İddia şöyle;

Bir Instagram hesabı tarafından 28 Mayıs 2025 tarihinde paylaşılan görselin 3 bin yıl önce Asur askerlerinin kullandığı dalış tekniğini gösterdiği iddia edildi.

İddia YANLIŞ
British Museum’da sergilenen ve M.Ö. 860’lı yıllara tarihlenen Asur dönemi kabartma dalış yapan askerleri değil, şişirilen deriler yardımıyla akıntılı nehirlerde yüzen askerleri gösteriyor. Kabartmanın tamamında yüzdürülen atlar ve çeşitli eşyaların taşındığı bir gemi de var.
Kabartmada görülen pipet benzeri araçlar ise su altında nefes almak için değil, sönmekte olan derileri şişirmek için kullanılmış. Şişirilen derilerin suyun kaldırma kuvvetinden ve basınçtan dolayı iddia edildiği gibi su altında durması da mümkün değil.
Kabartma Dalış Yapan Asur Askerlerini Göstermiyor
Çeşitli kültürlere ait tarihi bilgiler sosyal medyada birçok kullanıcının ilgisini çekiyor. Paylaşımlarda kullanılan ilgi çekici görsel ve videolar, paylaşan hesapların etkileşimini artırırken kaynağı belirsiz içerikler yanlış bilgilerin yayılmasında ve sosyal medya kullanıcılarının yanlış yönlendirilmesine etkili oluyor. Etkileşim amacıyla paylaşılan asılsız kaynaklı içerikler de sosyal medya platformlarında var olan bilgi güvensizliği atmosferinin büyümesine neden oluyor.
Instagram platformunda 28 Mayıs 2025’te paylaşılan bir gönderi de bahsi geçen paylaşımlardan biri. Paylaşımda 3 bin yıl önceden olduğu belirtilen bir Asur kabartmasının, Asurlu askerlerin kullandığı dalış tekniğini gösterdiği iddia edildi. Paylaşımın açıklama kısmında, Asur ordusunun su altında daha uzun kalabilmesi için keçi derisinden ürettiği hava yastıklarını kullandığı eklenmiş.
Görselde yer alan kabartma tersine görsel arama ile araştırıldığında, kabartmanın Birleşik Krallık’taki British Museum’da sergilendiği bulunuyor. Kabartmanın açıklama bölümünde “Gypsum wall panel relief: showing the crossing of a river. Horses swim, led by grooms, while a chariot, bed and jar are carried on coracles.” metni eklenmiş. Metnin İngilizce dilinden çevirisi ise “Alçıtaşı duvar paneli kabartması: Bir nehrin geçişini gösteriyor. Seyisler tarafından yönetilen atlar yüzüyor, bir araba, yatak ve testi ise sepetler üzerinde taşınıyor.” şeklinde. Kabartma M.Ö. 865-860 yıllarına tarihlenmiş. 
Bunun yanında, iddiada paylaşılan kabartma eserin tamamını göstermiyor. Eserin tamamında çeşitli eşyaların taşındığı bir gemi ve yüzdürülen atları yöneten bir kişi daha görülebilir.

British Museum'da sergilenen kabartmanın tam görseli

Çeşitli eşyalar taşınan gemi

Wikipedia’da M.Ö. 884 yılından olduğu tahmin edilen ve Asur döneminden bir başka kabartma görseli bulunabilir. Söz konusu kabartmanın açıklama bölümünde de “assyrian carving showing swimmers using inflated skins during an attack on a city by Ashur-nasir-pal II in 884 BC” (MÖ 884'te Ashur-nasir-pal II tarafından bir şehre düzenlenen saldırı sırasında şişirilmiş deriler kullanan yüzücüleri gösteren Asur oyması) metni okunuyor. 

Nehirden geçen askerleri gösteren farklı bir kabartma

Görsel arama sonuçlarında bulunabilen bir diğer kaynak ise “The Ancient Assyrians” (Eski Asurlular) kitabı. Söz konusu kitabın 13. sayfasında yer alan kabartma ile birlikte, Asurlular döneminde askerlerin yüksek akıntılı nehirleri geçmek için şişirilen deriler kullandığı bilgisi verilmiş.

"The Ancient Assyrians" kitabında yer alan kabartma açıklaması

Arama sonuçlarında ulaşılan bir diğer kaynak ise ABD’deki Union University’de Asur dönemi tarihçisi Christopher W. Jones. Jones’un X hesabında paylaştığı bir zincirde, kabartmalarda yer alan şişirilmiş derilerin su altında nefes almak için, su üzerinde yüzebilmek için kullanıldığını belirtmiş. Zincirin devamında, şişirilmiş derilerin kaldırma kuvvetinden dolayı su üzerine çıkacağı, su altında kuvvet uygulanarak tutulması halinde ise basınçtan dolayı patlayacağı aktarılmış. Kabartmalarda yer alan şişirilmiş deri üzerindeki pipet benzeri aracın ise nefes almak için değil, derilerin sönme durumlarında tekrar şişirmek için kullanıldığı bilgisi verilmiş.

Sonuç olarak;

Görselin 3 bin yıl önce Asurlu askerlerin kullandığı dalış tekniğini gösterdiği iddiası yanlış.