Türkiye’de Cezaevindekilerin Sayısı Artıyor

Hükümlü; bir suçtan suçlu bulunup mahkeme tarafından da hüküm giymiş kimselere denir. Tutuklu ise mahkeme tarafından henüz suç işlediğine hükmedilmemiş olan kişidir. Kısacası, hükümlünün suç işlediği hukuki olarak kesinleşmişken, tutukluların suç işlediği kesinleşmemiştir.

Ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlü ve tutukluların toplam sayısı, TÜİK verilerine göre 2010 yılında yaklaşık 120 bin iken, 2015 yılında 177 bine yükseldi. 2018’de ise cezaevinde bulunan toplam kişi sayısı bir önceki yıla göre 33 bin kişi artarak, yani %14’lük bir artış göstererek, 265 bine ulaştı.

Türkiye’de cezaevindeki insan sayısını, hukuki olarak suç işlediğine kanaat getirilmiş kişiler ya da daha getirilmemişler olarak incelediğimizde ise hükümlü ve tutuklu oranlarının yıllar içerisinde değişiklik gösterdiğini söyleyebiliriz. 2011 yılında cezaevindeki toplam 128 bin kişi içerisinde %27,8 olan tutuklu oranı, 2014’te %14’e kadar düşse de 2016 yılında %36,2’ye kadar çıkmıştı. En son açıklanan verilere göre ise cezaevlerindeki tutuklu oranı 2018 yılında %21’e kadar geriledi. Cezaevlerindeki hükümlü nüfusu ise yine aynı senelerde tam ters bir şekilde artış ve azalış yaşadı.

Cezaevlerindeki kişilerin cinsiyetini incelediğimizde; yıllara göre Türkiye’de cezaevlerinde bulunan erkek nüfusunun kadın nüfusuna oranla çok daha fazla olduğu gözlemleniyor. Erkek nüfusu çok daha fazla olsa da cezaevlerindeki kadın nüfusu oranı 2017’de %4,3’e kadar yükselmişti. Fakat 2018 yılında kadın nüfus oranı %3,9’a geriledi.

2018 yılında hüküm giyenleri işledikleri suça göre inceleyecek olursak; Türkiye’de 2018 yılında yaklaşık 267 bin kişi hüküm giydi. Hüküm giyenler içerisinde en çok işlenen suçlar ise %17 ile hırsızlık, %12,4 ile yaralama %6,7 ile de uyuşturucu veya uyarıcı madde imali ve ticareti suçları oldu. 2018 yılında 45.420 kişi hırsızlık suçundan 33.013 kişi yaralama suçundan, 5.774 kişi ise cinsel suçlardan dolayı hüküm giydi.

2018 yılında hüküm giymiş suçluları eğitim durumuna göre incelediğimizde ise; en çok suç işleyenlerin ilköğretim mezunu, lise ve dengi meslek okulu ve ilkokul mezunu olduğu görülüyor. Ayrıca TÜİK’in raporunda yüksek öğretim mezunu olup 2018 yılında hüküm giyen kişilerin, bir önceki yıla göre artarak 13.914’e yükseldiği de görülüyor.

Bunların dışında yıllara göre hüküm giyen kişileri bir de yaş aralıklarına göre inceleyebiliriz. Yaş aralıklarına göre hüküm giyenlerin sayı ve oranlarının özellikle 2012 yılından 2018 yılına kadar oldukça değişiklik gösterdiğini söyleyebiliriz. Örneğin; 35 yaşın altında olup 2012 yılında hüküm giyenlerin payı 2018 yılına göre oldukça düşük. 35 yaşın üstünde olup 2012 yılında hüküm giyenlerin oranı ise 2018 yılına göre oldukça fazla. Yani 2018 yılında suçlu olduğuna hükmedilen genç sayısı ve oranı 2012 yılına göre oldukça yüksek.

Yıllar içerisinde suçlu olduğuna hükmedilen ve ceza infaz kurumuna giren 12-17 yaş aralığındaki çocuklara baktığımızda ise bu sayı yıllar içerisinde oldukça artmış gözüküyor. 2012 yılında toplam 3.069 çocuğun cezaevine girdiği, 2018 yılında ise bu sayının 14.502’ye yükseldiği gözlemleniyor. Ayrıca bu yaş aralığındaki gençlerin en fazla işlediği suç türü hırsızlık ve gasp olarak belirtiliyor.

Türkiye’deki ceza infaz kurumu sayısı da 2011 yılından 2014 yılına kadar azalış gösterse de 2014 yılından 2018 yılına kadar artış göstermiştir. Verilere göre ise 2018 yılı itibarıyla Türkiye’deki ceza infaz kurumu sayısı ise 389.