ise, kararı desteklemediklerini belirtti.

Gazeteci Nazım Türknas’ın aktardığına göre, 3. Lig kulüp başkanları bu kararın talep edilmesinde etkili oldu. TFF’nin sezon için kulüplere ödediği para, sadece seyahat masraflarının üçte birini karşılıyor.

Uygulamanın dünya genelinde karşılığına bakıldığında, benzer seviyedeki liglerde böyle bir yaş sınırlamasına rastlanmıyor:

Sonuç olarak, TFF’nin 25 yaş üstü oyunculara getirdiği bu sınırlama, altyapı vurgusuyla gerekçelendirilse de, futbolcuların meslek hayatını fiilen daraltan, sosyal ve ekonomik boyutlarıyla tartışmalı bir uygulama olarak öne çıkıyor. Oysa altyapıyı güçlendirmek için yaş sınırı koymak yerine; genç oyunculara sahada süre verme zorunluluğu, teşvik primleri, altyapı yatırımı şartları ve mentorluk gibi kapsayıcı modellerle hem gençlerin gelişimi sağlanabilir hem de deneyimli futbolcular sistem dışına itilmeden bu sürece katkı sunmaya devam edebilir.