Milletvekillerinin İmplant Masraflarının Karşılanırken SMA Hastalarının Tedavileri Karşılanmıyor mu?

Bir Facebook sayfası tarafından 3 Ekim 2020 tarihinde yapılan paylaşımda, 25 bin lira alan milletvekillerinin implant masraflarının karşılandığı fakat SMA hastalarının da tedavilerinin karşılanmadığı iddia edildi. Gönderi 190 binden fazla görüntülenme, 4 binden fazla paylaşım aldı.

Paylaşımda geçen metin şu şekilde:

Milletvekilleri ve bakan maaşları Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyelerinin Ödenek, Yolluk ve Emekliliklerine Dair Kanun hükümleri çerçevesinde belirleniyor. Bu kanunun birinci maddesinde geçen hüküm ise şöyle; "Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin aylık ödeneklerinin tutarı, en yüksek devlet memurunun almakta olduğu miktardır.

En yüksek devlet memuru ifadesi Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı için kullanılıyor. Dolayısıyla milletvekili ve bakanların maaşlarının baz alındığı maaş Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanına ödenen maaş. Fakat milletvekili maaşları çeşitli kesintilere ve vergilere uğruyor. Bu sebepten ötürü maaşlar dönem dönem farklılık gösterebiliyor. 2020 yılında milletvekili maaşlarına resmi bir kaynaktan ulaşılamadı.

Doğrulama platformu Teyit’in yaptığı araştırmaya göre milletvekili maaşlarını üç aylık dönemler aralığında almakta. Teyit’e göre 2018 yılında milletvekillerinin maaşı aylık hesaplandığında 19 bin 601 TL.

2020 yılında milletvekillerine ödenen maaş araştırıldığında resmi verilere ulaşılamasa da farklı gazetelerde yayınlanan haberler incelendi. Birgün Gazetesi ve Yeniçağ Gazetesi’ni karşılaştırdığımızda bir vekile 12 ayda ödenen maaş toplamda 294 bin 852 lira olurken milletvekillerinin 2019 yılında ayda 23 bin 530 lira olan milletvekili maaşı 2020 yılında ayda 24 bin 471 TL oldu. Yani yaklaşık 25 bin TL.

TBMM, Türk Diş Hekimleri Birliği ile diş tedavi hizmetlerinin sunulmasına ilişkin protokol imzalıyor. Buna göre, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından tedavisi karşılanan TBMM üyeleri, serbest diş hekimlerince diş tedavi hizmetlerinden yararlanabiliyorlar. Bu hizmetlerin arasında ‘implant tedavisi’ de yer alıyor.

TBMM ile Türk Diş Hekimleri Birliği arasında yapılan bu protokol hükümlerine göre, “Hak sahipliği süresince sekiz adet kemik içi implant bedeli ödenir” ifadesi yer alıyordu. Bu ifade 2018 yılında “Hak sahipliği süresince her bir çene için en fazla altı adet kemik içi implant bedeli ödenir” şeklinde değiştirildi. Böylece, Resmî Gazete’de de yayınlanan değişikliğe göre 2018 yılında diş tedavilerinde bedeli karşılanacak implant sayısı 8’den 12’ye çıkarıldı.

Spinal Musküler Atrofi, kısa adıyla SMA, kalıtsal ve ilerleyici bir kas hastalığı. İstemli kasların güçsüzlüğüne ve erimesine yol açan SMA, sinir ve kas hastalıkları grubuna dahil. Türkiye'de SMA hastalığına yakalanan bebekler ya da çocuklar için düzenlenen bağış kampanyalarıyla son zamanlarda çok sık karşılaşılıyor. Tıp dünyasında SMA'nın tedavi edilemeyen bir hastalık olduğu ifade ediliyor fakat son yıllarda ortaya çıkan ilaçlar sayesinde bu düşünce değişmeye başlıyor.

Türkiye'de bu ilaçlardan sadece bir tanesi olan Spinraza, SGK tarafından geri ödemeli olarak karşılanıyor. Bu karar 5 Temmuz 2017 ve 9 Eylül 2017 tarihlerinde yayınlanan Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) değişiklikleri sonucunda 1. tip SMA hastaları için geri ödeme kapsamına alındı. Daha sonra 1 Şubat 2019’da Spinraza SMA hastalığının 2. ve 3. tipleri için de ödeme kapsamına alındı. Bu ilaç, Türkiye'de SMA'ya yönelik uygulanan tek tedavi yöntemi.

Zolgensma adlı ilaç 2019 yılında piyasaya çıktığında dünyanın en pahalı ilacı olarak lanse edildi. Şu an için sadece ABD ve Avrupa'da uygulanan bir ilaç olan Zolgensma'nın piyasa fiyatı 2 milyon dolar civarında. Bu ilacın da Türkiye'de uygulanan tedavi yöntemleri arasına girmesi gerektiğine dair sosyal medyada çağrı yapan onlarca aile bulunuyor. 2020 yılın başında ise Roche ilaç şirketi marka adı Evrysdi olan risdiplam adlı ilacı piyasaya sürdü.

Türkiye, 2017’den bugüne SMA hastalarına sadece Spinraza isimli ilaçla tedaviye destek oluyor. Sağlık Bakanlığı'nın kararlarına göre Spinraza çocuklara belirli kriterlerin karşılanması takdirinde uygulanıyor. Bazı bazı aileler bu ilacın yeterli olmadığını sık sık bağış çağrıları ile dile getiriyor. Öte yandan SMA Benimle Yürü Derneği Başkanı Süleyman Başaran da röportajında “Pandemiden sonra Türkiye'ye artık ilaç tedarik edilmiyor” şeklinde konuştu. SMA Benimle Yürü Derneği, kamuoyu çağrısında bulunup “tüm tedavilerin SGK tarafından ödenmesini ve her hastanın eşit şekilde tedaviye ulaşması gerektiğini” de vurguladı. Bunun yanı sıra SMA hastaların kullandığı öksürtme cihazı gibi medikal cihazların SGK tarafından kısmen önendiğine dair iddialar da aileler tarafından belirtiliyor.

İçişleri Bakanlığı dernek sorgulama sayfasından SMA Benimle Yürü Derneği’nin resmi ve faal bir dernek olduğu doğrulanabiliyor.

İddia KISMEN YANLIŞ

Facebook paylaşımında iddia edildiği gibi Milletvekilleri maaşı 2020 yılında yaklaşık 25 bin TL oldu. Ayrıca Milletvekillerinin implant işleminin TBMM tarafından karşılandığı iddiası da doğru. Türk Diş Hekimleri Birliği ve TBMM tarafından imzalanan protokolde meclis üyeleri diş hizmetleri tedavisinden yararlanabiliyorlar. Bu hizmetlerin arasında implant tedavisi de mevcut. Öte yandan paylaşımda yer alan bir diğer iddia da milletvekillerinin implant tedavisi devlet tarafından karşılanırken, SMA hastalarının tedavilerinin karşılanmadığı yönündeydi. 2017 yılından bu yana sadece Spinraza isimli ilaç SGK tarafından SMA hastalarına temin ediliyor. SMA hastalığı için dünyada kullanan diğer 3 ilaç ise Türkiye’de satışta değil. SMA Benimle Yürü Derneği hastaların tedavisinde kullanılması gereken tüm ilaçların SGK tarafından ödenmesi gerektiğine dair çağrılarını sık sık paylaşıyor.