Video NASA’nın Geliştirdiği Yapay Bulut Makinesini mi Gösteriyor?

→ Video bağlamından koparılarak paylaşılmış ve aslında NASA’nın Mississippi’deki tesiste uzay mekiğinin motorlarının test aşamasını gösteriyor. → Su buharı veya ‘bulut’ yapılan testin bir sonucu olarak oldukça lokal olarak oluşuyor.

NASA’nın yapay bulut makinesi ürettiğine dair iddia BBC’de yer alan Top Gear belgesel dizisindeki bir bölümünden alınmış bir kesite dayandırılıyor. Programın sunucusu Jeremy Clarkson videoda şu ifadeleri kullanıyor:

“Endişelenmeyin, ne dediğimi duyamazsanız endişelenmeyin, ben bile kendimi duyamıyorum. Bu, muhtemelen hayal edebileceğiniz en yüksek ses ve meğerse en temiz olanı. Şimdi, en şaşırtıcı şey şu ki, motor tarafından üretilen bulut, sadece hidrojen ve oksijenin karışımıdır. Su buharıdır ve yaklaşık bir saat içinde Mississippi'de biri ıslanacak. Gerçekten yağmur yağacak. Sana söylemiştim. Yağmur yağıyor. Bu inanılmaz. NASA Tanrı’yı oynuyor. Kendi hava durumunu oluşturuyor.”

Fakat videonun daha genişletilmiş halini Youtube’da bulmak mümkün. Videonun başlığı “Uzay Mekiği Roketi Güçlendirici Testi | Hız | Top Gear”. Başlıktan da anlaşılacağı üzere videoda bir uzay mekiği roketinin testi yapılıyor. Videonun başında mekiğin yakıt tankı tanıtılıyor ve tankın yarım milyon yakıt taşıdığı belirtiliyor. Ardından NASA’nın bu motorları zaman zaman denemesi gerektiği belirtilirken, Mississippi’de bunun için bir yer inşa edildiği ifade ediliyor. Bu ifadelerin ardından ise iddiadaki video başlıyor. 

NASA’nın resmi internet sitesinde bu test alanının adı Stennis Uzay Merkezi olarak geçiyor. 1961 yılında açılmış bu test merkezi NASA tarafından şu ifadelerle tanıtılıyor:

“NASA'nın Mississippi'nin güneyinde bulunan Stennis Uzay Merkezi, ajansın başlıca ve Amerika'nın en büyük roket itme test sitesi olarak hizmet vermektedir. Bu merkez, ülkeye ve ticari sektöre eşsiz yetenekleri ve uzmanlığıyla hizmet sağlamaktadır.”

NASA’nın resmi internet sitesinde merkezde yapılan bazı testlere dair haberler de bulmak mümkün. Bu haberlerde iddiadaki tesisin fotoğrafları da görülüyor.

Yine de merkezde yapılan testler sonucunda yapay bulutlar da oluşuyor. Fakat amaç bulutları oluşturmak değil, uzay mekiği motorlarını test etmek. Bulutlar ise bir yan etken olarak gerçekleşiyor. Reuters’e e-posta aracılığıyla konuşan NASA’nın Stennis Uzay Merkezi sözcüsü Calvin Lacy Thompson bulutun oluşma nedenini şu ifadelerle anlatıyor:

“Bir RS-25 motor testi için sıvı hidrojen ve sıvı oksijen, motorun yanma odasında karıştırılır ve ateşlenir; bu da motordan çok yüksek bir hız ve basınçla (6000 derece F’ye kadar) son derece yüksek sıcaklıkta egzozun test kulesi alev saptırıcısına çıkışını sağlar… Bir RS-25 motor testi için, sıvı hidrojen ve sıvı oksijen, aynı zamanda alev saptırıcıyı soğutmak ve onu korumak için milyonlarca galon suyun içine püskürtülür… Sıcak egzoz su ile karıştığında, alev deflektöründen çıkan buhar oluşturur ve atmosfere yükselir, ardından soğuyarak bir bulut oluşturur… Test sırasındaki sıcaklık ve nem koşullarına bağlı olarak, bu buhar bulutu suya yoğunlaşabilir ve oldukça sınırlı ve yerel bir alana düşebilir.”

Benzer şekilde, daha önce NASA’da 12 yıl meteorolog olarak çalışmış olan Marshall Shepherd da Forbes’ta yazdığı bir yazıyla oluşan bulutun bilimsel açıklamasını yapmış:

“RS-25’in egzozu çoğunlukla su buharıdır çünkü motor sıvı hidrojen ve sıvı oksijen yakar. Oh... bir de şunu tahmin et: Onlar birleştiğinde ne olur biliyor musun? H2O elde edersin (aynı zamanda su olarak bilinir). Bu nedenle, resimlerde veya videolarda gördüğünüz ‘bulutlar’, çok basit bir bilimsel sürecin yan ürünüdür (aşağıya bakınız). Su buharı yoğunlaşırsa, aslında sıvı olarak düşecek kadar büyük damlacıklar oluşturabilir ya da ‘yağmur’ olarak görünebilir.”