Dünya Ne Konuda Endişeleniyor?

Ipsos'un “What Worries the World”  anketi, 29 ülkede en önemli sosyal ve siyasi konularda halk görüşlerini ve algılarını takip ediyor. Bu küresel özet raporu, dünya genelindeki başlıca endişeleri ve insanların ülkelerindeki çeşitli konulardaki gidişatın doğru yönde mi yoksa yanlış yönde mi ilerlediğine dair düşüncelerini sunuyor.  Rapor, en güncel puanlara bağlam sağlamak için on yılı aşkın veriye dayanıyor ve 29 katılımcı ülkede 16-74 yaş arasındaki 21.310 yetişkinin katılımıyla yapılmış. 

Bu bültende kullanılan rapor, 26 Mayıs - 9 Haziran 2023 tarihleri arasında yapılan araştırmanın sonuçlarını barındırıyor. Bu dönemin en dikkat çekici bulgusu ise yükselen fiyatlar. Rapora göre 29 ülkede katılımcıların %40'ı yükselen fiyatları endişe verici bir konu olarak görüyor. 

Pandemi sonrasında gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilere sahip birçok ülkede uzun süredir uykuda olan bir ekonomik fenomen tekrar ortaya çıktı. Pandemi döneminin genişlemeci ekonomik tercihleri ve salgın yüzünden aksayan tedarik zinciri pandemi sonrasına yüksek enflasyon oranları olarak yansıdı. Haziran 2023 tarihli raporda da, 29 ülkeyi kapsayan anketteki “Aşağıdakilerden hangi üçünü en endişe verici buluyorsunuz?” sorusuna katılımcıların %40’ı enflasyon cevabını vermiş. Enflasyon sadece haziran ayı için değil son 15 aydır en endişe verici konu olmaya devam ediyor.  

Dünya genelinde en endişe verici konular olarak oylanan diğer seçenekler ise şu şekilde sıralanıyor:

Ipsos’un 2015’ten itibaren yaptığı karşılaştırmada, enflasyonun özellikle 2022’den sonraki hızlı yükselişiyle diğer endişe kaynaklarının önüne geçmesi dikkat çekiyor. 2020’de en endişe veren şey beklendiği gibi COVID-19 salgınıydı. Fakat sert önlemlerle ve aşılama kampanyalarıyla salgının geriletilmesi halkın gözünde de endişe algısını gitgide düşürdü. En güncel veriler itibarıyla katılımcıların sadece %6’sı COVID-19’u endişe verici olarak görüyor. 

Artan sıcaklıklar ve aşırı hava olaylarıyla giderek gündemde daha fazla yer alan iklim değişikliği bir endişe kaynağı olarak kendine 7. sırada yer bulabildi. Katılımcıların %17'si iklim değişikliğinden endişe duyduklarını ifade ediyor ve bu oran da bir önceki aya göre 1 puanlık bir artış demek. İklim değişikliğinden endişe duyanlarının oranının %5 artış yaşadığı İtalya’da katılımcıların %28'i iklim değişikliğini öncelikli konularından biri olarak görüyor.

Anketteki "Genel olarak konuşursak, ülkenizdeki şeylerin doğru yönde ilerlediğini mi yoksa yanlış bir yolda olduğunu mu söylemek istersiniz?" sorusuna cevap olarak, dünya genelinde neredeyse her on kişiden dördü (%38), ülkelerinin doğru yönde ilerlediğine inandığını belirtmiş. Katılımcıların %62’si ise ülkelerinin yanlış bir yolda olduğunu düşünüyor. 

Ülkelerini doğru yolda görenlerin en fazla olduğu ilk 5 ülke Asya-Pasifik bölgesinden. 2023’ün başında  Birleşik Krallık vatandaşı katılımcıların sadece %24’ü ülkelerinin doğru yönde gittiğini düşünürken altı ay içinde bu oran %32’ye ulaştı. 

Türkiye’de ise katılımcıların %65’i ülkelerinin “yanlış yönde” ilerlediği konusunda hemfikir. Türkiye bu oranla dünya ortalamasının 3 puan üstünde yer alıyor.  Ülkelerindeki olayların genel gidişatı açısından en kötümser ülkeler ise %90 ile Güney Afrika ve %89 ile Arjantin oldu. 

Birçok ülke, endişe listesinde yükselen fiyatları en büyük sorunları olarak paylaşıyor. Bu ülkeler arasında Arjantin, Avustralya, Kanada, Fransa, Almanya, Büyük Britanya, Hindistan, Polonya, Singapur, ABD ve Türkiye bulunuyor. Ancak, Kolombiya'da durum biraz farklı; çünkü enflasyon ve işsizlik aynı derecede büyük endişe kaynakları olarak gösteriliyor. 

Anket sonuçlarına göre, Türkiye'de enflasyon endişesi %56 ile en yüksek oranlardan biri. Türkiye 3. sırayı Singapur ile paylaşıyor. Geçen yıl aynı dönemde Türkiye’de enflasyondan endişe duyduğunu belirtenlerin oranını %48’di. Türkiye'nin önünde yer alan ülkeler ise %71 ile Arjantin ve %65 ile Polonya.  Enflasyonu endişelerinden biri olarak belirtenler arasında oranın en düşük olduğu ülkeler ise %15 ile Endonezya ve %26 ile Hollanda. 

Yükselen fiyatlardan sonra en büyük endişe kaynağı ise yoksulluk ve sosyal eşitsizlik. Katılımcıların %31'i bunu bir endişe kaynağı olarak belirtmiş. Mayıs 2023’te, yoksulluk ve sosyal eşitsizlik konusunda en fazla endişe duyan ülke Tayland iken bir ayda bu konudaki Taylandıların bu konudaki endişesi 6 puan düşerek %39'a geriledi. Bu gerilemeyle Haziran ayının birinci sırasına %44 ile Endonezya yerleşti. 

Katılımcıların yoksulluk ve sosyal eşitsizlik konusunda en fazla endişe duyduğu ülkeler Brezilya (%40), Japonya (%35) ve Hollanda (%33) olarak sıralanıyor.  Singapur, eşitsizlik konusunda en az endişe duyan ülke olarak öne çıkarken Türkiye ‘de katılımcıların %38’i yoksulluk ve sosyal eşitsizlikten endişe duyduğunu belirtmiş. 

Dünya genelinde en çok endişe duyulan 5 sorun kategorisinde Türkiye’nin dünya ortalamasına göre oranı ve diğer 29 ülke arasındaki sıralaması aşağıda görülebilir: