Türkiye'de Çocuk Olmak

Bu içerik İrem Doğanışık tarafından hazırlandı.

Türkiye’de 23 Nisan, Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açıldığı tarih olarak biliniyor. 1924’te resmi bayram ilan edilen 23 Nisan, 1929 yılında Mustafa Kemal Atatürk’ün bu bayramı çocuklara armağan etmesinden bu yana “Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı” olarak kutlanıyor. Bu bağlamda TÜİK her yıl 23 Nisan öncesinde “İstatistiklerle Çocuk” bültenini yayınlıyor. Bültende eğitimden istihdama çocuklara ilişkin birçok veri paylaşılıyor.

Birleşmiş Milletlerin tanımına göre çocuk nüfus, 0-17 yaş grubundaki bireyleri kapsıyor. Bu tanıma göre 2021 yılı itibarıyla Türkiye’de 22.738.300 çocuk bulunuyor. Geçtiğimiz yıl ile kıyaslandığında çocuk nüfusunda küçük bir azalma olduğu fark ediliyor. Bununla birlikte çocuk nüfus oranı da her geçen yıl azalıyor. Bu doğrultuda çocuk nüfusun, toplam nüfus içindeki oranı 2020 yılında %26,9 olarak gerçekleşti. TÜİK’in nüfus tahminlerine göre önümüzdeki yıllarda da bu azalış devam edecek ve yine bu tahminlere göre çocuk nüfus oranı 2030’da %25,6’ya, 2060’ta ise %20,4’e kadar düşecek.

Avrupa Birliği ülkelerindeki çocuk nüfus oranları ile kıyasladığımızda, Türkiye’nin çocuk nüfusunun çok daha yoğun olduğunu görüyoruz. AB ülkelerindeki ortalama çocuk nüfus oranı %18,2 iken 2021 yılında çocuk nüfusu en yoğun ülkeler sırasıyla %23,9 ile İrlanda, %21,5 ile Fransa ve %21,1 ile İsveç oldu.

Öte yandan TÜİK’in yayınladığı bir diğer veri, çocuk bağımlılık oranları. Çocuk bağımlılık oranı, 15-64 yaş aralığında olan her 100 kişi başına düşen 0-14 yaş grubundaki çocuk sayısını ifade ediyor. Bu oran, her yıl olduğu gibi 2021 yılında bir önceki yıla göre azalarak %33 olarak gerçekleşti.

Net okullaşma oranları her yıl Milli Eğitim Bakanlığı tarafından paylaşılıyor. Milli Eğitim İstatistikleri’ne göre beş yaş net okullaşma oranı, 2019/'20 öğretim yılında %71 iken 2020/'21 öğretim yılında ciddi bir düşüşle %57 olarak gerçekleşti.

Bununla birlikte 2021 yılında ilkokul ve ortaokul döneminde net okullaşma oranları geçtiğimiz yıla göre düşüş gösterdi. Güncel verilere göre 2020/’21 dönemi net okullaşma oranları; ilkokul düzeyinde %93,2, ortaokul düzeyinde %88,9,  ortaöğretim seviyesinde ise %87,9 oldu.

TÜİK, yalnızca 16-17 yaş grubunu içerisine de evlendirilen çocuk sayısını da her yıl açıklıyor. TÜİK’in verilerine göre 2020 yılında 13.035 kız çocuğu evlenirken 2021’de bu sayı 13.139 olarak gerçekleşti. 

Geçtiğimiz yıl evlenen erkek çocuğu sayısı 726 olurken toplam evlenmelerde erkek çocuğu evliliklerinin oranı ise %0,1.

Son olarak Türkiye’de bulunan sığınmacı çocuklara ilişkin verilere bakıyoruz. İçişleri Bakanlığı Göç İdare Genel Müdürlüğü’nün açıkladığı verilere göre 14 Nisan 2021 itibarıyla Türkiye’de geçici koruma kapsamında yaklaşık 3,7 milyon Suriyeli bulunuyor. Bu sığınmacılar içerisinde 0-18 yaş aralığında bulunan Suriyeli sayısı ise 1 milyon 739 bin 457. Bu haliyle 0-18 yaş aralığındaki Suriyeli sığınmacılar, toplam sığınmacıların yaklaşık %47’sini oluşturuyor.

UNICEF Türkiye Milli Komitesi’nin açıkladığı üzere 2019 yılında Türkiye’de bulunan sığınmacı çocukların 680 bininin okula kayıtlıyken okul çağındaki yaklaşık 400 bin çocuk okul dışında kalmıştı.

Bu içerik her yıl Doğruluk Payı editörleri tarafından güncellenmektedir.