Eli Zincirlenen Kadın Fotoğrafı Afganistan’da mı Çekildi?

İddia sosyal medyada birçok kez paylaşılmış. 

Geçtiğimiz ay alınan kararla Afganistan’da kadınlara üniversite eğitiminin yasaklanması tüm dünyada tepki çekerken, kararı birçok sosyal medya kullanıcısı da eleştirmişti. Yakın zamanda da Afgan mühendislerin ürettiği belirtilen araba konulu gönderilerin yorumlarında da Afgan kadınların eğitim hakkının engellenmesi tartışılan bir konu oldu. İddiada eli zincirli bir kadın fotoğrafını paylaşan Twitter kullanıcısı fotoğrafın Afganistan’da çekildiğini ima etmiş.

Paylaşımın altına gelen yorumlarda ise bir gazeteci, fotoğrafın 2014’te Londra’da gerçekleştirilen IŞİD karşıtı protestodan olduğu belirtmiş. Bu yorumdan yola çıkarak internette araştırma yapıldığında, 2014 yılında Londra’da IŞİD karşıtı protestolar yapıldığı gerçekten görülüyor. Protestoların nedeni ise o dönemde IŞİD’in Türkiye sınırındaki Kobani kentine gerçekleştirdiği saldırılar. IŞİD devamında şehri yoğun bir kuşatmaya almış, bunun üzerine bazı Avrupa şehirlerinde protesto gösterileri düzenlenmişti.

Bu bilgiler ışığında fotoğraf tersine görsel arama yöntemiyle aratıldığında, 2014 yılında yapılan eylemlere ulaşılabiliyor. BBC’nin bir haberinde, söz konusu fotoğrafın da bu eylemde çekildiği anlaşılan bir haber görülüyor: 

Haberde ise şu başlığa ve ifadelere yer verilmiş: “Londra’daki sahte IŞİD kadın köle pazarı çağrısı gündem oldu. Kürt aktivistler tarafından IŞİD’e karşı yürütülen sosyal medya kampanyası devam ediyor.” Londra'nın kalbinde sahte bir "IŞİD seks kölesi pazarı" başlıklı video da YouTube'da 250 bin izlenmeyi aştı. 

Videoda grubun sözde elebaşının mikrofonla “Bugün burada sizin için kadınlarımız var ve islam devletinin nezaketini satmak için buradayız” dediği görülüyor. Arkada bulunan kadınlar ise tamamen örtülü ve birbirine zincirlenmiş.

Haberde Ari Murad isimli bir aktivistin ismi yer alıyor. Ari Murad hesaplarından kendini film yönetmeni ve fotoğrafçı olarak tanıtıyor ve web sitesinden diğer sosyal medya hesaplarına ulaşılabiliyor. Siteden ulaşılan Twitter hesabında Murad, 20 Ağustos 2021’de yaptığı paylaşımda fotoğrafın Afganistan’da çekildiği iddiasının yayıldığını fakat 2014 yılında Londra’da, IŞİD’in kaçırdığı Kürt Yezidi kadınlara tepki olarak çektiğini belirtmiş. Murad’ın Facebook sayfasında da bu eylemlere yönelik videolar bulunuyor. 

Ağustos 2021’de fotoğrafın Afganistan’da çekildiğine dair yoğun şekilde yayılan iddialara karşı birçok doğruluk kontrolü platformunun da analizleri bulunuyor. 

Bir Twitter kullanıcısı tarafından yapılan paylaşımda fotoğrafın Afganistan’dan çekildiği iddia edilmişti. İddia incelendiğinde ise fotoğrafın 2014 yılında Londra’da IŞİD karşıtı gösteride çekildiği görülüyor. Gösterinin haberleştirilmiş videoları birçok platformda bulunabiliyor.