Görsel Marmaris Kızılbük Koyunun Eski Halini mi Gösteriyor?

Sosyal medyada yapılan paylaşımlarda Marmaris/Kızılbük’te yapılaşmaya başlanmadan önceki durumu gösterdiği iddia edilerek paylaşılan fotoğraf tersine görsel arama motorları kullanılarak araştırıldığında görselin Marmaris’te bulunduğu iddia edilen alana ait değil, Datça Kızılbük plajına ait olduğu gözlemleniyor.

Google Maps ve Earth uygulamaları ile paylaşılan bölgenin doğal halini koruduğu ve yapılaşmaya dair bir değişim yaşanmadığını da gözlemlemek mümkün.

İddiaların yayılmasının sebebi, Marmaris/İçmeler’de yer alan Kızılbük Koyu’nda son 30 yıldır devam eden bir otel inşaatı ve bölgede son yıllarda yaşanan değişim. 1989 yılında, projenin ilk sahibi Emin Hattat, Hema-Que Otel Yatırımları A.Ş. firması adına inşaatına başlanan projenin, 1993’de 6. kata kadar tamamlanmış olduğu biliniyor.

Emin Hattat, iş insanı kimliğinin yanında, 1999 yılında Süleyman Demirel’in danışmanlığını yaparak siyasette de bir dönem etkin bir isim olmuş. 2006 yılında Hattat ailesinin iflası üzerine uzun yıllardır devam eden otel inşaatı yarım bırakılmış. Aralık 2009’da Sinpaş GYO Holding’e satılan inşaat halindeki proje inşanın bu yeni etabında ‘zengin yabancı yatırımcıları çekmeyi hedefleyen’ bir konut projesi olarak tekrar tasarlansa da, 2010’da basına yansıyan haberlerde, dönemin İçmeler Belediye Başkanı Zeki Eren’in alanda konut yapılmasını kabul etmediği açıklamalarına ve konut projesine izin verilmediğine yönelik bilgilere ulaşılabiliyor. Konut inşa izni alamayan Sinpaş’ın bölge inşaatı devam eden yeni projesi beş yıldızlı bir otel, iki devremülk ünitesi, bir termal park, avm, yüzme havuzu ve otoparktan oluşuyor.

Proje alanında ÇED (Çevresel Etki Değerlendirme) raporuna gerek olmadığına yönelik kararın 2021 Ağustos ayında Marmaris’in de büyük oranda etkilendiği, Türkiye’nin güney kesimini ablukaya alan orman yangınları sırasında alındığına yönelik yeni bir iddia ile bölge tekrar gündeme taşındı. “ÇED gereksizdir.” kararının ardından, Marmaris Kent Konseyi dahil olmak üzere çevre örgütleri harekete geçerek bu kararın geri çekilmesi adına mücadele sürecine başladı. Konunun gündeme taşınması üzerine o dönem Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın ve Kızılbük GYO'nun iddialara yönelik yaptığı açıklamaya ulaşmak mümkün.

Açıklamada, Kent Konseyi’nin proje alanına yönelik bazı iddiaları tekzip edilirken, ÇED kararının yangınlar sırasında değil, bir süre önce alındığı belirtilmiş. O dönem Marmaris Kent Konseyi’nin açıklamalarının sözcüsü, Çevreden Sorumlu Yürütme Kurulu Üyesi Halime Şaman hakkında sözleri sebebiyle tazminat davası açılırken, MUÇEP ve Marmaris Kent Konseyi; Marmaris Belediyesi’ne karşı Sinpaş GYO adına düzenlemiş olduğu ruhsat-imar durum belgelerinin iptali için bir dava sürecine başladığı takip edilebiliyor. Belediye ile ilgili gündeme gelen iddiaların ardından Marmaris Belediye Başkanı Mehmet Okyar’ın yaptığı açıklamalar, bölgenin projelendirilme dair geçmişe dönük sunduğu detaylar açısından önemli gözüküyor.

Kızılbük’ün bir ÇED’e gereksinim duyup duymadığı ile ilgili devam eden davalar sürecinde son olarak Şubat 2022 tarihli bilirkişi heyeti raporuna ulaşmak mümkün. 30 Aralık 2021’de inşaat alanında yedi kişilik akademisyen ve uzmanlardan oluşan bilirkişi heyetinin hazırladığı raporda ÇED ile ilgili varılan sonuç şöyle: 

“Dava konusu parsele ilişkin projenin yer aldığı alanın özellikli bölge olması itibariyle çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi ve alınacak önlemlerin oluşturabilmesi için ÇED kararının verilmesi gerektiği kanaati oluşmuştur.”

Haberlere göre raporda ayrıca, inşaat sırasında doğa ve ekosistem üzerinde ciddi bir tahribat meydana geldiği, çevreyi kirletmeyecek önlemlerin alınmadığı belirtiliyor.

Kızılbük ile ilgili yayılan iddialarda sahilden yapıyı gösteren bir videoyu da, yine Earth uygulaması üzerinden doğrulamak ve bölgede yıllar içinde nasıl bir değişim yaşandığını gözlemlemek mümkün.

Bir Twitter hesabı tarafından paylaşılan fotoğrafın Marmaris Kızılbük koyunun yapılaşmalardan önceki halini gösterdiği iddia edilmişti. Marmaris Kızılbük’ten olduğu iddia edilerek paylaşılan fotoğraf, Datça Kızılbük koyuna ait. Bu bölge, paylaşımlarda yer alan doğal halini güncel olarak koruyor. İddiaların konusu Marmaris/İçmeler’de yer alan Kızılbük koyunda 2009’da SİNPAŞ GYO’ya satılan fakat ilk inşaatına 1988’de başlanan bir otel inşaatı sürüyor. Üzerinde devremülk usulü termal tesis ve beş yıldızlı oteli kapsayan projenin yürütüldüğü alan için Temmuz 2021’de ÇED’e gerek yoktur kararı verilmişti. Kent çevre örgütlerinin mahkemeye intikal ettirdiği süreç, son olarak Şubat 2022’de bilirkişi heyetinin ÇED kararı verilmemesini uygun bulmadığı raporu ile gündeme gelen süreç, devam ediyor.