Norveç 3,4 Milyon Ceset Torbası Siparişi Verdi mi?

Benzer iddialar dünya genelinde çeşitli sosyal medya kullanıcıları tarafından sıklıkla paylaşıldı.

Söz konusu iddia 2021 yılından beri sosyal medyada dolaşımda. Aşağıda bu iddianın ilk ve en çok etkileşim alan örneklerinden biri görülebilir. 

Bu iddialarda aynı zamanda Norveç hükümeti tarafından yapılan bir ihalenin belgesi de yer alıyor. İddialar, belgede yer alan bir kategoriye dikkat çekerek 5 milyonun üzerinde nüfusu olan Norveç’in neden 2024’e kadar teslim edilmesi beklenen 3,4 milyon ceset torbası siparişi verdiğini sorguluyor. İddialarda yer alan sözde belge şu şekilde:

Söz konusu belgenin Norveççe ve İngilizcesine ulaşmak mümkün. Belge aynı zamanda Avrupa Birliği web sitesinde de bulunuyor. İhale belgesinde “More Details” başlığı altında yer alan “33922000 - Cadaver transport bags” kısmı, sosyal medya kullanıcıları tarafından yanıltıcı olarak kullanılmış ve yanlış yorumlanmış. 2021'de yayınlanan ihale, bir tedarikçinin Norveç'in tedarik yönetmeliklerine uygun olarak dört yıl boyunca ceset torbaları ve plastik örtüler sağlaması için bir anlaşmanın duyurusunu gösteriyor. İhalede aslında belirli bir sayıda ceset torbası öngörülmemiş. Reuters'e e-posta yoluyla konuşan Norveç polisinden bir sözcü, iddianın muhtemelen listelenen 33922000 olan ortak tedarik sözlüğü (CPV) kodunun yanlış yorumlanmasından kaynaklandığını söyledi. Yani 33922000 sayısı sipariş verilen ceset torbası sayısını değil ürünün CPV kodunu işaret ediyor. Svalbard Valisi ve Silahlı Kuvvetler ile birlikte belgede listelenen üç alıcıdan biri olan Norveç Polisi sözcüsüne göre ihale  “belirli bir miktar satın alma yükümlülüğü içermeyen bir çerçeve anlaşma” niteliğinde. 

Yukarıda da belirtildiği gibi, ihalede alınacak ürünlerin toplam miktarına yönelik bir ibare bulunmuyor. İhalede yalnızca ürünlerin toplam değeri, 30,5 milyon Norverç kronu olacak şekilde, belirtilmiş. Bu miktar yaklaşık 2,9 milyon dolara eşit. Reuters’ın iletişime geçtiği Norveç polisinden bir sözcü, bu miktarın sözleşmenin tahmini maksimum değeri olduğunu, ancak önceki yıllardaki satın almalara dayanarak, sayının dört yıllık süre boyunca 7,5 milyon Norveç kronuna ($734,000) daha yakın olmasının daha olası olduğunu belirtmiş. Buna göre de sözleşmenin dört yıllık süresi boyunca 7.5 milyon kron 5.600 ceset torbasına (yılda 1.400) karşılık geldiğini belirtmiş. Eğer ihalenin maksimum değeri üzerinden bir hesaplama yapılırsa alınabilecek ürün miktarı 22.800 ceset torbasına denk geliyor. 

Bir Twitter hesabı tarafından yapılan paylaşımda Norveç’in 2022 yılı için 3,4 milyon ceset torbası siparişi verdiği iddia edilmişti. Ancak bu iddia Norveç hükümetinin açtığı bir ihalenin belgesinin yanlış yorumlanmasından kaynaklanıyor. Ürün sayısı sanılan 33922000 sayısı, aslında ürünün CPV kodu. İhalede alınacak ceset torbası sayısı değil, ihaleye ayrılacak maksimum bütçe miktarı belirtilmiş. Norveç polisinden bir sözcü yaptığı açıklamada, ihalenin değerine göre alınabilecek ceset torbası miktarının 4 yıllık 5.600 ila 28.000 arasında değişebileceğini söylemiş.