CHP, İYİ Parti, HDP ve SP’nin Anayasa Hazırladığı ve Bu Anayasanın Maddelerine Yönelik İddia Doğru mu?

Bir Facebook sayfası tarafından 11 Kasım 2020 tarihinde yapılan paylaşımda CHP, İYİ Parti, HDP ve SP’nin beraber anayasa hazırladığı iddia edildi. Paylaşımda, 4 parti tarafında hazırlandığı iddia edilen anayasa taslağının maddelerine yönelik ifadeler de yer alıyor. Gönderi, 540 binden fazla görüntülenme, 10 binin üzerinde paylaşım almış.

Paylaşımda geçen metin şu şekilde: "İYİ Parti, HDP, CHP ve SP’nin gizlice hazırladığı anayasa metni belli oldu… Özerklik: Merkezi yönetimin yetkileri azaltılsın, Türkiye 25 parçaya bölünsün. Toplum yapısı: Din dersi kaldırılsın, kültür dersi getirilsin. Eşcinsellik (LGBT) yasal hak olsun. Ateistlik, agnostiklik tanınsın."Paylaşım daha önce sosyal medyada gündeme gelmesinin yanında çeşitli internet siteleri tarafından da paylaşılmış.

Söz konusu iddia, İYİ Parti'den 16 Kasım 2020'de ihraç edilen İstanbul Milletvekili Ümit Özdağ tarafından çeşitli zamanlarda yapılmasının ardından sosyal medyada ve haber platformlarında sık sık gündeme geldi. Partiler tarafından yapılan yalanlamaların ardından, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun geçmiş senelerdeki konuşma ve açıklamaları da çok kez paylaşıldı.

11 Kasım 2020 tarihinde Ümit Özdağ tarafından yapılan basın açıklamasında kullanılan ifadeler şu şekilde: "İYİ Parti genel Başkanı Sayın Meral Akşener, 2018 genel seçiminden önce İYİ Parti’den iki kişiye talimat vererek divandan habersiz, CHP, Saadet Partisi ve HDP’lilerle birlikte oturup 4 ay boyunca seçimlerin ikinci tura kalması durumunda açıklanacak bir anayasa hazırlığı içerisinde olmuştur. Esasen CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, 2 Haziran 2018’de Cum60 huriyet Gazetesi’ne verdiği demeçte, Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu’nun başkanlığında Millet İttifakı üyesi İYİ Parti, CHP ve Saadet Partisi’nin anayasa taslağının bittiğini açıklamıştı… İYİ Parti milletvekili olarak böyle bir anayasa taslağının hazırlandığından tesadüfen haberdar oldum… "İYİ Parti CHP, Saadet ve HDP ile birlikte bir anayasa taslağı çalışmalarına katıldı mı?" "Evet, katıldı" dedi. Ben Partiyi kim temsil ettiğini sorunca "Önce Nuri Okutan katıldı. Sonra o hastalanınca Ahmet Kamil Erozan ile devam ettik" dedi. Gerçekten Okutan o dönemde hastalanmıştı… Kendisinden anayasa taslağını rica ettim. İkinci görüşmemizde Kaboğlu anayasa taslağını teslim etti. "

Ümit Özdağ, ardından Kaboğlu tarafından teslim edilen "Anayasal Demokrasi Çalışması Yol Haritası" başlıklı metindeki bazı maddeleri okuyor. Ancak maddeler içinde, söz konusu iddiada yer alan ‘’özerklik’’ ve "toplum yapısı" başlıklarına ait maddeler yer almıyor.

Anayasa taslağı çalışmasına ilişkin iddialar CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener tarafından yalanlandı. İYİ Parti de konuya dair iddiaların reddedildiği bir basın açıklaması yayınladı.

"Bu kamuoyunda tartışılıyor, ben de büyük bir hayretle izliyorum. Türkiye Sosyal, Ekonomik, Siyasal Araştırmalar Vakfı’nın (TÜSES) 2017 yılında bir toplantısı oldu. O toplantı Orta Doğu politikaları ile ilgiliydi. Ben de o toplantıya katıldım. O toplantıya Sayın Karamollaoğlu da katıldı. Yanlış hatırlamıyorsam Sayın Ahmet Davutoğlu da o toplantıda vardı. Orta Doğu’yu tartıştık. TÜSES bir sivil toplum örgütü. Türkiye’nin ekonomik, politik konularını masaya yatırıyor. Yine TÜSES anayasa konusunda da bir toplantı yaptı. O toplantıya işin uzmanları, akademisyenler katıldılar, görüşlerini beyan ettiler. Öyle ortada "Bir anayasa yazıldı. Dört parti bir araya geldi, anayasa taslağı hazırladı" böyle bir şey yok. Bizim dört partiyle bir araya gelip, oturup, anayasa taslağı hazırlamamız asla söz konusu olmadı. Böyle bir şey yok. Kaldı ki ben defalarca güçlendirilmiş demokratik parlamenter sistemden söz ederim. Demokrasiye inanan pek çok siyasi parti lideri de güçlendirilmiş demokratik parlamenter sistemden söz eder. Bunun için partiler kendileri özel olarak çalışıyorlar. Güçlendirilmiş demokratik parlamenter sistemden ne anlaşılacağı konusunda."

Meral Akşener, Bilecik’te yaptığı açıklamada: "Ne HDP ile, ne CHP ile, ne Saadet Partisi ile herhangi bir anayasa çalışması yapmadık… Daha ilginç bir şey vardı dün: AK Parti ile de anayasa çalışması yapıyormuşuz. Bir taraftan HDP, bir tarafta AK Parti ile yapıyormuşuz. Dolayısıyla AK Parti ile de oturup bir anayasa çalışması yapmadık. Sayın Ömer Çelik de AK Parti adına açıklama yaptı. Hiçbir siyasi oluşum, platform, şahıs, kişi ya da parti ile anayasa çalışmamız yoktur." dedi.

İYİ Parti de konuyla ilgili basın açıklaması yaptı:

Ümit Özdağ, yaptığı basın açıklamasında Kaboğlu ve Okutan’dan da bahsediyor. Buna ilişkin Sözcü’de iddianın taraflarıyla bir röportaj yapılmış. Röportajda Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, şu açıklamaları yapıyor:

Kaboğlu’nun açıklamaları 2018 yılının başında yapılan bu görüşmelerin bir anayasa taslağı değil, TÜSES’in çağrısı üzerine "ortak parlamenter rejime yönelik bir yol haritası çalışması" olduğu yönünde. Kaboğlu yalnız 4 partiden katılımcılar olmadığını, uzman temsilcilerin de yer aldığını belirtiyor. Bunun yanı sıra, 30 sayfalık metinde genel ilkelerden bahsedildiğini, maddelerin kaleme alınmasının söz konusu olmadığını belirtiyor. Yani, söz konusu Facebook paylaşımında yer alan özerklik ve toplum yapısına dair maddeler 2018 yılının başında yapılan bu çalışmada yer almamakta.

İddia YANLIŞ Ümit Özdağ, 11 Kasım tarihinde CHP, HDP, İYİ Parti ve Saadet Parti’sinin hazırladığı bir anayasa taslağına yönelik iddialarda bulunmuş. İddia CHP ve İYİ Parti Genel başkanları tarafından yalanlanmakla birlikte, bu çalışmayı yürüttüğü iddia edilen Prof. Dr. Kaboğlu da bir anayasa taslağının bulunmadığını söylemiş. TÜSES’in çağrısı ile düzenlenen ve "ortak parlamenter rejime yönelik bir yol haritası ortak ilkeler raporu" ile ilgili çalışmanın öncülüğünü yapan Kaboğlu, aynı zamanda herhangi bir maddenin kaleme alınmasının söz konusu olmadığını da belirtiyor. Yani iddiada yer alan "özerklik" ve "toplum yapısı" başlığı altındaki maddelerin yer aldığı bir metin bulunmuyor. Sonuç olarak, CHP, İYİ Parti, HDP ve SP’nin anayasa hazırladığı ve bu anayasanın maddelerine yönelik iddia yanlıştır.