İngiltere, Türkiye ve Pakistan’da Mülteci Merkezleri mi Oluşturacak?

Bir Twitter kullanıcısı tarafından 22 Ağustos 2021 tarihinde yapılan paylaşımda, İngiltere’nin Türkiye ve Pakistan’da mülteci merkezleri oluşturacağı iddia edildi. Gönderi 500’den fazla paylaşım 2500’den fazla da beğeni almış.

Paylaşımda geçen metin şu şekilde:

Paylaşım farklı sosyal medya platformlarında kullanıcılar tarafından sıklıkla paylaşıldı.

Son zamanlarda tüm dünyanın yakından takip ettiği Afganistan’da, Taliban’ın yönetimi ele geçirmesinin ardından birçok ülke askerlerini ve diplomatik misyonlarını Kabil’den çekeceğini duyurmuştu. Taliban yönetiminde can güvenliğini tehlikede gören çok sayıda Afgan da Afganistan’ı terk ediyor. Yeni bir mülteci akımından kaygılanan Avrupalı ülkelerin liderleri mülteci sorununu çözmek için Türkiye ile iletişimde olacaklarını açıkladılar. Avusturya Başbakanı Kurz ise olaya farklı bir bakış açısı ile yaklaşarak, mültecilerin Türkiye’de kalmasının daha doğru olacağını belirtti.

Twitter’daki paylaşımda ise İngiltere’nin Türkiye ve Pakistan’da mülteci merkezleri kuracağı iddia edildi. İddianın kaynağı ise İngiliz basınında paylaşılan bir makaleye dayanıyor.

21 Ağustos 2021 tarihinde Birleşik Krallık Savunma Bakanı Ben Wallace’ın, The Mail on Sunday gazetesinde bir makalesi yayımlandı. Wallace makalesinde Afganistan’daki son duruma değiniyor ve “İçişleri Bakanı ile birlikte sonraki aşamaları düşünüyoruz. Yükümlülüklerimizin arkasında duracağız ve şimdi üçüncü ülkelerden ve mülteci kamplarından gelen insanları nasıl değerlendireceğimizi araştırıyoruz” açıklamasında bulunuyor. Makalede herhangi bir ülke ismi ve detay belirtilmiyor.

Wallace’ın makalesinin altında konuyla alakalı başka bir makale daha bulunmaktaydı. Glen Owen ve Ian Gallagher tarafından yazılan makalede Afganistan’ın geleceği hakkında yorumlar yapılmış. Glen Owen ve Ian Gallagher’ın makalesinde, Savunma Bakanlığının Türkiye ve Pakistan'da mülteci merkezleri kurmayı düşündüğü iddia edilmişti. Fakat bu makalenin yazarlarının kendi düşüncesi dahilinde belirttiği bir fikirdi.

Makalenin paylaşılmasının ardından bir başka İngiliz medya kuruluşu The Guardian, İngiliz Bakanın makalesinde Türkiye’yi potansiyel Afgan mülteci merkezi aday ülkeleri arasında sıraladığı iddiasını “İngiltere, Afganlar için Pakistan ve Türkiye'de mülteciler merkezleri planlıyor” başlığı ile haberleştirdi. Böylece yanlış bilgi yayılmaya başladı.

The Guardian’ın bu haberi BBC Türkçe, Cumhuriyet, Aykırı gibi Türk medya kuruluşları tarafından da paylaşıldı. Haberin yayılmasının ardından sosyal medyada yanlış aktarılan habere birçok tepki geldi. Ardından Kemal Kılıçdaroğlu, Meral Akşener gibi siyasiler de The Guardian’ın haberine atıf yaparak söylenenlere tepki gösterdi. Ayrıca aynı gün Recep Tayyip Erdoğan’ın Birleşik Krallık Başbakanı Boris Johnson ile telefon görüşmesi yaptığı ve Afganistan’daki son durum hakkında konuştukları belirtilmişti.

Haberlerin yayılması ve gelen tepkilerin ardından konuyla alakalı Türkiye Dışişleri Bakanlığı iddianın asılsız olduğunu belirten bir açıklamada bulundu. Açıklamada, “Bugüne kadar hiçbir ülkeden tarafımıza iletilmiş bu yönde resmi bir talep bulunmamaktadır. Bu yönde bir talep iletilse dahi, bunu kabul etmemiz mümkün değildir.” ifadelerine yer verildi. Dışişleri Bakanlığının bu açıklamasının ardından, The Guardian’da verilen başlığın Birleşik Krallık Savunma Bakanlığına ait olmadığı anlaşıldı ve bunun üzerine medya kuruluşları haberi düzeltti. BBC Türkçe konuyla alakalı haber için takipçilerinden özür diledi:

The Guardian gazetesi de haberin başlığını ve içeriğini, haberin hatalı olduğunun anlaşılmasıyla birlikte değiştirdi. Konuyla ilgili haberlerin farklı medya kuruluşları tarafından da paylaşılması üzerine Birleşik Krallık Savunma Bakanı Wallace, Twitter’dan attığı bir tweetle The Times Gazetesinin haberlerine tepki gösterdi:

“Hayır, yaptığınız haberin bir dayanağı yok, tamamen spekülasyon! Bölge genelinde bir dizi işleme merkezi kuracağımızı söyledik. Siz bunu, bölgesel merkezin Türkiye’de olacağı haberine çevirdiniz!”

22 Ağustos 2021 tarihinde bir Twitter kullanıcısı tarafından İngiltere’nin Türkiye ve Pakistan’da mülteci merkezi kuracağı iddia edilmişti. İddianın kaynağı Birleşik Krallık Savunma Bakanı Ben Wallace’ın 21 Ağustos 2021 tarihinde Daily Mail’de yayımlanan bir makalesine dayanıyor. Bu makalede Wallace, Afganlar için Afganistan dışında başvuru merkezleri kurmayı planladıklarını belirtiyor fakat konu hakkında bir detay vermiyor. Makalenin yayımlandığı sayfanın hemen devamında Daily Mail’den Glen Owen ve Ian Gallagher tarafından kaleme alınmış başka bir makale bulunuyor. Bu makalede ise Birleşik Krallık’ın Afgan mülteciler için Türkiye ve Pakistan’da merkez kurabileceği belirtilmiş. The Guardian’ın bu haberi Savunma Bakanı Wallace’ın ağzından çıkmış gibi paylaşmasıyla iddia farklı medya kuruluşları ve sosyal medya kullanıcıları tarafından yayılmaya başlamış. Türkiye Dışişleri Bakanlığı ve Birleşik Krallık Savunma Bakanı Ben Wallace da haberi yalanlarken, başta The Guardian olmak üzere yanlış bilgiyi haberleştiren diğer medya kuruluşları da haberle ilgili düzeltmeler yayımladılar.