IMF Nisan Ayı Raporuna Göre Pandemide Vatandaşlarına En Fazla Likidite Sağlayan Ülkenin Türkiye, 2. Ülkenin Hindistan Olduğu İddiası Doğru mu?

Bir Instagram hesabı tarafından 2 Mayıs 2021 tarihinde yapılan paylaşımda IMF raporuna göre pandemide vatandaşlarına en fazla likidite sağlayan ülkenin Türkiye, en fazla likidite sağlayan 2. ülkenin de Hindistan olduğu iddia edildi. Paylaşım 6 binin üzerinde görüntülenirken, 500’ün üzerinde de beğeni almış.

Paylaşımda geçen metin şu şekilde:

IMF’nin küresel ölçekli bu raporu medya kuruluşları tarafından kamuoyuyla paylaşılırken, sosyal medyada yayılan konuyla ilgili benzer iddialar Doğruluk Payı editörleri tarafından da analiz edilmişti.

Uluslararası Para Fonu IMF pandemi döneminde devletlerin finansal desteklerini ve önlemlerini “Fiscal Monitor Database of Country Fiscal Measures in Response to the COVID-19 Pandemic” raporuyla Ocak 2021’de kamuoyuna sunmuş, nisan ayında yayınladığı raporla da bu bilgileri güncellemişti.

IMF raporunda devletlerin desteklerini “above-the line measures”, “below-the line measures” ve “contingent liabilities” başlıkları altında yayınlarken, doğrudan devlet desteklerini, vergilerde yapılan indirimleri ve vazgeçilen gelirleri “above-the line measures” başlığı altında yayınlıyor. Bununla birlikte IMF raporda sermaye ve kredi gibi kalemlerin yer aldığı “below-the line measures” ve koşullu yükümlülükler olarak tanımlanan “Contingent liabilities” başlıklarını likidite desteği (liquidity support) başlığı altında da açıklıyor.

IMF’nin açıkladığı verilere göre Türkiye’nin pandemi döneminde yapmış olduğu toplam likidite desteği 67 milyar $. Bu da ülke milli gelirinin %9,4’ü olarak açıklanmış. IMF tarafından Türkiye’nin likidite desteği başlığında koşullu yükümlülüklerde yer alan 46 milyar $’lık kalem Kredi Garanti Fonu’nun kefalet limiti 25 milyar TL’den 50 milyar TL’ye çıkarılması olarak açıklandı. Bunun yanında Varlık Fonu’nun pandemiden olumsuz etkilenen firmalardan hisse senedi alma konusunda yeni haklar kazanması ve 3 devlet bankasının milli gelirin 0,4’ü kadar ek sermaye enjekte etmesi için görevlendirilmesi de Türkiye’nin likidite desteklerine 3 milyar $ olarak yansıdı.

Likidite desteklerindeki son kalem ise kamu şirketlerinin hükümet adına ticari olmayan faaliyetleri. Kamu bankaları tarafından pandemiden olumsuz etkilenen firmaların anapara ve faiz ödemelerinin 3 ay ertelenmesi, kamu bankalarının konut alımları ve tüketici harcamaları için yeni kredi kampanyaları başlatması ve çiftçiler için vadesi dolacak kredi borçlarının 6 ay ertelenmesi de likidite desteklerine 18 milyar $ olarak yansıdı. Yani milli gelirin %9,4’üne denk gelen bu likidite desteğinin %9’u koşullu yükümlülükler yolu ile sağlanmış.

Raporda yer alan diğer devletlerin vatandaşlarına likidite desteklerine bakıldığında ise hem dolar bazında hem de milli gelir oranı açısından Türkiye’den daha fazla likidite destek sağlayan birçok ülke mevcut. Almanya, İtalya, Fransa, Japonya, Kore, İspanya ve Birleşik Krallık gelişmiş ülkeler içinde likidite desteğinin milli gelire oranı Türkiye’den daha fazla olan ülkeler.

G20 gelişmiş ekonomiler dışında pandemi döneminde likidite desteğinin milli gelirine oranı Türkiye’den daha fazla olan bazı ülkeler; %11,8 ile Belçika, %15,4 ile Çekya, %13,6 ile Danimarka ve %10,5 ile Bolivya. Paylaşımda söz edilen Hindistan’ın ise pandemi döneminde likidite desteğinin milli gelirine oranı %5,1.

Bir Instagram hesabı tarafından yapılan paylaşımda IMF raporuna göre pandemide vatandaşlarına en fazla likidite sağlayan ülkenin Türkiye, 2. ülkenin ise Hindistan olduğu iddia edilmişti. Raporda Türkiye’nin likidite desteğinin milli gelire oranı %9,4 olarak açıklansa da 13 farklı ülkede bu oran Türkiye’den daha yüksek seviyede. Ayrıca bu %9,4'lük likidite desteğinin %9'u da koşullu yükümlülükler yolu ile sağlanmış.