PCR Testlerinde Bulunan Etilen Oksit Kalıntıları, Kansere mi Sebep Oluyor?

Bir Twitter hesabı tarafından 14 Eylül 2021 tarihinde yapılan paylaşımda PCR testlerinde bulunan etilen oksit kalıntılarının kansere sebep olduğu iddia edildi.

Paylaşımda geçen metin şu şekilde:

PCR testlerinde olduğu söylenen etilen oksit maddesine yönelik benzer iddialar özellikle 2021 yılı boyunca çeşitli tarihlerde dünya çapında sıkça paylaşıldı. Konu ile ilgili analizler Logically, USA Today, Reuters, AP, AAP ve FullFact.org gibi birçok doğruluk kontrolü platformu tarafından da ele alınmış.

Covid-19 tespitinde PCR testlerinde kullanılan sürüntü çubuklarının “etilen oksit” adlı maddeyi içerdikleri ve bunun insanlarda kanser ya da doğurganlık sorunlarına sebep olabileceği iddiası 2021 yılı boyunca çeşitli tarihlerde gündeme geldi. Covid-19 salgını boyunca daha önce aşıların içinde “grafen”, metal ya da mikroçipler olduğu; maskelerin ve sürüntü çubuklarının içinde “nanorobotlar” olduğu gibi iddialar da karşımıza çıkmıştı. Etilen oksit ile ilgili iddialarda, PCR sürüntü çubuklarının bu zehirli madde ile sterilize edildiği belirtiliyor ve bu sebeple burundan alınan örneklerde insan sağlığına tehdit oluşturdukları iddia ediliyor. Bazı iddialarda PCR testlerinin sterilizasyonunda etilen oksit kullanılması sonucu kanser olunabileceği, ya da doğurganlık sıkıntıları yaşanabileceğinden de söz ediliyor. Bu iddialar, düzenli olarak PCR testi yaptırmanın insan sağlığı için zararlı olduğunu ima eder nitelik taşıyor.

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine (CDC) göre, etilen oksit (EO) dünya çapında 1950’lerden beri genellikle neme veya ısıya duyarlı tıbbi ekipmanları sterilize etmek için kullanılıyor. FDA’in internet sitesinde, ABD’de kullanılan medikal ekipmanların %50’sine yakınının etilen oksit ile sterilize edildiği belirtiliyor. Etilen oksidin sterilizasyon amaçlı kullanımı, pansuman malzemeleri gibi genel sağlık uygulamalarından, örneğin stent gibi vücudun belirli bölgelerini tedavi etmek için kullanılan daha özel cihazlara kadar çeşitlilik gösteriyor.

Etilen oksit isimli gaza akut ya da uzun süreli maruz kalmış olmanın çeşitli zararları bulunuyor. Etilen oksite uzun süreli maruz kalmanın kanserlerle ilişkili olduğunu söylemek doğru olsa da, bu durum etilen oksitle sterilize edilmiş sürüntü çubuklarının kansere neden olacağı anlamına gelmiyor. Birleşik Krallık hükümeti, 28 Mayıs 2021 tarihinde bilgi edinme özgürlüğü altında PCR testleri sterilizasyonunda etilen oksit kullanımı ile ilgili bir açıklama yayımladı. Bu açıklamada etilen oksitle yapılan sterilizasyon işleminin, bir dizi yüksek düzeyde kontrollü ve sıralı aşamalardan oluştuğu belirtiliyor. Uluslararası standartlara göre hazırlanan ve steril hale getirilen ürünlerde kabul edilebilir EO kalıntı miktarı limiti de bulunuyor. Test kitlerinde ya da PCR testlerinde kullanılan çubuklarla olan temas, “sınırlı temas süresi” kategorisine giriyor. Bu izin verilen sınırlar, sterilizasyondan sonra tıbbi cihazda mevcut olabilecek herhangi bir kalıntı seviyesinin minimum risk oluşturmasını sağlamak için uluslararası standartlarda kararlaştırılıyor.

Yayımlanan açıklamada etilen oksit kullanımı ile ilgili endişeleri gidermek için yapılan hesaplama ise şu şekilde:

Tek bir test (yaklaşık 20 saniye) ve mevcut test düzeni (haftada iki kez) için ortalama temas süresi, her kişinin haftada yaklaşık 40 saniye sürüntü üzerindeki herhangi bir kalıntıya maruz kaldığı anlamına gelir. İzin verilen kalıntı miktarları hesaplandığında, toplam temas süresinin daha yüksek bir temas kategorisinde olması için bir kişinin 40 yıl boyunca haftada iki kez test edilmesi gerekir. Bu nedenle, üreticinin bu sürüntü çubuklarının 'sınırlı' temas kategorisinde olduğuna dair orijinal hesaplamaları, mevcut test düzeni için hâlâ geçerlidir.”

Bir sürüntü çubuğunun izin verilen sınırın üzerinde bir kalıntı miktarı içermesi gibi pek olası olmayan bir durumda, kullanıcı için riskin hâlâ çok düşük olduğu kabul edilmekte olduğu da açıklamada yer alıyor.

Çeşitli bilim insanları da, etilen oksit ile yapılan bir sterilizasyon ardından herhangi bir tıbbi cihazda insan sağlığını etkileyecek bir kalıntı kalmasının mümkün olmadığını belirtiyor. Fullfact.org’un görüştüğü University College London'da inorganik kimya profesörü olan Profesör Andrea Sella, konu ile ilgili şu şekilde açıklamada bulunuyor:

“Sterilizasyon işlemi, bir ekipmanın birkaç saniye veya dakika boyunca etilen okside maruz bırakılmasını ve ardından artık steril olan ürünün paketlenmeden önce gazın tamamen çıkarılmasını içerir. Paketlendikten sonra etilen oksitten geriye hiçbir şey kalmaz ve bu şekilde sterilize edilmiş bir ürünü kullanmanın akla gelebilecek hiçbir zararı yoktur."

Profesör Andrea Sella, sterilizasyonda etilen oksit kullanımının, evde çamaşır suyu kullanımından daha az zararlı olduğunu da ekliyor.

Reuters'e yaptığı açıklamada, Birleşik Krallık Sağlık ve Sosyal Bakım Departmanı, COVID-19 test kitlerinin insanlar için tehlike oluşturduğu iddialarını ele aldı ve testlerin titizlikle test edilerek düzenli kullanımlarının tamamen güvenli olduğunu belirtti. Açıklamada herhangi bir aksine önerinin “yanlış ve zararlı bilgi olduğu” ifadeleri de yer aldı.

Bir Twitter hesabı tarafından yapılan paylaşımda PCR testlerinde bulunan etilen oksit (EO) kalıntılarının kansere sebep olduğu ve PCR testi yaptırmanın zararlı olduğu iddiaları yer aldı. Etilen oksit, dünya çapında 1950’lerden beri genellikle neme veya ısıya duyarlı tıbbi ekipmanları sterilize etmek için kullanılıyor. ABD’de kullanılan medikal ekipmanların %50’sine yakını etilen oksit ile sterilize ediliyor. Etilen oksite uzun süreli maruz kalmanın kanserle ilişkili olduğunu söylemek doğru olsa da, bu durum etilen oksitle sterilize edilmiş sürüntü çubuklarının kansere neden olacağı anlamına gelmiyor. Sağlık kurumları ve çeşitli bilim insanları, testlerin titizlikle test edildiğini, düzenli kullanımlarının tamamen güvenli olduğunu ve etilen oksit ile yapılan bir sterilizasyonun ardından herhangi bir tıbbi cihazda insan sağlığını etkileyecek bir kalıntı kalmasının mümkün olmadığını belirtiyor.