Kredi Derecelendirme Kuruluşları, Türkiye’nin Ekonomik Geleceğini Görseldeki Ülkeler Arasında mı Gösterdi?

Bir Facebook kullanıcısı tarafından yapılan paylaşımda kredi derecelendirme kuruluşlarına göre Türkiye ekonomisinin geleceğinin görselde ismi geçen ülkelerle birlikte gösterildiği iddia edilmiş, gönderi 600’ün üzerinde beğeni ve 300’ün üzerinde paylaşım alarak sosyal medyada yayılmış.

“Finans literatüründeki derecelendirme, yükümlü veya borçlunun ana para, faiz ve diğer eklenti yükümlülüklerini ödünç sözleşmesine uygun bir şekilde zamanında ve tam olarak ödeme isteği ve kabiliyetinin var olup olmadığını ve seviyesini belirlenmiş ölçütlere göre ölçen bir araçtır.”

Kredi derecelendirme notu, bir ülkenin kendisine verilen borçları geri ödeyebilme kapasitesini veya geri ödeyememe olasılığını gösteren bir kredi riski değerlendirmesidir. Dünyada ülkelere kredi derecelendirme notunu veren ve yatırımcılar tarafından genel bir kabul gören üç büyük kredi derecelendirme kuruluşu bulunuyor; Moody’s, Fitch ve Standard&Poors (S&P). Bu kuruluşlar ülkelerin ekonomik ve politik durumlarını inceleyerek kredi risk puanlarını hesaplıyor.

Kredi derecelendirme notlandırması AAA’dan D’ye ve Aaa’dan C’ye kadar yapılan puanlandırma ile oluşturuluyor. BBB- ile Baa3 puanları ve üzeri yatırım yapılabilir, BB+ ile Ba1 puanları ve altı yatırım yapılamaz olarak derecelendirilmekte. Yatırım yapılabilir ve yapılamaz olarak ayrıştırılan puanlar da kendi içinde farklı düzeylerde değerlendiriliyor.

Görselde ismi geçen ülkelerin en güncel kredi derecelendirme notları incelendiğinde ortaya çıkan tablo şu şekilde:

Gönderideki ülkelerin en güncel kredi notları araştırıldığında S&P’nin Tunus, Kırgızistan ve Kamboçya’nın kredi derecelendirmesini yapmadığı görülmekte. S&P tarafından Tanzanya için yapılmış bir derecelendirmeye ise ulaşılamıyor. Yine gönderideki ülkelerden Tanzanya, Papua Yeni Gine, Kırgızistan ve Kamboçya için Fitch tarafından yapılan bir kredi derecelendirmesi mevcut değil.

Tablodan, Türkiye’nin Moody’s’den aldığı B2 kredi notuyla paylaşımda belirtilen ülkelerle aynı kategoride olduğu görülmekte. Türkiye’nin S&P’den aldığı kredi notu ise; gönderide belirtilen ve kredi notuna ulaşılabilen ülkelerin tamamıyla aynı değil. Ancak, Türkiye ve ilgili ülkelerin S&P’den aldıkları B+, B ve B- içinde çeşitlilik gösteren puanların tamamı “Çok Spekülatif” kategorisinde. Gönderide yer alan ülkelerin Fitch’den aldığı kredi notları incelendiğinde ise, kredi notuna ulaşılabilen ülkelerin tamamının puanı B+, B ve B- içinde çeşitlilik gösteriyor ve yine “Çok Spekülatif” kategorisinde değerlendiriliyor. Türkiye’nin Fitch’den aldığı kredi notu ise “Spekülatif” kategorisinde değerlendirilen BB-.

İddia KISMEN YANLIŞ

Görseldeki ülkelerin tamamı Moody’s’in derecelendirmesinde B2 notunu almış durumda. S&P ve Fitch’in derecelendirmelerinde ise bazı ülkeler farklı kategorilerde değerlendirilmiş ya da hiç değerlendirilmemiş. Moody’s değerlendirmesi dikkate alındığında Türkiye’nin yükümlülüklerini sözleşmesine uygun bir şekilde zamanında ve tam olarak ödeme isteği ve kabiliyetinin var olma seviyesi görseldeki ülkelerle aynı kategoride yer alıyor. Ülke ekonomisinin mevcut durumunu gösterme açısından kredi derecelendirme notu iyi bir gösterge fakat bunun yanında birçok değişkenin de dikkate alınması gerekiyor. Kredi derecelendirme kuruluşları ülke ekonomilerinin mevcut durumu üzerinden değerlendirme yaparak risk hesaplaması yapıyorlar bu nedenle Türkiye ekonomisin geleceğinin görseldeki ülkeler arasında gösterildiği iddiası abartı içeriyor.