Video Ukrayna’daki Kakhovka Barajı’nın Haziran 2023’te Vurulduğu Anı mı Gösteriyor?

Söz konusu yerli ve yabancı sosyal medya hesapları tarafından da paylaşılmış.

Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş yaklaşık 400 gündür devam ediyor 6 Haziran 2023 tarihinde Ukrayna’nın Rusya kontrolünde olan Herson Oblastı’ndaki Nova Kakhlovka Barajı’nın bombalanarak yıkılması savaşa ilişkin son dönemin en çok konuşulan olaylarından birisi haline geldi. Kakhlovka Barajı’nın ve Hidroelektrik Santrali’nin (HES) vurulması sonucu Herson bölgesi su ve çamur altında kalarak ciddi hasara uğradı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) de 13 Haziran 2023’te yaptığı açıklamada yıkılan barajın çevresindeki 30 yerleşim yerinin sular altında kaldığını aktararak, baskınlardan etkilenen bölgelere ilişkin birincil endişenin su kaynaklı hastalıkların potansiyel salgını olduğunu duyurdu. Ukrayna cephesi saldırıdan Rusya’yı sorumlu tutarken, Rusya da saldırının sorumlusu olarak Ukrayna’yı gösterdi.

Kakhlovka Barajı’nın patlaması dünyanın gündemine yerleşmişken Türkiye’de ve birçok ülkede 47 saniyelik bir video, barajın Haziran 2023’te vurulduğu anı gösterdiği iddiasıyla sosyal medyada geniş bir yayılım ağı buldu. Videodan alınan ekran görüntüleri arama motorlarında tersten aratıldığında söz konusu videonun Kasım 2022’de BBC News ve bazı Twitter hesapları tarafından paylaşıldığı görülüyor. BBC News videoyu, “BBC tarafından doğrulanan görüntüler, Ukrayna'nın Herson yakınlarındaki Nova Kakhovka barajında büyük bir patlamanın meydana geldiği anı gösteriyor.” açıklamasıyla haberleştirmiş. Haberde hasarın boyutunun tam olarak ölçülemediği aktarılırken, Rusya ve Ukrayna’nın birbirlerini suçladığına yer verilmiş. Anahtar kelimelerle yapılan aramalarda Reuters’ın da Kasım 2022 tarihli konuya ilişkin bir haberine ulaşmak mümkün. Reuters haberinde de patlamadan bahsedilerek, iki tarafın birbirini Herson’u sular altında bırakmaya çalışmakla suçladığı yer almış. 

Videodaki patlama yerine bakıldığında patlamanın 6 Haziran 2023’te gerçekleşen patlamayla hemen hemen aynı yerde olduğu tespit ediliyor. Google Haritalar ve Google Earth’te Kakhovka Barajı aratılıp, videodaki yer şekilleri ve çevrede görülen ipuçları incelendiğinde videonun söz konusu köprüdeki ve barajdaki bir başka patlamayı gösterdiği ortaya çıkıyor. 6 Haziran 2023’teki patlamanın sonrasındaki uydu görüntüsünde baraj köprüsünün büyük bir bölümünün yıkıldığı görülüyor. 11 Kasım 2022’deki patlamadan sonraki uydu görüntülerinde görünense köprünün bir kısmı yıkılmış olması. İddiada yer alan video da o kısmın yıkıldığı Kasım 2022 saldırısını göstermekte.

Bir Twitter hesabı tarafından paylaşılan videonun Ukrayna’da bulunan Nova Kakhovka Barajı’na 6 Haziran 2023 tarihinde yapılan bombalı saldırıyı gösterdiği iddia edilmişti. Video Kakhovka Barajı’ndaki bir patlamayı gösterse de video, Haziran 2023’te yaşanan ve 30 yerleşim yerinde ciddi hasara neden olan patlamayı değil, Kasım 2022’de köprünün bir bölümünü hasara uğratan saldırıyı göstermekte.