Bir Instagram sayfası tarafından 6 Temmuz 2021 tarihinde paylaşılan fotoğrafın Mustafa Kemal Atatürk’ün vefatından 3 ay önceki halini gösterdiği iddia edildi. Gönderi 35 binden fazla görüntülenme alırken 240 bini aşkın da beğeni toplamış.
Paylaşımda geçen metin şu şekilde:
Vefatından 3 ay önce, Reiscumhur Mustafa Kemal Atatürk

İddia daha önce Malumatfuruş tarafından da incelenmiş.
Paylaşımdaki Fotoğraf Hangi Yıla Ait?
Instagram paylaşımında yer alan fotoğraf sosyal medyada uzun zamandır dolaşımda. Bu fotoğrafa dair tersine görsel arama yapıldığında da fotoğrafın orijinaline ulaşılabiliyor. Fotoğraf, Trakya Manevraları’na gidiş yolunda bir trende çekilmiş. Bu manevra, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak komutasında yapılan askeri bir tatbikat.
Cumhuriyet Gazetesi arşivinden manevranın başlangıç tarihi olan 17 Ağustos 1937 tarihine gidildiğinde “Büyük Ordu Manevraları Bugün Başlıyor” başlığı altında birçok fotoğraf yayınlandığı görülebilir. Bu başlığın altında Mustafa Kemal Atatürk’ün hususi tren kullandığı da belirtilmiş. Ayrıca, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Atatürk Ansiklopedisi’nin internet sitesinde de Trakya Manevraları için yola çıkan Atatürk’ün özel trenle yolculuğa çıktığı ifade edilmiş.

Mustafa Kemal Atatürk’ün trende gözüktüğü fotoğrafın tamamına bakıldığında trende Atatürk’ün yanında Manevra Harekat Müdürü Orgeneral Fahrettin Altay’ın da bulunduğu görülebilir. Cumhuriyet Gazetesi arşivlerindeki fotoğraflarda Orgeneral Altay’ın fotoğrafı ve ismi geçiyor. Ayrıca, Anadolu Ajansı’nın yayınladığı fotoğraflarda manevradaki askerler görülebilir.

Bu fotoğraf da Trakya Manevra’sının başladığı 17 Ağustos 1937 tarihinden bir kare. Instragram paylaşımındaki fotoğraf orijinal fotoğrafın renklendirilmiş hali. Mustafa Kemal Atatürk, Çerkezköy’den Lüleburgaz’a özel treniyle hareket ederken çekilmiş. Sonuç olarak, bu fotoğraflar Mustafa Kemal Atatürk’ün vefatının 3 ay öncesinde değil 15 ay öncesinde, Trakya Manevraları yolculuğu esnasında çekilmiş.

Mustafa Kemal Atatürk Son Aylarını Nasıl Geçirmişti?
Mustafa Kemal Atatürk hastalandığında, doktorlar deniz havasının iyi geleceği düşüncesindeydi. Bu sebeple bir yat satın alınmasına karar verildi. Bu yat dönemin en görkemli yatı Savarona’ydı. Atatürk, 1 Haziran 1938 tarihinde Savarona yatına geldi ve burada geçirdiği 54 gün boyunca kabine toplantıları düzenledi. Cumhuriyet ve Ulus Gazetesi’nin 1 Haziran 1938 tarihli arşivlerinden o güne dair Mustafa Kemal Atatürk’ün görüntülerine ulaşılabilir. Aşağıda yer alan ve Savarona’da çekilmiş kareler Mustafa Kemal Atatürk’ün vefatından 6 ay öncesine tekabül ediyor.

2 Haziran 1938 Cumhuriyet Gazetesi

2 Haziran 1938 Cumhuriyet Gazetesi

17 Haziran 1938 Ulus Gazetesi

1 Haziran 1938 Atatürk Savarona Yatında

İddia YANLIŞ
Bir Instagram sayfası tarafından paylaşılan fotoğrafın Atatürk’ün vefatından 3 ay önce çekildiği iddia edilmişti. İddiadaki fotoğraf Mustafa Kemal Atatürk’ün Trakya Manevraları yolculuğu esnasında çekilmiş. Cumhuriyet Gazetesi arşivinde manevranın başlangıç tarihi olan 17 Ağustos 1937 tarihli nüshasında “Büyük Ordu Manevraları Bugün Başlıyor” başlığı altında birçok fotoğraf yayınlandığı görülebiliyor. Gazete haberinde Mustafa Kemal Atatürk’ün bu yolculuğa hususi trenle çıktığı da belirtiliyor. Fotoğraf, Mustafa Kemal Atatürk, Çerkezköy’den Lüleburgaz’a bu özel treniyle hareket ederken çekilmiş. Ayrıca gönderideki fotoğraf kırpılmış, orijinalinde Mustafa Kemal Atatürk’ün yanında Fahrettin Altay Paşa da bulunuyor. Altay Paşa’nın da görüntülerini Cumhuriyet Gazetesi’nin paylaştığı fotoğraflarda da görmek mümkün. Özetle paylaşılan fotoğraf Mustafa Kemal Atatürk’ün vefatından 3 ay önce değil 15 ay öncesinde çekilmiş.

Sonuç olarak;

Sonuç olarak, fotoğrafın Mustafa Kemal Atatürk'ün vefatından 3 ay öncesini gösterdiği iddiası yanlış.