TBMM'nin 26. Dönem 1. Yasama Yılına Dair Veriler

TBMM’nin yeni dönemi 1 Ekim 2016 tarihinde başlıyor. OHAL uygulaması altında görevine başlayacak TBMM’nin açılışı öncesi geçen döneme dair verileri derledik.

TBMM’nin geçtiğimiz dönemi, yani 26. dönemin 1. yasama yılı 1 Kasım seçimlerinin ardından 17 Kasım 2015 tarihinde çalışmalara başlamış ve 19 Ağustos 2016 tarihinde çalışmalarını bitirmiştir. Bu dönemdeki en önemli konu ise 15 Temmuz darbe girişimi ve sonrasındaki süreç oldu. Özellikle de 21 Temmuz’da OHAL ilan edilmesiyle beraber, tüm ülkenin olduğu gibi TBMM’nin de ana gündemi OHAL ve bu süreçte çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) oldu.

Devam eden OHAL sürecinde TBMM’nin çalışmaları da bir yandan devam etti. Bu çalışmalara dair verileri hem yaptığımız Bilgi Edinme Başvurusu’na gelen cevap, hem de TBMM Başkanı İsmail Kahraman’ın 27 Eylül’de düzenlenen 26. dönem 1. yasama yılı faaliyetleri değerlendirme toplantısında aktardığı bilgiler üzerinden derledik.

Soru Önergeleri

17 Kasım 2015 – 19 Ağustos 2016 tarihleri arasında TBMM gündemine sözlü ve yazılı dahil olmak üzere 9.278 soru önergesi geldi. Bunlardan 622’si sözlü soru önergesi, 8.656’sı ise yazılı soru önergesi oldu.

TBMM Kanunlar ve Kararlar Başkanlığı’ndan gelen yanıta göre, 622 sözlü soru önergesinin 604’ü işleme alındı. Yazılı soru önergelerinin ise 7.661’i işleme alındı.

Sözlü Soru Önergeleri

CHP en çok sözlü soru önergesi sunan parti grubu olarak öne çıkıyor. CHP’yi sırasıyla MHP, AK Parti ve HDP izliyor. AK Parti’nin sunduğu sözlü soru önergelerinin %60’ı cevaplanırken, CHP’de bu oran %2, MHP’de ise %12 civarında. HDP’nin ise hiçbir sözlü soru önergesi yanıtlanmamış.​

Muhataplarına göre baktığımızda, CHP’nin tüm bakanlıklara sözlü soru yönelttiği görülüyor. AK Parti ise 6 bakanlığa soru yöneltmiş. MHP ve HDP de CHP kadar olmasa da farklı bakanlıklara sözlü soru sormuş.

Son olarak yanıtlanma durumuna baktığımızda ise, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın kendisine yöneltilen 19 sözlü sorunun 12 tanesini yanıtladığını görüyoruz. Bu, tüm bakanlıklar içinde en yüksek cevaplanma oranı.

Yazılı Soru Önergeleri

Yazılı soru önergelerinde de rekor CHP grubuna ait. CHP’nin verdiği toplam 4.933 yazılı soru önergesinin %7’si süresi içinde yanıtlanmış, %8’i ise işlemde. CHP’nin soru önergelerinin %30’u süresi geçtikten sonra cevaplandırılırken, cevaplanmayan soru önergesi oranı ise %55. AK Parti grubunda süresi geçtikten sonra yanıtlanan soru önergesi oranı %25 olurken, cevaplanmayanların oranı ise %67 oldu. MHP’nin yazılı soru önergeleri en çok süresi içinde yanıtlananlar arasında, oranı %13. HDP’nin ise cevaplanmayan soru önergesi oranı %58.

Muhatapları açısından baktığımızda en çok soru yöneltilen aktör ise Başbakan. Yöneltilen 1.808 yazılı soru önergesinin %62’si yanıtlanmamış. Süresi içinde yanıtlananların oranı ise %3.5 olmuş. Başbakan’a en çok yazılı soru yönelten grup ise yine CHP olmuş.

Soru önergeleri haricinde 15 genel görüşme önergesi, 14 gensoru, 1.221 Meclis Araştırma Önergesi ve 2 Meclis Soruşturma Önergesi sunulmuş.

Kanun Tasarıları ve Kanun Teklifleri

Meclis Başkanı İsmail Kahraman’In yaptığı açıklamalara göre, 26. dönem 1. yasama yılında 483 tane kanun tasarısı ve 1.339 tane kanun teklifi verilmiş. Kanun tasarıları Bakanlar Kurulunca verilirken, kanun teklifleri milletvekilleri tarafından sunulmaktadır. Kanun tasarılarının 88 tanesi kanunlaşmış ve yürürlüğe girmiş; oransal olarak Bakanlar Kurulunca sunulan tasarıların %18’i kanunlaşmış. Verilen tekliflerin ise 25’i yasalaşmış; bu da oransal olarak yaklaşık %2’ye denk gelmekte. Hali hazırda 321 kanun tasarısı ile 5 kanun teklifi ise Meclis gündeminde. İlgili komisyonlarda ise 70 kanun tasarısı ve 1.327 kanun teklifi gündemde yer alıyor. 4 kanun tasarısı Hükümetçe, 5 kanun teklifi ise teklif sahibi milletvekilleri tarafından geri çekilmiş.

Meclis’te bulunan 18 komisyonda, bu yasama yılı içerisinde 458 kanun tasarısı ve teklifi görüşülmüş. Bu komisyonlar arasında vatandaşlar tarafından en çok başvuru yapılanlar ise İnsan Hakları İnceleme Komisyonu ve Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu oldu. Bu iki komisyona toplam 1.564 dilekçe sunulmuş. OHAL kapsamında Meclis Başkanlığı’na sunulan Kanun Hükmünde Kararname (KHK) sayısı ise 8.

Kaynaklar

Meclis Başkanı İsmail Kahraman’ın Açıklaması

Bilgi Edinme Talebine Gelen Yanıt